Ινδία – Πακιστάν: Θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν πυρηνικά όπλα; Τι προβλέπουν τα δόγματά τους

Συνεχίζονται οι εκατέρωθεν επιθέσεις ανάμεσα σε Ινδία και Πακιστάν, με την ένταση ανάμεσα στις δύο χώρες να κλιμακώνεται μετά και τα νέα πλήγματα σε αεροπορικές βάσεις.
Μεγάλη είναι η ανησυχία για περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης αφού τα δύο γειτονικά κράτη διαθέτουν πυρηνικά οπλοστάσια.
Το πρώτο και μοναδικό πυρηνικό δόγμα της Ινδίας δημοσιεύθηκε το 2003 και δεν έχει αναθεωρηθεί επίσημα
Το Al Jazeera, σε ανάλυσή του, γράφει για το πόσα πυρηνικά όπλα διαθέτουν οι δύο χώρες και τι προβλέπουν τα πυρηνικά δόγματά τους.
Πόσες πυρηνικές κεφαλές διαθέτουν Ινδία και Πακιστάν
Η Ινδία πραγματοποίησε για πρώτη φορά πυρηνικές δοκιμές τον Μάιο του 1974 και στη συνέχεια δοκιμές τον Μάιο του 1998, μετά τις οποίες αυτοανακηρύχθηκε κράτος με πυρηνικά όπλα.
Μέσα σε λίγες ημέρες, το Πακιστάν ξεκίνησε μια σειρά έξι πυρηνικών δοκιμών και έγινε επίσημα επίσης πυρηνικό κράτος.
Έκτοτε, κάθε πλευρά επιδίωξε να δημιουργήσει μεγαλύτερα οπλικά και πυρηνικά αποθέματα από την άλλη, ένα σχέδιο που τους κόστισε δισεκατομμύρια δολάρια.
Η Ινδία εκτιμάται ότι διαθέτει σήμερα περισσότερες από 180 πυρηνικές κεφαλές. Έχει αναπτύξει πυραύλους μεγαλύτερου βεληνεκούς και μεταφερόμενους πυραύλους εδάφους και συνεργάζεται με τη Ρωσία για την κατασκευή πυραύλων πλοίων και υποβρυχίων, σύμφωνα με το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS).
Το οπλοστάσιο του Πακιστάν, εν τω μεταξύ, αποτελείται από περισσότερες από 170 πυρηνικές κεφαλές. Η χώρα απολαμβάνει τεχνολογική υποστήριξη από τον περιφερειακό σύμμαχό της, την Κίνα, και το απόθεμά της περιλαμβάνει κυρίως μεταφερόμενους βαλλιστικούς πυραύλους μικρού και μεσαίου βεληνεκούς, με αρκετό βεληνεκές για να πλήξει ακριβώς μέσα στην Ινδία.

