Politica 89.8
«Μία καινούργια οντότητα υπό την κυριαρχία του Ισραήλ» – Το προτεινόμενο σχέδιο για το μέλλον της Γάζας
Η κυβέρνηση του Ισραήλ έχει στο τραπέζι της μια πρόταση για τη δημιουργία μιας νέας οντότητας από το μηδέν στη Γάζα μετά την ήττα της Χαμάς, όπως αποκαλύπτει ένα έγγραφο με ημερομηνία Δεκεμβρίου 2023 που είδε το Euronews.
Η πρόταση, με τη μορφή ενός ακαδημαϊκού εγγράφου 32 σελίδων με τίτλο «Πρόγραμμα ασφάλειας και ανάκαμψης της Γάζας, πώς θα πρέπει να είναι η επόμενη μέρα», συντάχθηκε από το Φόρουμ Άμυνας και Ασφάλειας του Ισραήλ και το think tank Jerusalem Center for Public Affairs.
Η μελέτη παρουσιάστηκε στην ισραηλινή κυβέρνηση και αποτελεί μία από τις μελλοντικές επιλογές που εξετάζει επί του παρόντος το Ισραήλ για τη Λωρίδα της Γάζας.
Ένα σχέδιο για την «επόμενη μέρα»
Η πρόταση περιγράφει πώς θα πρέπει να είναι «η επόμενη μέρα» σε ένα σενάριο πτώσης της Χαμάς.
Περιλαμβάνει την οικονομική ανασυγκρότηση, την κατασκευή υποδομών και, όπως αναφέρουν οι συντάκτες της μελέτης, «την εξάλειψη μιας δολοφονικής ιδεολογίας», η οποία χαρακτηρίζεται επίσης ως διαδικασία «αποναζιστικοποίησης».
«Προκειμένου να προετοιμαστούμε για τη νέα κατάσταση, παρόλο που τα αποτελέσματα της στρατιωτικής επιχείρησης δεν έχουν ακόμη επιτευχθεί, είναι απαραίτητο να καταρτιστεί ένα οργανωμένο σχέδιο για τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας μετά την πτώση της Χαμάς», αναφέρεται στο έγγραφο.
Το σχέδιο αποκλείει ρητά την κυριαρχία της Παλαιστινιακής Αρχής (PA), ή την παρουσία της Υπηρεσίας Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες στη Μέση Ανατολή (UNRWA) ως πηγή ανθρωπιστικής βοήθειας.
«Εξίσου σοβαρή είναι η απερίσκεπτη ιδέα της ίδρυσης ενός παλαιστινιακού κράτους στη Γάζα», αναφέρει το έγγραφο.
Στο έγγραφο δεν αναφέρεται αν το Ισραήλ προτίθεται να προσαρτήσει τη Λωρίδα, αν και δηλώνεται σαφώς ότι οι Ισραηλινές Δυνάμεις Ασφαλείας (IDF) επιθυμούν να έχουν μεγαλύτερο λόγο στη συνολική διοίκηση των υποθέσεων της Γάζας.
Η αυθεντικότητα της έκθεσης
Η αυθεντικότητα του εγγράφου επιβεβαιώθηκε από έναν ανώτερο κυβερνητικό αξιωματούχο που μίλησε στο Euronews υπό τον όρο της ανωνυμίας.
«Το περιεχόμενο αυτού του εγγράφου αποτελεί μέρος των σχεδίων που εξετάζει η κυβέρνηση, είναι επί τάπητος», επιβεβαίωσε ο ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος.
Ο αξιωματούχος διευκρίνισε ότι δεν πρόκειται για «τελικό σχέδιο», αλλά «σίγουρα αποτελεί μέρος των σεναρίων που εξετάζονται».
«Αυτό το σχέδιο είναι επί τάπητος και συνάδει με την κατεύθυνση που έχει χαράξει η κυβέρνηση», επιβεβαίωσε ο Όχαντ Ταλ, μέλος της Κνεσέτ στο Εθνικό Θρησκευτικό κόμμα.
