Politica 89.8
Με διχασμένη την ΕΕ ξεκινούν οι διερευνητικές Ελλάδας και Τουρκίας
Η γερμανική εφημερίδα Die Welt έρχεται να προσγείωσει απότομα όσους πιστεύουν ότι η Τουρκία απέσυρε το Oruc Reis και «σύρθηκε» σε διάλογο με την Ελλάδα από το φόβο των κυρώσεων της ΕΕ και την ενεργοποίηση του διεθνούς παράγοντα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πρόσχημα ο κοροναϊός για την αναβολή της Συνόδου
Το σημερινό δημοσίευμα της Welt που αμφισβητεί την επίσημη αιτιολόγηση της μεταφοράς κατά μία εβδομάδα αργότερα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ, ουσιαστικά επιβεβαιώνει ότι η Ευρώπη είναι διχασμένη ως προς τη θέση που θα κρατήσει έναντι της Τουρκίας και αυτό επί της ουσίας έρχεται να επιβεβαιώσει και το δημοσίευμα της Deutsche Welle ότι η Γερμανία απορρίπτει και θέλει να αποτρέψει την επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας.
Η επίκληση του κρούσματος κοροναϊού -κατά την Di Welt- για την ματαίωση της Συνόδου Κορυφής που ήταν προγραμματισμένη για σήμερα και αύριο, είναι προσχηματική. Όπως σημειώνει, στην ηλεκτρονική της έκδοση, «η σύνοδος κορυφής της ΕΕ αυτήν την εβδομάδα ακυρώθηκε ξαφνικά λόγω κρούσματος κοροναϊού. Δήθεν. Ο αληθινός λόγος πιθανότατα είναι ότι η σύνοδος κορυφής θα αποτύγχανε παταγωδώς. Γιατί προς το παρόν φαίνεται ότι οι Ευρωπαίοι ζουν σε διαφορετικές πολιτικές πραγματικότητες».
Το κυπριακό βέτο
Κατά την Die Welt ο πραγματικός λόγος της ματαίωσης της Συνόδου και της μεταφοράς της για την 1η και 2 Οκτώβρη ήταν το βέτο της Κύπρου στη σύνοδο των ΥΠΕΞ καθώς η Κυπριακή Δημοκρατία μπλοκάρει την επιβολή κυρώσεων στη Λευκορωσία αν πρώτα δεν επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο της αναβολής της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ ανακοινώθηκε επισήμως η έναρξη του 61ου γύρου των διερευνητικών επαφών Ελλάδας και Τουρκίας.
Προς ώρας η ημερομηνία του πρώτου ραντεβού που θα γίνει στην Κωνσταντινούπολη παραμένει γρίφος. «Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει ημερομηνία για την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών. Κρατάμε το θετικό στοιχείο ότι οδεύουμε προς τα εκεί σχετικά σύντομα» ανέφερε ο Στέλιος Πέτσας ερωτηθείς σχετικά και δίνοντας την αίσθηση ότι πλέον μετρά αντίστροφα ο χρόνος για να καθίσουν στο τραπέζι Αθήνα και Άγκυρα.
Μαξιμαλιστικές…
Το βέβαιο είναι ότι στο φόντο μιας διχασμένης Ευρώπης και ενός ΝΑΤΟ πόντιου πιλάτου, ο Ταγίπ Ερντογάν έχει επιδοθεί σε μπαράζ διπλωματικών επαφών με τους κυριότερους Ευρωπαίους ηγέτες όπως την Γερμανίδα Καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ, τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, καθώς και τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ όπου σε όλες αυτές τις επαφές και επικοινωνίες του ο Τούρκος πρόεδρος προβάλλει με σταθερότητα την τουρκική θέση πως για την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο δεν ευθύνεται η προκλητικότητα της Τουρκίας αλλά στην καρδιά αυτής της έντασης βρίσκονται οι «μαξιμαλιστικές» θέσεις της Ελλάδας αλλά και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σήμερα το απόγευμα είχε τηλεφωνική επικοινωνία ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, χωρίς πάντως να δοθούν στη δημοσιότητα ουσιαστικές λεπτομέρειες της συνομιλίας που είχαν οι δύο άνδρες πέραν του αυτονόητου ότι κατά τη διάρκεια της συνομιλίας συζητήθηκε η αποκλιμάκωση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου μετά την αποχώρηση του ερευνητικού πλοίου Oruc Reis.
Χαιρετίζουν
Η επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον ΓΓ του ΝΑΤΟ έρχεται μετά το μπαράζ διπλωματικών επαφών του Ταγίπ Ερντογάν τα τελευταία 24ωρα, που στόχο έχει να κατοχυρώσει τις θέσεις του εν όψει της έναρξης του 61ου γύρου των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας, καθώς και την επικοινωνία, ενδεχομένως και τηλεδιάσκεψη που θα έχει σύντομα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Αυτό πάντως που προκαλεί εντύπωση είναι πως όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες και η αμερικανική πλευρά χαιρέτισε την έναρξη των διερευνητικών επαφών ενώ κατά τις συνομιλίες τους με τον Ταγίπ Ερντογάν οι Ευρωπαίοι δεν απάντησαν επί της ουσίας στην κατηγορία που απευθύνει ο Τούρκος πρόεδρος για Αθήνα και Λευκωσία ότι έχουν «μαξιμαλιστικές θέσεις».
