Χωρίς κατηγορία

BBC και Γάζα: Το ντοκιμαντέρ, η ρήτρα, το σκάνδαλο φίμωσης και μια έρευνα που «καίει»

Δημοσιεύτηκε στις 05/07/2025 21:35

BBC και Γάζα: Το ντοκιμαντέρ, η ρήτρα, το σκάνδαλο φίμωσης και μια έρευνα που «καίει»

Παρότι η πορεία του ντοκιμαντέρ «Gaza: Doctors Under Attack» προς την τηλεοπτική οθόνη σημαδεύτηκε από αμφιλεγόμενες αποφάσεις – με το BBC να το αποσύρει αρχικά λόγω «ανησυχιών περί αμεροληψίας» – το τελικό αποτέλεσμα είναι μια ωμή, ανελέητη μαρτυρία που δεν μπορείς να αγνοήσεις γράφει ο Stuart Heritage στον The Guardian.

«Αυτή η ταινία δεν είναι απλώς ένα ντοκιμαντέρ· είναι ένα κάλεσμα αφύπνισης, μια κατάδυση σε εφιαλτικές πραγματικότητες που πρέπει να δει ο κόσμος» σημειώνει.

Η μεγαλύτερη, ίσως και η μοναδική, «αποτυχία» του «Gaza: Doctors Under Attack» είναι ότι οι συνθήκες της προβολής του απειλούν να επισκιάσουν το περιεχόμενό του. Μια σύντομη ανακεφαλαίωση: η ταινία ανατέθηκε αρχικά από το BBC, αλλά αποσύρθηκε όταν ένα άλλο ντοκιμαντέρ – «Gaza: How to Survive a War Zone» – προκάλεσε σάλο για την αμεροληψία.

Το κόψιμο προκάλεσε κατακραυγή εντός του οργανισμού, περιφρόνηση και ένα αναπόφευκτο debate για τους μηχανισμούς του BBC.

Τώρα, σύμφωνα με δημοσίευμα του Deadline, το σκάνδαλο παίρνει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις καθώς το BBC φέρεται ότι επιχείρησε να «φιμώσει» τους παραγωγούς του ντοκιμαντέρ.

Πόσο αμερόληπτο είναι το BBC;

Η διαμάχη γύρω από το ντοκιμαντέρ «Gaza: Doctors Under Attack» συνεχίζεται καθώς αποκαλύφθηκε μια προσπάθεια της βρετανικής δημόσιας τηλεόρασης, του BBC, να επιβάλει ρήτρες «φίμωσης» στους παραγωγούς.

Η υπόθεση αναδεικνύει για ακόμη μια φορά τις πιέσεις και τις εσωτερικές εντάσεις που αντιμετωπίζει ο κολοσσός των μέσων ενημέρωσης σχετικά με την κάλυψη της σύγκρουσης στη Γάζα, με τους παραγωγούς να αρνούνται να υπογράψουν συμβατικούς όρους που θα περιόριζαν την ελευθερία έκφρασής τους.

Το BBC επιχείρησε να εισάγει μια ρήτρα στο συμβόλαιο του ντοκιμαντέρ «Gaza: Doctors Under Attack», η οποία θα εμπόδιζε τον παραγωγό του ντοκιμαντέρ και άλλους να εκφράζονται «δυσφημιστικά» για τον οργανισμό ή να υπονοούν ότι η τελική εκδοχή που προβλήθηκε στο Channel 4 ήταν «εξουσιοδοτημένη ή εγκεκριμένη από το BBC».

Το Deadline έχει λάβει ένα αντίγραφο της τροποποιημένης ρήτρας, την οποία ο παραγωγός του «Gaza: Doctors Under Attack», Μπεν ντε Πιρ, δήλωσε χθες στο LinkedIn ότι αρνήθηκε να υπογράψει, περιγράφοντάς την ως «διπλή ρήτρα φίμωσης».

Η ρήτρα

Το ντοκιμαντέρ ανατέθηκε από το BBC, αλλά κατέληξε να προβληθεί στο Channel 4 αφότου το BBC δήλωσε ότι «η μετάδοση αυτού του υλικού κινδύνευε να δημιουργήσει μια αντίληψη μεροληψίας».

Η τροποποίηση αναφέρει ότι η εταιρεία παραγωγής Basement Films, την οποία διευθύνει ο ντε Πιρ, θα «διασφαλίσει ότι τυχόν δηλώσεις που εκδίδονται ή εγκρίνονται από τρίτους δικαιοδόχους οποιασδήποτε έκδοσης του Προγράμματος δεν είναι δυσφημιστικές για το BBC».

Επίσης, δεν θα πρέπει να υπάρχουν δηλώσεις από τον παραγωγό ή τρίτους δικαιοδόχους, όπως το Channel 4, που «υπονοούν ότι οποιαδήποτε έκδοση του Προγράμματος εγκρίθηκε ή επιδοκιμάστηκε από το BBC, ή δεν θα μεταδιδόταν ή δημοσιευόταν από το BBC», προσθέτει η ρήτρα.