Τι περιέχει το έγγραφο;
Το έγγραφο αναφέρει ότι η νέα οντότητα, η οποία αρχικά θα διοικείται από τον IDF, θα πρέπει να θεσπίσει έναν νέο μηχανισμό για την ανασυγκρότηση, την οικονομική ανάπτυξη, τη διαχείριση της βοήθειας και την «εκπαίδευση» της κοινωνίας της Γάζας.
Η λεπτομερής μελέτη χρονολογείται περίπου δύο μήνες μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023.
Ωστόσο, δύο πηγές που μίλησαν στο Euronews υπό τον όρο της ανωνυμίας, επιβεβαίωσαν ότι η μελέτη είχε συνταχθεί πριν από την επίθεση της Χαμάς, αλλά είχε σχεδιαστεί περισσότερο για τη Δυτική Όχθη και όχι για τη Γάζα.
Η πρόταση χωρίζεται σε τρία διαφορετικά στάδια, τα δύο πρώτα από τα οποία θεωρούνται τα πιο σημαντικά, καθώς προβλέπεται ότι οι Ισραηλινοί θα αναλάβουν εκτενώς τον έλεγχο και τη διαχείριση της Λωρίδας, δημιουργώντας μια νέα οντότητα από το μηδέν.
Παρόλο που το έγγραφο προβλέπει ένα τρίτο, μακροπρόθεσμο στάδιο, στο οποίο υπάρχει περιθώριο για την αυτοδιάθεση των κατοίκων της Λωρίδας, αυτό θα συμβεί μόνο μετά την πλήρη εξάλειψη του τρέχοντος δικτύου της Χαμάς στη Γάζα.
«Θα ήταν λάθος να βάλουμε το κάρο μπροστά από το άλογο, και θα ήταν εξίσου λάθος να προκαθορίσουμε το πολιτικό μέλλον του πληθυσμού της Γάζας και της ηγεσίας του, δεδομένου ότι το επίκεντρο για το Ισραήλ δεν είναι η αυτοδιάθεση των Παλαιστινίων, αλλά μάλλον ο τερματισμός της κυριαρχίας της Χαμάς», αναφέρει το έγγραφο.
Η πρώτη φάση
Στο σενάριο της πτώσης της Χαμάς, οι IDF θα στοχεύσουν να καταλάβει προσωρινά ολόκληρη τη Λωρίδα της Γάζας, έχοντας ελεύθερη κίνηση στο έδαφος και αποκτώντας πλήρη έλεγχο των 12 χιλιομέτρων των συνόρων μεταξύ της Γάζας και της Αιγύπτου, συμπεριλαμβανομένου του περάσματος της Ράφα.
Οι IDF έχουν ήδη υλοποιήσει εν μέρει τα όσα αναφέρονται στην πρόταση, δημιουργώντας μια ζώνη ασφαλείας κατά μήκος ορισμένων τμημάτων των συνόρων.
Από τις αρχές Απριλίου, ο ισραηλινός στρατός έχει ήδη καταλάβει περίπου το ήμισυ της Γάζας.
«Πρέπει να δημιουργηθεί ‘ζώνη ασφαλείας’ κατά μήκος των συνόρων με το Ισραήλ όπου δεν θα επιτρέπεται η κυκλοφορία των Παλαιστινίων», αναφέρει το έγγραφο.
Σε αυτό το πρώτο στάδιο, «ενδέχεται να είναι απαραίτητη η επιβολή στρατιωτικού νόμου», αναφέρει, με τον IDF να αναλαμβάνει όλες τις πολιτικές υποθέσεις, έως ότου δημιουργηθεί ένας νέος «μηχανισμός».
Αυτή η περίοδος θα μπορούσε να διαρκέσει από μερικούς μήνες έως ένα έτος, σύμφωνα με τη μελέτη.
Η δεύτερη φάση
Στη δεύτερη φάση, η ισραηλινή κυβέρνηση θα δημιουργήσει πέντε αυτόνομα διοικητικά συμβούλια.
Η πρόταση προβλέπει να ονομαστούν «Βόρεια Λωρίδα της Γάζας, Πόλη της Γάζας, Κεντρική Λωρίδα της Γάζας, Χαν Γιούνις και Ράφα».
