Άδειες, ερειπωμένες αλλά πολυτελείς – Τι συμβαίνει με τις επαύλεις των Ρώσων στο Λονδίνο

Πολλές είναι οι περιπτώσεις πολυτελών ακινήτων στο Λονδίνο που στέκονται εκεί ερηπωμένα, συνεπεία των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στους Ρώσους ιδιοκτήτες τους λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση στο Prince of Wales Terrace, Kensington W8, όπου δύο γιγαντιαία αρχοντικά, πέντε ορόφων το καθένα, συνδυάζονται σε μια σούπερ έπαυλη με λευκές γεωργιανές κολώνες και άμεση θέα στο παλάτι του Κένσινγκτον, αλλά δεν κατοικήθηκαν ούτε και επισκευάστηκαν, αφού πέρασαν στα χέρια του David Davidovich προς 16 εκατ. λίρες το 2018 με σκοπό να μετατρέψει το πρώην υποβαθμισμένο ξενοδοχείο σε πολυτελή διαμερίσματα.
Ο Davidovich, το δεξί χέρι του Roman Abramovich, υπέστη κυρώσεις τον Απρίλιο του 2022 από τη βρετανική κυβέρνηση μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Οι Ρώσοι ολιγάρχες που υπέστησαν τις κυρώσεις, είχαν ξοδέψει πολλά εκατομμύρια λίρες για ένα κομμάτι από τους πιο επιθυμητούς ταχυδρομικούς κώδικες του Λονδίνου, και τώρα δεν μπορούν να επισκεφθούν, να πουλήσουν ή να νοικιάσουν τις κατοικίες τους. Επιπλέον, η νομοθεσία περί κυρώσεων καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την πληρωμή της συντήρησης ή την εκτέλεση ακόμη και των αναγκαίων επισκευών.
Τοππική αντίδραση
Ο τοπικός βουλευτής των κατοίκων είναι, συμπτωματικά, ο μεγαλύτερος υπέρμαχος της καταπολέμησης της διαφθοράς στο Westminster. Ο Joe Powell έγραψε στον υπουργό Εξωτερικών Stephen Doughty στις 28 Απριλίου, προτρέποντας την κυβέρνηση να αναλάβει δράση για την «επείγουσα ανάγκη διαχείρισης τυχόν ακούσιων συνεπειών των κυρώσεων, ιδίως στον τομέα των ακινήτων».
«Όσο περνάει ο καιρός, θα έχουμε όλο και περισσότερο μια κατάσταση όπου θα έχουμε κτίρια που θα είναι σε εγκατάλειψη», δήλωσε ο Powell.
Ο Davidovich αγόρασε τις εγκαταστάσεις όταν αυτές βρίσκονταν ήδη σε άθλια κατάσταση – και του δόθηκε άδεια να τις μετατρέψει σε πολυτελή διαμερίσματα – τελικά δεν μπόρεσε να το κάνει, αφού του επιβλήθηκαν κυρώσεις. Όμως, καθώς περνάει ο καιρός, αν υποθέσουμε ότι οι Ρώσοι ολιγάρχες παραμένουν υπό κυρώσεις, πολλές άλλες κατοικίες θα αρχίσουν να καταρρέουν, με την ερειπωμένη τους εμφάνιση να αποτελεί ακούσια συνέπεια μιας καλοπροαίρετης πολιτικής.