Η ρήτρα, η οποία αποτελούσε τροποποίηση των γενικών όρων της τυπικής συμφωνίας ανάθεσης του BBC, θα εμπόδιζε επίσης τον παραγωγό από το «να εκδίδει ή να εξουσιοδοτεί άλλους να εκδίδουν δελτία τύπου ή δημόσιες δηλώσεις σχετικά με το πρόγραμμα χωρίς την προηγούμενη γραπτή συγκατάθεση του BBC».

Η αρχική θέση του BBC ήταν ότι επρόκειτο για μια τυπική ρήτρα για τη συμφωνία δηλώσεων τρίτων και μάρκετινγκ, αλλά τώρα υπάρχει μια αναγνώριση ότι η διατύπωση ήταν πιο ειδική.

Το άρθρο του Deadline έρχεται μια μέρα αφότου ο πρώην επικεφαλής ειδήσεων του Channel 4, ντε Πιρ, ανέφερε στο LinkedIn ότι «απέρριψε και αρνήθηκε να υπογράψει τη διπλή ρήτρα φίμωσης που οι επικεφαλής του BBC προσπάθησαν πολλές φορές να τον κάνουν να υπογράψει».

«Όχι μόνο θα μπορούσαμε να μηνυθούμε επειδή είπαμε ότι το BBC αρνήθηκε να προβάλει την ταινία (εμφανώς και αποδεδειγμένα αληθές), αλλά και αν οποιαδήποτε άλλη εταιρεία το είχε πει, το BBC θα μπορούσε να μας μηνύσει», έγραψε.

Μια πηγή του BBC αρνήθηκε ότι ο ντε Πιρ είχε φιμωθεί ή εμποδιστεί να μιλήσει για την πορεία της ταινίας. Είπαν ότι η τροποποίηση αφορά υλικό μάρκετινγκ και δημοσιότητας. Η πρόθεσή της ήταν ότι, μόλις το BBC είχε επιστρέψει το ντοκιμαντέρ στην Basement Films, το «Doctors Under Attack» δεν θα έπρεπε να διαφημίζεται ως ταινία του BBC, καθώς δεν είχε υποβληθεί στους ελέγχους του οργανισμού, πρόσθεσε η πηγή.

«Δημόσιες σχέσεις»

Ο ντε Πιρ βρέθηκε πρόσφατα στο Sheffield Doc Fest, όπου κατηγόρησε τον Γενικό Διευθυντή του BBC, Τιμ Ντέιβι, αποκαλώντας τον «απλώς έναν υπεύθυνο δημοσίων σχέσεων», ο οποίος έχει αναμειχθεί σε συντακτικές αποφάσεις και ηγείται ενός οργανισμού που «αποτυγχάνει» στο καθήκον του να καταγράψει με αμεροληψία την κρίση της Γάζας.

Χθες, ο πρώην παρουσιαστής του «Match of the Day», Γκάρι Λίνεκερ, δήλωσε ότι το BBC θα έπρεπε «να σκύψει το κεφάλι του από ντροπή» που δεν πρόβαλε το ντοκιμαντέρ για τη Γάζα. Επιπλέον ο Ντέιβι βρίσκεται ακόμη πιο εκτεθειμένος μετά το σκάνδαλο με τους Bob Vylan στο Glastonbury.

To ντοκιμαντέρ έχει πάρει αποθεωτικές κτιτικές και ξεπέρασε τους 300.000 θεατές το βράδυ της Τετάρτης.

«Η ομάδα του Channel 4 λειτουργεί ξεκάθαρα με δύο δημοσιογραφικούς πυλώνες: ισορροπία και ακρίβεια», σημείωσε ο ντε Πιρ. «Το BBC έχει αυτή τη στιγμή έναν τρίτο: την πολιτική. Πρώτα από όλα συμμορφώνεται με αυτή -και αυτή το καταστρέφει».

Η αποκάλυψη της ρήτρας «φίμωσης» ρίχνει βαριά σκιά στην ανεξαρτησία και την ακεραιότητα του BBC, θέτοντας σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τις προτεραιότητες του οργανισμού.

Βέβαια, χάρη στην έγκαιρη ανάληψη της προβολής από το Channel 4, το «Gaza: Doctors Under Attack» είναι πλέον διαθέσιμο στο κοινό της Βρετανίας αλλά και σε όλο τον κόσμο μέσα από την ιστοσελίδα Zeteo. «Ποτέ άλλοτε δεν ήταν τόσο προφανές ότι αυτό είναι ένα έργο που πρέπει να το δουν όλοι» σχολίαζει ο Heritage.

View this post on Instagram

A post shared by Zeteo (@zeteonews)

Το «Doctors Under Attack» αυτοπροσδιορίζεται ως μια «ιατροδικαστική έρευνα» για τους ισχυρισμούς ότι οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) στοχεύουν συστηματικά Παλαιστίνιους ιατρούς σε όλα τα 36 νοσοκομεία της Γάζας.

