Politica 89.8
Η πολιτική απόφαση της Λότζια για την καθαριότητα είναι σωστή αρκεί να υπάρχει σχέδιο και διαφάνεια
Τον Απρίλιο, σε ανύποπτο χρόνο, έγραφα ότι η συζήτηση για την εμπλοκή ιδιωτών στον τομέα καθαριότητας του Ηρακλείου δεν είναι απλώς αναγκαία, αλλά αναπόφευκτη.
Όχι ως ιδεολογική στροφή, αλλά ως έμπρακτη αναγνώριση της αδυναμίας του Δήμου να σηκώσει μόνος του το βάρος μιας καθαρής, λειτουργικής και ανθρώπινης πόλης. Όσα ανακοίνωσε χθες η Δημοτική Αρχή με τη στροφή στο μικτό σύστημα αποδεικνύουν ότι η διοίκηση στη Λότζια έχει την τόλμη να αναμετρηθεί με την πραγματικότητα.
Η απόφαση για συνεργασία με ιδιώτες στον τομέα καθαριότητας – σε συγκεκριμένα σημεία της πόλης, όπως το ιστορικό κέντρο, η παραλιακή ζώνη, η αποκομιδή ογκωδών αντικειμένων και η ανακύκλωση – είναι μια καθαρή πολιτική επιλογή που αξίζει στήριξη. Και την αξίζει γιατί για πρώτη φορά μπαίνει πάνω από όλα το συμφέρον της πόλης, μακριά από τις φοβικές αγκυλώσεις του παρελθόντος.
Η αλήθεια είναι πως όλοι γνώριζαν εδώ και χρόνια ότι το μοντέλο της αποκλειστικά δημοτικής καθαριότητας είχε φτάσει στα όριά του. Αλλά λίγοι είχαν το θάρρος να το πουν. Μαζί με τους αρχισυνδικαλιστές, τόσο οι τότε διαχειριστές της εξουσίας όσο και οι προηγούμενοι, αντί να αναλάβουν τις ευθύνες τους, περιορίστηκαν στην αναποτελεσματική διαχείριση που δεν εξασφάλιζε ένα καθαρό Ηράκλειο – εξασφάλιζε, απλώς, την επανεκλογή τους. Τώρα όμως που η πραγματικότητα τους ξεπερνά, αρχίζουν να ψελλίζουν ότι ίσως, τελικά, μια βρώμικη πόλη κοστίζει περισσότερο από έναν ιδιώτη.
Από τη στιγμή που η κυβέρνηση δεν στηρίζει επαρκώς τους Δήμους ούτε με οικονομικούς πόρους ούτε με δυνατότητα μόνιμων προσλήψεων, είναι φανερό πως το ζήτημα της ανάθεσης σε ιδιώτες ήταν προδιαγεγραμμένο. Όμως το ζητούμενο δεν είναι απλώς να γίνει. Το ζητούμενο είναι να γίνει σωστά. Και γι’ αυτό υπάρχουν δύο αδιαπραγμάτευτες προϋποθέσεις τις οποίες εδω και μήνες είχα θέσει στη δημόσια συζήτηση αλλα πλέον μετά τις ανακοινώσεις για τον διεθνή διαγωνισμό προκύπτει και μια τρίτη ξεκάθαρη προϋπόθεση.
Πρώτον, η εμπλοκή του ιδιώτη πρέπει να είναι ρητά και ξεκάθαρα προσωρινή, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Αν η σύμβαση έχει διάρκεια τεσσάρων ετών (2+2 έτη), τότε μέσα σε αυτή την τετραετία η Δημοτική Αρχή οφείλει να έχει έτοιμο και σε πλήρη εφαρμογή το σχέδιο ανασύνταξης της δημοτικής δομής καθαριότητας. Πρέπει, δηλαδή, να έχει προσληφθεί προσωπικό, να αγοραστεί εξοπλισμός και να στηθεί ένα νέο, λειτουργικό πλαίσιο έτσι ώστε με τη λήξη της σύμβασης να απομακρυνθεί ο ιδιώτης και το έργο να επιστρέψει ενισχυμένο στη δημοτική υπηρεσία. Αυτό το σχέδιο πρέπει να υλοποιείται παράλληλα με το έργο του ιδιώτη. Να μη φτάσουμε, δηλαδή, στο τέλος της τετραετίας και να ακούμε ότι δεν υπάρχει επαρκές προσωπικό άρα “αναγκαστικά” παρατείνουμε τη σύμβαση. Όχι. Μόνο αν από την πρώτη μέρα ξεκινήσει η ανασύνταξη της δημοτικής δομής, μπορεί να πείσει η Δημοτική Αρχή ότι αυτή η συνεργασία είναι εργαλείο και όχι μονιμοποίηση.