Ο David Davidovich (αριστερά) με τον Roman Abramovich
Ακίνητα υπό καθεστώς κυρώσεων
Μόλις επιβληθούν κυρώσεις σε ένα ακίνητο, ο ιδιοκτήτης του δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να αυξήσει την αξία του. Ενώ η πληρωμή για τη συντήρηση είναι τεχνικά δυνατή, η διαδικασία είναι αργή και περίπλοκη, σύμφωνα με το POLITICO.
Για να διατηρήσουν την περιουσία τους, οι ολιγάρχες στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις πρέπει να υποβάλουν αίτηση για γενική άδεια από τον παρατηρητή κυρώσεων του Υπουργείου Οικονομικών, το Γραφείο Εφαρμογής Χρηματοοικονομικών Κυρώσεων (OFSI).
«Είναι καταβεβλημένοι αυτή τη στιγμή, όπως μπορείτε να φανταστείτε, από τότε που ξεκίνησε ο ρωσικός πόλεμος», δήλωσε για το γραφείο η Angeilka Hellwegger, δικηγόρος κυρώσεων στο Rahman Ravelli. «Αυτό λοιπόν σημαίνει ότι αν έχετε μια αίτηση αδειοδότησης, για παράδειγμα αν θέλετε να επισκευάσετε ένα παράθυρο, τους παίρνει πολύ χρόνο για να το κάνουν πραγματικά».
Εάν ένας σωλήνας έσπαγε σε ένα κτίριο που έχει λάβει κυρώσεις, ο ιδιοκτήτης θα μπορούσε τεχνικά να παρέμβει, αλλά η άμεση ανταπόκριση από το OFSI θα ήταν δύσκολη. Και ακόμη και αν ο ενδιαφερόμενος κατάφερνε να πάρει άδεια για να επισκευάσει τον σωλήνα, οποιαδήποτε επακόλουθη ανακαίνιση δεν θα καλυπτόταν απαραίτητα. Ως αποτέλεσμα, οι γείτονες των ακινήτων σε σειρά που βρίσκονται κοντά σε όσα ανήκουν σε ολιγάρχες που έχουν υποστεί κυρώσεις, φοβούνται ότι θα είναι παράπλευρες απώλειες από τυχόν προβλήματα υδραυλικών εγκαταστάσεων ή αερίου.
Οι Ρώσοι στο Λονδίνο
Η Hellweger φέρνει το παράδειγμα των κτιρίων που ανήκουν στο λιβυκό καθεστώς, στα οποία επιβλήθηκαν κυρώσεις το 2011 και τα οποία έχουν πλέον περιέλθει σε ερείπια. Σε αυτά περιλαμβάνονται το 86 Fleet Street και μια έπαυλη 10 εκατομμυρίων λιρών στο Hampstead, ιδιοκτησίας του γιου του πρώην ηγέτη της Λιβύης συνταγματάρχη Moammar Gadhafi, η οποία έπεσε στα χέρια καταληψιών το 2011.
Αλλά η αυτοκρατορία ακινήτων των Ρώσων ολιγαρχών δημιουργεί μεγαλύτερα προβλήματα, καθώς κατέχουν πολύ περισσότερα ακίνητα στο Λονδίνο από ό,τι το λιβυκό καθεστώς.
Η Διεθνής Διαφάνεια εκτίμησε το 2022 ότι οι Ρώσοι κατείχαν ακίνητα αξίας 1,5 δισεκατομμυρίων λιρών στο Λονδίνο. Ο πραγματικός αριθμός είναι πιθανότατα πολύ υψηλότερος λόγω των πλεγμάτων μυστικότητας που χρησιμοποιούνται για την απόκρυψη της πραγματικής ιδιοκτησίας ενός κτιρίου.
Όταν δημοσιεύθηκαν τα στοιχεία, ο Duncan Hames, διευθυντής πολιτικής της Διεθνούς Διαφάνειας, σημείωσε ότι «ο τεράστιος όγκος των περιουσιακών στοιχείων που κατέχονται στο Λονδίνο από αδιαφανείς υπεράκτιες εταιρείες, σημαίνει ότι αυτό είναι σίγουρα μόνο η κορυφή του παγόβουνου».
Πόθεν έσχες
Αν και τα χαρακτηριστικά ενός ολιγάρχη μπορεί να είναι γοητευτικά, η προέλευσή τους είναι συχνά λιγότερο γοητευτική. Ο Davidovich απέκτησε μεγάλο μέρος της περιουσίας του μέσω της επεξεργασίας κρέατος ως ιδιοκτήτης της Prodo, της δεύτερης μεγαλύτερης εταιρείας επεξεργασίας κρέατος στη Ρωσία. Ο Abramovich ξεκίνησε την επιχειρηματική του δραστηριότητα πουλώντας λαστιχένιες πάπιες από το διαμέρισμά του.
Από έρευνα της Wall Street Journal διαπιστώθηκε ότι ο Abramovich είχε μεταβιβάσει τον έλεγχο του επενδυτικού του οχήματος, Norma Investments Ltd., στον Davidovich στις 24 Φεβρουαρίου 2022, λίγες ώρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Στον Davidovich επιβλήθηκαν κυρώσεις λίγο αργότερα.
Ενώ ορισμένοι παγκόσμιοι ηγέτες προσπαθούν να διαπραγματευτούν τον τερματισμό του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, δεν διαφαίνεται άμεσα κάποια κατάληξη. Ακόμα και αν επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός, οι κυβερνήσεις θα αντιμετωπίσουν μια πρόκληση στο να ξετυλίξουν τον πολύπλοκο ιστό των κυρώσεων, αν αποφασίσουν να το κάνουν.

Τα κτίρια στο Prince of Wales Terrace, Kensington W8, είναι άδεια από το 2015
Ο Powell, ο οποίος προεδρεύει μιας διακοινοβουλευτικής ομάδας για την καταπολέμηση της διαφθοράς, πρότεινε να πωληθούν τα ακίνητα και τα χρήματα να κρατηθούν σε έναν ουδέτερο λογαριασμό τρίτου μέχρι να αρθούν οι κυρώσεις ή να ληφθεί μια πολιτική απόφαση σχετικά με το πού θα πρέπει να πάνε τα κεφάλαια.
Η συζήτηση σχετικά με το αν πρέπει να κατασχεθούν τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία είναι πολύ μεγαλύτερη σε έκταση από δύο κτίρια στο Κένσινγκτον. Αλλά η υπόθεση δείχνει ότι το καθεστώς κυρώσεων της Βρετανίας «πρέπει να προσαρμοστεί», εξήγησε στο POLITICO ο Powell.
«Νομίζω ότι αρχικά, φυσικά, η εστίαση της προηγούμενης κυβέρνησης ήταν να τιμωρήσει ανθρώπους που συνδέονται με τον Πούτιν και υποστηρίζουν τον πόλεμο. Τώρα πρέπει να σκεφτούμε τι μπορούμε να κάνουμε αν αυτά τα ακίνητα παραμείνουν υπό κυρώσεις για ενδεχομένως χρόνια».
Και τα ετοιμόρροπα σπίτια που ανήκουν σε ολιγάρχες που έχουν τιμωρηθεί μπορεί να αναγκάσουν τους κατοίκους του Κένσινγκτον να αντιμετωπίσουν ένα ευρύτερο ζήτημα: το μεγάλο μέρος των ακινήτων στην περιοχή που αγοράζονται με τα έσοδα από βρώμικο χρήμα.
Ο Powell επισήμανε, δε, ότι το 40% των ξένων ιδιοκτησιών στο Κένσινγκτον και την Τσέλσι αγοράζονται μέσω ενός καταπιστεύματος – που σημαίνει ότι ο πραγματικός ιδιοκτήτης δεν εμφανίζεται στο κτηματολόγιο.
Πηγή: ΟΤ