Οι επιδιώξεις Τουρκίας
Η Άγκυρα επί της ουσίας επιμένει σε έναν διάλογο με θεματολογία ευρύτερη που δεν θα αφορά αποκλειστικά τον καθορισμό θαλάσσιων ζωνών (ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας) και προς σ’ αυτή την κατεύθυνση άλλωστε κινήθηκε και ο Ερντογάν στις συνομιλίες που είχε με τους Ευρωπαίους ηγέτες και τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ.
Προς αυτή την κατεύθυνση λειτουργεί η τουρκική Navtex για ασκήσεις στα νησιά του του Βορειοανατολικού Αιγαίου και συγκεκριμένα αυτή την φορά στη Λήμνο την Τετάρτη και Πέμπτη. Ο συμβολισμός της έκδοσης αυτής της Navtex είναι εμφανής καθώς εκδόθηκε την ώρα που η Αθήνα ανακοίνωνε την έναρξη των διερευνητικών επαφών και συνδέεται με την αξίωση της Τουρκίας για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου.
Οι θέσεις της Ελλάδας
Από την πλευρά της, η Αθήνα διαμηνύει πως η ατζέντα αφορά στη συζήτηση της βασικής διαφοράς των ελληνοτουρκικών από το 1974 μέχρι σήμερα, δηλαδή τον καθορισμό θαλασσίων ζωνών υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, και δεν περιλαμβάνει όσα κατά καιρούς ζητά ο Ταγίπ Ερντογάν. Επί τούτου, οι δύο πλευρές θα επιδιώξουν να βρουν κοινό σημείο για τους όρους ενδεχόμενου διαλόγου, κάτι που έσπευσε εξαρχής να ξεκαθαρίσει ο Νίκος Δένδιας, ο οποίος διευκρίνισε πως δεν πρόκειται για διαπραγματεύσεις αλλά για συζητήσεις που θα καθορίσουν τους κανόνες βάσει των οποίων θα προκύψουν διαπραγματεύσεις.
Στο θέμα της αποστρατιωτικοποίησης και αν η κυβέρνηση το συζητάει ο Στέλιος Πέτσας εμφανίστηκε κατηγορηματικά αρνητικός. Στο ερώτημα αν μπορεί η κυβέρνηση να διαβεβαιώσει ότι στην ατζέντα δεν θα τεθεί θέμα μείωσης ή απόσυρσης δυνάμεων ή όπλων από τα ελληνικά νησιά η απάντηση του κυβερνητικού εκπροσώπου ήταν κοφτή και απόλυτη: «Φυσικά».
«Είναι σαφές από την ανακοίνωση ότι κινούμαστε στο πλαίσιο των γύρων των διερευνητικών επαφών. Μιλάμε για τον 61 ο γύρο των διερευνητικών επαφών. Εκεί που είχαν σταματήσει τον Μάρτιο του 2016, από εκεί θα συνεχίσουν. Είναι σαφές, λοιπόν, ότι το περιεχόμενο είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα. Δεν υπάρχει κάτι άλλο» υπογράμμισε ο Στέλιος Πέτσας.
Σε κάθε περίπτωση πάντως και παρά τα όσα προκύπτουν από τη στάση του διεθνούς παράγοντα (ΕΕ, ΝΑΤΟ και ΗΠΑ) γύρω από τους όρους που θα διεξαχθεί ο διάλογος Ελλάδας και Τουρκίας, η κυβέρνηση αντιμετωπίζει ως επιτυχία της στρατηγικής της τις τελευταίες εξελίξεις.
Απέδωσε
Προς αυτή την κατεύθυνση είναι χαρακτηριστικές οι σημερινές δηλώσεις κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο.
«Όπως ήδη έχουμε πει, η Συμφωνία για την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών αποτελεί ένα θετικό βήμα. Χρειάζεται βέβαια -όπως τόνισε χθες ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην τηλεδιάσκεψη Κορυφής του Ε.Λ.Κ.- συνέχεια και συνέπεια από την τουρκική πλευρά.
Η Συμφωνία αποδεικνύει ότι η προσέγγιση της Κυβέρνησης σε επιχειρησιακό και διπλωματικό επίπεδο απέδωσε. Γιατί: Από την πρώτη στιγμή η Κυβέρνηση κατέστησε σαφές ότι είναι έτοιμη για διάλογο, όχι, όμως, υπό καθεστώς απειλών και εκβιασμών. Διευκρίνισε ότι αντικείμενο των διερευνητικών επαφών είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
Η Ελλάδα προσέρχεται στις διερευνητικές επαφές, ενώ έχει ήδη υπογράψει τις διεθνώς νόμιμες συμφωνίες με την Ιταλία και την Αίγυπτο, όπου επιβεβαιώνεται το δικαίωμα των νησιών σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ.
Ο Πρωθυπουργός σε όλες τις διεθνείς επαφές του ανέδειξε την ευρωπαϊκή διάσταση του προβλήματος που αγγίζει ζωτικά ευρωπαϊκά συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο. Υπάρχει πλέον ένας έτοιμος κατάλογος κυρώσεων σε περίπτωση που η Τουρκία επιμείνει σε μονομερείς ενέργειες» ανέφερε ο Στέλιος Πέτσας.