Δεύτερον, είναι απολύτως απαραίτητο να υπάρξει ξεκάθαρη και αναλυτική ενημέρωση των δημοτών για το κόστος. Πόσο θα στοιχίσει η εμπλοκή του ιδιώτη και πώς θα καλυφθεί; Θα επηρεαστούν τα δημοτικά τέλη αλλά πόσο; Η εξοικονόμηση από τη λήξη συμβάσεων ορισμένου χρόνου μπορεί να προσφέρει κάποια ανάσα, αλλά δεν επαρκεί για την κάλυψη του κόστους του ιδιώτη. Άρα, οι πολίτες πρέπει να ξέρουν πόσο θα πληρώσουν παραπάνω και για ποιο ακριβώς χρονικό διάστημα. Το κυριότερο: πρέπει να ξέρουν αν τα τέλη θα μειωθούν μετά τη λήξη της σύμβασης ή θα διατηρηθούν για να καλυφθεί το κόστος των νέων προσλήψεων και του εξοπλισμού που θα χρειαστεί η δημοτική υπηρεσία όταν θα αναλάβει ξανά πλήρως το έργο.
Και τρίτον, η Δημοτική Αρχή οφείλει να συντάξει μια τέτοια προκήρυξη που δεν θα αφήνει κανένα παράθυρο διεκδίκησης απο σκιτζήδες ιδιώτες της καθαριότητας. Που δε θα μετατρέψει τη μάντρα του Δήμου σε πεδίο μάχης με ανατινάξεις απορριμματοφόρων. Που σαφώς και θα έχει ο ανάδοχος ως μέλημα του την εξυπηρέτηση του συμφέροντος της εταιρίας του-άλλωστε καμία εταιρία δεν ειναι φιλανθρωπικό ίδρυμα- αλλά αυτο το συμφέρον πρέπει να εξυπηρετείται στο φως της ημέρας και οχι της νύχτας.Ο Δήμος οφείλει να συμπεριλάβει τέτοιες ¨εγγυήσεις¨ στο διαγωνισμό που δε θα θέσουν σε ομηρία το Ηράκλειο σε περίπτωση που ανάδοχος αποδειχθεί κατώτερος των αναγκών της πόλης.Σε κάθε περίπτωση η προκήρυξη πρέπει να προκύψει έπειτα απο μια σοβαρή μελέτη κόστους-οφέλους για να μη μετακυλιστεί στους δημότες μια επιλογή που, αντί να τους ανακουφίσει, θα τους επιβαρύνει χωρίς αποτέλεσμα.
Η επιλογή της δημοτικής αρχής να προχωρήσει στη συνεργασία με ιδιώτες ήταν αναγκαία και είναι σωστή. Όχι γιατί είναι μοντέρνα. Όχι γιατί είναι ιδεολογικά ουδέτερη. Αλλά γιατί είναι ρεαλιστική και έχει στόχο να βγάλει το Ηράκλειο από τον φαύλο κύκλο της εγκατάλειψης. Εφόσον υλοποιηθεί με σχέδιο, χρονοδιάγραμμα και διαφάνεια, μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα για μια νέα σχέση Δήμου – πολίτη, που στηρίζεται στην ειλικρίνεια και όχι στην αναβολή.
Το Ηράκλειο δεν έχει περιθώριο να μείνει πίσω ούτε μία μέρα ακόμα. Ας τολμήσουμε, επιτέλους, να μιλήσουμε με καθαρούς όρους για την καθαριότητα.
