Politica 89.8
Εργασιακό νομοσχέδιο: Πώς θα επηρεάσει τις νέες συντάξεις του ιδιωτικού τομέα
Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο που πήρε το «πράσινο φως» από το υπουργικό συμβούλιο έχει προκαλέσει ανησυχία στον κόσμο της εργασίας. Η συζήτηση που έχει ανοίξει φέρνει στο προσκήνιο ακανθώδη θέματα με το υπουργείο Εργασίας να υπερασπίζεται το υπό κατάθεση σχέδιο νόμου.
Η συζήτηση που έχει ανοίξει φέρνει στο προσκήνιο ακανθώδη θέματα
Σύμφωνα με το εξαγγελθέν νομοσχέδιο, που θα τεθεί τις προσεχείς ημέρες σε διαβούλευση, «η κυβέρνηση θα καταργήσει τις ασφαλιστικές εισφορές και επί όλων των οικειοθελών παροχών των εργοδοτών προς τους εργαζόμενους καθώς και επί των προσαυξήσεων σε ορισμένα επιδόματα που προβλέπονται από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας (ΣΣΕ)», σύμφωνα με την ανάλυση του καθηγητή του ΕΚΠΑ και πρόεδρο της ΕΝΥΠΕΚΚ, Αλέξη Μητρόπουλου.
«Θα περιοριστούν τα έσοδα του ΕΦΚΑ, θα μειωθούν οι συντάξεις» αν ψηφιστεί το νομοσχέδιο
Αν ψηφιστεί και υλοποιηθεί, «θα μειώσει περαιτέρω τις νέες συντάξεις του ιδιωτικού τομέα αλλά και θα στερήσει χρήσιμους πόρους από τον ΕΦΚΑ και γενικά από το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας».
Από όλα τα παραπάνω, «γίνεται σαφές ότι η κατάργηση των ασφαλιστικών εισφορών στη νυχτερινή εργασία, την υπερεργασία, τις υπερωρίες, την αμοιβή για εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες, για τους εργαζομένους με πλήρη απασχόληση, στις οικειοθελείς παροχές των εργοδοτών καθώς και σε επιδόματα που προβλέπονται από ΣΣΕ, δεν είναι στη σωστή κατεύθυνση διότι, αφενός μεν θα περιοριστούν τα έσοδα του ΕΦΚΑ, αφετέρου δε -και κυρίως- θα μειωθούν οι συντάξεις των νέων ασφαλισμένων καθόσον υπερεργασία, υπερωρίες, νυχτερινά και εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες συμβάλλουν στον συντάξιμο μισθό και συνυπολογίζονται για το τελικό ύψος τής σύνταξής τους», σημειώνει στην ανάλυσή του ο έμπειρος εργατολόγος.
Παράδειγμα
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για τις αλλαγές που έρχονται είναι το παρακάτω.
Πολλές συμβάσεις έχουν το βασικό μισθό ως συμφωνηθέν μισθό και το υπόλοιπο ποσό του μισθού ως οικειοθελή παροχή. Π.χ. 1.000 ευρώ μισθό, άλλα 1.000 ως οικειοθελή παροχή. Αν αυτό δεν έχει εισφορές, σημαίνει ότι όλοι στο μέλλον θα πάρουν συντάξεις-«ψίχουλα». Κάπως έτσι, όλες οι νέες συμβάσεις θα έχουν πολύ χαμηλότερες ασφαλιστικές αποδοχές και θα οδηγούν σε πολύ χαμηλότερες συντάξεις.
Συντάξεις δύο ταχυτήτων
Στο μεταξύ, σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας (Πληροφοριακό Σύστημα «ΗΛΙΟΣ» της ΗΔΙΚΑ ΑΕ) από τη «Μηνιαία απεικόνιση των συνταξιοδοτικών παροχών» για τον Απρίλιο 2025, ο μέσος όρος δαπάνης σύνταξης για τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα είναι κατά 41,2% χαμηλότερος από τον αντίστοιχο μέσο όρο για τους συνταξιούχους του Δημόσιου τομέα, όπως και τα έτη 2022-2024.
Πιο συγκεκριμένα, για τον Απρίλιο 2025, ο μέσος όρος δαπάνης σύνταξης για τους συνταξιούχους που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα ανήλθε σε 774,18 €, ενώ για τους συνταξιούχους του Δημοσίου ο μέσος όρος δαπάνης ανήλθε σε 1.317,43 € (διαφορά 543,25 € ή 41,2%).
Η μεγάλη διαφορά των 543,25 € (1.317,43 – 774,18) ανάμεσα στις συντάξεις των δύο κύριων φορέων ασφάλισης της χώρας τον Απρίλιο 2025 και σε ποσοστό 41,2%, προκαλεί ανησυχία, πλην του ότι αποδεικνύει την ύπαρξη συνταξιούχων «δύο ταχυτήτων» και μάλιστα όλως αναιτιολόγητα και παράνομα.
Η πλειονότητα των κύριων συντάξεων βρίσκεται στο εύρος 500-1.000 ευρώ
Σε γενικές γραμμές η μέση σύνταξη φτάνει τα 842,21 ευρώ (949,43 ευρώ η σύνταξη γήρατος), τα 196,65 η επικουρική και τα 112,49 ευρώ το μέρισμα. Το Απρίλιο του 2025 πληρώθηκαν συνολικά 4.672.963 συντάξεις, από τις οποίες οι 2.861.183 ήταν κύριες, οι 1.375.981 επικουρικές και 435.799 μερίσματα. Η μηνιαία δαπάνη που κατέβαλαν τα Ταμεία ανήλθε σε 2,729 δισ. ευρώ και περιλαμβάνει τις κρατήσεις φόρου, τις κρατήσεις υπέρ υγείας και ΑΚΑΓΕ.
Η πλειονότητα των κύριων συντάξεων βρίσκεται στο εύρος 500-1.000 ευρώ. Επίσης, σημαντικό ποσοστό στις κύριες συντάξεις γήρατος (περίπου 40,24%) ξεπερνά τα 1.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι 6 στις 10 συντάξεις παραμένουν κάτω από τα 1.000 ευρώ, ενώ περίπου το 15% λαμβάνει σύνταξη γήρατος έως μόλις 500 ευρώ.
Την ίδια ώρα καταγράφονται τεράστιες ανισότητες στις αμοιβές μεταξύ ανδρών και γυναικών, παρά την αύξηση των μέσων αποδοχών. Με βάση τα τελευταία στοιχεία του ΕΦΚΑ από τις ΑΠΔ Οκτωβρίου 2024 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία), οι γυναίκες λαμβάνουν περίπου 200 ευρώ λιγότερα του μέσου μισθού πλήρους απασχόλησης των ανδρών, με αποτέλεσμα να χρειάζεται να δουλέψουν επιπλέον περίπου 2 μήνες κάθε έτος για να καλύψουν τη μέση μισθολογική διαφορά.