Τα συμβούλια θα έχουν ως αποστολή τη διαχείριση της πολιτικής ζωής στη Γάζα, αφού πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις, όπως να μην έχουν σχέσεις με «τρομοκρατικές παλαιστινιακές φατρίες», να αναγνωρίζουν το κράτος του Ισραήλ και να συμμετέχουν σε ένα πρόγραμμα επανεκπαίδευσης, που ονομάζεται επίσης «διαδικασία αποναζιστικοποίησης».
Ο έλεγχος της εκπαίδευσης αποτελεί βασικό μέρος της μελέτης, σύμφωνα με την οποία τα συμβούλια θα έχουν «ουσιαστική εποπτεία» όχι μόνο των όσων συμβαίνουν στις αίθουσες διδασκαλίας, αλλά και των εξωσχολικών δραστηριοτήτων, στις οποίες το Ισραήλ θα έχει μεγαλύτερο λόγο.
Το Ισραήλ θα ιδρύσει επίσης μια Διεθνή Διοικητική Διεύθυνση (IMD) για τη βοήθεια, την ανασυγκρότηση και την εποπτεία των διοικητικών συμβουλίων.
Μια σύνθετη διεθνής παρουσία
Σε ένα σημαντικό και σύνθετο μέρος της πρότασης, η IMD θα περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες «όπως η Γερμανία, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιταλία», καθώς και «σουνιτικές χώρες» όπως «η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν και ενδεχομένως η Σαουδική Αραβία».
Στο έγγραφο, προτείνεται στο Ισραήλ να καταστήσει το IMD τη μοναδική πηγή βοήθειας για τα τοπικά διοικητικά συμβούλια.
Η βοήθεια, όπως η άμεση «οικονομική ενίσχυση για την οικονομική ανάπτυξη και την ανασυγκρότηση των υποδομών», θα εξαρτάται από συγκεκριμένα κριτήρια, μεταξύ των οποίων η εφαρμογή προγραμμάτων επανεκπαίδευσης.
«Σε κάθε περίπτωση, η βοήθεια και η ανασυγκρότηση θα παρέχονται σύμφωνα με την αρχή του σχεδίου και της διαδικασίας αποριζοσπαστικοποίησης και αποναζιστικοποίησης στο εκπαιδευτικό σύστημα, τα μέσα ενημέρωσης και την κοινωνία», αναφέρει το έγγραφο.
Μόλις ολοκληρωθούν οι άλλες φάσεις, παρουσιάζεται ως πιθανότητα μια τρίτη φάση στην οποία οι Παλαιστίνιοι θα μπορούν να αυτοκαθοριστούν, αν και αυτό δεν διευκρινίζεται στην πρόταση.
«Το προτεινόμενο σχέδιο δεν θέτει κανένα πραγματικό εμπόδιο στην ικανότητα των Παλαιστινίων να επιτύχουν τον αυτοκαθορισμό τους, μόλις αναγνωρίσουν το Ισραήλ ως το έθνος-κράτος του εβραϊκού λαού και εγκαταλείψουν τον δρόμο της τρομοκρατίας».
Κριτική προς την Ευρωπαϊκή Ένωση
Η πρόταση ασκεί σφοδρή κριτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τις θέσεις της και αναφέρει ότι δεν πρέπει να συμμετάσχει στην ανασυγκρότηση.
«Δεν υπάρχει πρόθεση να συμπεριληφθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση ως εταίρος, αλλά μόνο ένας μικρός αριθμός ευρωπαϊκών χωρών», αναφέρει η μελέτη.
Το έγγραφο προχωρά ακόμη περισσότερο, αναφέροντας ότι η εφαρμογή του δεν απαιτεί διεθνή συνεργασία, αν και αυτή θα μπορούσε να βοηθήσει.
«Το σχέδιο αυτό δεν εξαρτάται από την αναγνώριση ή τη διεθνή συνεργασία. Το Ισραήλ μπορεί να το υλοποιήσει στη Γάζα μόνο του ή με τη βοήθεια λίγων εταίρων ή υποστηρικτών. Ωστόσο, η ευρεία αναγνώριση και συνεργασία θα συνέβαλαν αναμφισβήτητα στην ταχύτερη και αποτελεσματικότερη υλοποίησή του», αναφέρει.