Πηγή: Al Jazeera
Η πυρηνική πολιτική της Ινδίας
Σύμφωνα με το Al Jazeera, το ενδιαφέρον της Ινδίας για την πυρηνική ενέργεια προκλήθηκε αρχικά και επεκτάθηκε υπό τον πρώτο πρωθυπουργό της, τον Τζαβαχαρλάλ Νεχρού, ο οποίος ήταν πρόθυμος να τη χρησιμοποιήσει για να ενισχύσει την παραγωγή ενέργειας.
Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες, η χώρα εδραίωσε το καθεστώς της ως πυρηνική δύναμη για να αποτρέψει τους γείτονές της, την Κίνα και το Πακιστάν, λόγω εδαφικών διαφορών, όπως υποστηρίζει το Νέο Δελχί.
Το πρώτο και μοναδικό πυρηνικό δόγμα της Ινδίας δημοσιεύθηκε το 2003 και δεν έχει αναθεωρηθεί επίσημα.
Ο αρχιτέκτονας αυτού του δόγματος, ο στρατηγικός αναλυτής Κρισνασουάμι Σουμπραχμανιάμ, ήταν ο πατέρας του σημερινού υπουργού Εξωτερικών της Ινδίας, Σουμπραχμανιάμ Τζαϊσανκάρ.
Μόνο ο πρωθυπουργός, ως επικεφαλής του πολιτικού συμβουλίου της Αρχής Πυρηνικής Διοίκησης, μπορεί να εγκρίνει ένα πυρηνικό πλήγμα.
Οι τέσσερις αρχές του ινδικού πυρηνικού δόγματος
- Μη πρώτη χρήση: Η αρχή αυτή σημαίνει ότι η Ινδία δεν θα είναι η πρώτη που θα εξαπολύσει πυρηνικές επιθέσεις κατά των εχθρών της. Θα ανταποδώσει με πυρηνικά όπλα μόνο εάν χτυπηθεί πρώτη σε μια πυρηνική επίθεση. Το δόγμα της Ινδίας λέει ότι μπορεί να εξαπολύσει αντίποινα κατά των επιθέσεων που διαπράττονται σε ινδικό έδαφος ή αν χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα κατά των δυνάμεών της σε ξένο έδαφος. Η Ινδία δεσμεύεται επίσης να μη χρησιμοποιεί πυρηνικά όπλα εναντίον μη πυρηνικών κρατών.
- Αξιόπιστη ελάχιστη αποτροπή: Δηλαδή, το πυρηνικό οπλοστάσιό της αποσκοπεί κυρίως στο να αποθαρρύνει άλλες χώρες από το να εξαπολύσουν πυρηνική επίθεση εναντίον της χώρας. Η Ινδία υποστηρίζει ότι το πυρηνικό της οπλοστάσιο αποτελεί ασφάλεια έναντι τέτοιων επιθέσεων. Είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους το Νέο Δελχί δεν έχει υπογράψει τη Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων (NPT), καθώς υποστηρίζει ότι όλες οι χώρες πρέπει να αφοπλιστούν ομοιόμορφα πριν κάνει το ίδιο.
- Μαζικά αντίποινα: Τα αντίποινα της Ινδίας σε ένα πρώτο χτύπημα από έναν επιτιθέμενο θα είναι υπολογισμένα έτσι ώστε να προκαλέσουν τέτοια καταστροφή και ζημιά ώστε να εκμηδενιστούν οι στρατιωτικές δυνατότητες του εχθρού.
- Εξαιρέσεις για βιολογικά ή χημικά όπλα: Σύμφωνα με το δόγμα, η Ινδία θα χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα εναντίον οποιουδήποτε κράτους που στοχεύει τη χώρα ή τις στρατιωτικές της δυνάμεις στο εξωτερικό με βιολογικά ή χημικά όπλα.

Η Ινδία και το Πακιστάν είναι πυρηνικά κράτη από το 1998.
Το πυρηνικό δόγμα του Πακιστάν
Το πυρηνικό δόγμα του Πακιστάν προβλέπει:
Στρατηγική ασάφεια: Αυτό του δίνει την ευελιξία να αναπτύξει πυρηνικά όπλα σε οποιοδήποτε στάδιο μιας σύγκρουσης, όπως έχει απειλήσει να κάνει στο παρελθόν. Οι ειδικοί πιστεύουν ευρέως ότι, από την αρχή, η μη διαφάνεια του Ισλαμαμπάντ ήταν στρατηγική και είχε ως στόχο να λειτουργήσει αποτρεπτικά για την ανώτερη συμβατική στρατιωτική ισχύ της Ινδίας και όχι μόνο για την πυρηνική ισχύ της Ινδίας.
Τα Τέσσερα Εναύσματα: Ωστόσο, το 2001, ο υποστράτηγος ε.α. Χαλίντ Άχμεντ Κιντβάι, που θεωρείται ένας από τους βασικούς υπεύθυνους που εμπλέκονται στην πυρηνική πολιτική του Πακιστάν και σύμβουλος της υπηρεσίας πυρηνικής διοίκησης, έθεσε τέσσερις γενικές «κόκκινες γραμμές» ή εναύσματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.
- Χωρικό όριο: Οποιαδήποτε απώλεια μεγάλων τμημάτων του πακιστανικού εδάφους θα μπορούσε να δικαιολογήσει μια αντίδραση. Αυτό αποτελεί επίσης τη ρίζα της σύγκρουσής του με την Ινδία.
- Στρατιωτικό όριο: Η καταστροφή ή η στοχοποίηση μεγάλου αριθμού αεροπορικών ή χερσαίων δυνάμεων θα μπορούσε να αποτελέσει έναυσμα.
- Οικονομικό όριο: Ενέργειες από επιτιθέμενους που ενδέχεται να έχουν ασφυκτικό αντίκτυπο στην οικονομία του Πακιστάν.
- Πολιτικό όριο: Ενέργειες που οδηγούν σε πολιτική αποσταθεροποίηση ή σε μεγάλης κλίμακας εσωτερική δυσαρμονία.
Ωστόσο, το Πακιστάν δεν διευκρίνισε ποτέ πόσο μεγάλη πρέπει να είναι η απώλεια εδάφους για να ξεπεραστούν αυτές οι «κόκκινες γραμμές».