Οι επιθέσεις, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, ακολουθούν ένα συγκεκριμένο μοτίβο: Πρώτα, ένα νοσοκομείο βομβαρδίζεται, μετά πολιορκείται. Έπειτα, γίνεται έφοδος από άρματα μάχης και μπουλντόζες, και το ιατρικό προσωπικό συλλαμβάνεται. Και μετά, αφού το νοσοκομείο έχει ουσιαστικά καταστεί μη λειτουργικό, οι δυνάμεις προχωρούν και επαναλαμβάνουν τη διαδικασία.

Είναι μια στρατηγική σχεδιασμένη να παραλύσει τη Γάζα για τα επόμενα χρόνια, λέει ένας από τους μάρτυρες. Άλλωστε, όταν ένα κτίριο καταστρέφεται, μπορείς να χτίσεις ένα άλλο στη θέση του. Ωστόσο το να γίνεις γιατρός προϋποθέτει παιτούν χρόνια εκπαίδευσης. Αν στερήσεις τη Γάζα από την τεχνογνωσία τους, ουσιαστικά δεν της επιτρέπεις να έχει ποτέ ιατρικό δυναμικό. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός, όπως η ταινία επαναλαμβάνει ξανά και ξανά, ότι οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας προστατεύονται από το διεθνές δίκαιο.

Αμείλικτη αλήθεια

Η δύναμη του «Doctors Under Attack» έγκειται στον ανεπιτήδευτο τρόπο που επιλέγει να ξεδιπλώσει την κεντρική του θέση. Δεν υπάρχει σαφής χειραγώγηση, ούτε κεντρικός «κακός». Αυτό που υπάρχει, ωστόσο, είναι μια αδιάκοπη μαρτυρία ανείπωτης φρίκης.

Οι ντοκιμαντερίστες μας δείχνουν γιατρούς που κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν σε νοσοκομεία γεμάτα τραυματίες και επείγοντα περιστατικά -πέρα από τους χρόνιους ασθενείς. Νοσοκομεία χωρίς νερό ή ηλεκτρικό ρεύμα όπου οι γιατροί αγωνίζονται να περιθάλψουν πληγές που έχουν ήδη αρχίσει να σαπίζουν.

Το ντοκιμαντέρ επιβεβαιώνει πέρα από κάθε αμφιβολία ότι οι γιατροί είναι ο στόχος με στοχευμένες επιθέσεις, και συλλαμβάνονται, προωθούνται σε μυστικά κέντρα όπου βασανίζονται και ανακρίνονται. Υπάρχουν πλάνα ομαδικού βιασμού από στρατιώτες. Μας δείχνουν παιδιά, τραυματισμένα και νεκρά, σε τεράστιους αριθμούς.

View this post on Instagram

A post shared by Zeteo (@zeteonews)

Το κεντρικό μέρος της ταινίας, ωστόσο, είναι οι ιστορίες μεμονωμένων γιατρών. Υπάρχει ο Δρ Χάλεντ Χαμούντα, ο οποίος συζητά την επίθεση στο σπίτι του που σκότωσε 10 μέλη της οικογένειάς του, και την επίθεση με drone που λίγα λεπτά αργότερα έπληξε το σπίτι στο οποίο κατέφυγαν οι επιζώντες.

Με τη σύζυγο και τη μικρή του κόρη νεκρές, ο γιατρός Χαμούντα κατέφυγε τότε στους χώρους του νοσοκομείου του, το οποίο βομβαρδίστηκε και δέχτηκε επιδρομή. Κρατήθηκε μαζί με 70 άλλους γιατρούς και ξυλοκοπήθηκε.

Και μετά υπάρχει ο Δρ Αντνάν αλ-Μπουρς, ο οποίος συνελήφθη, έμεινε γυμνός, ανακρίθηκε, εξαφανίστηκε και βασανίστηκε. Σε αντίθεση με τον Χαμούντα, δεν ακούμε τη μαρτυρία του, γιατί πέθανε στη φυλακή. Αλλά ακούμε τις κλήσεις που έκανε στην οικογένειά του πριν τον θάνατο του, την έκκληση του προς τα παιδιά του να προσέχουν τη μητέρα τους. «Αυτές οι ιστορίες εξοργίζουν, αυτές οι ιστορίες σε γεμίζουν με απόλυτη απελπισία» γράφει ο The Guardian.

Προβολή για ατόφια οργή

Έχουν υπάρξει αρκετά ντοκιμαντέρ για όσα συμβαίνουν στην Παλαιστίνη. Από το No Other Land που κέρδισε το Όσκαρ στο τηλεοπτικό «The Settlers» του Λούις Θερού που προσπαθούν να κατανοήσουν όλα όσα συμβαίνουν στη Γάζα, την ψυχολογία των εποίκων ή τον ενόπλων δυνάμεων του Iσραήλ. Αλλά το «Gaza: Doctors Under Attack» είναι μακράν το πιο ανελέητο σημειώνει η The Guardian.

Η συζήτηση για το τι συνέβη στους κρατούμενους γιατρούς, επαληθευμένη από έναν ανώνυμο Ισραηλινό πληροφοριοδότη, είναι κάτι βγαλμένο από εφιάλτες. Υπάρχουν ξυλοδαρμοί. Υπάρχουν βασανιστήρια. Το πιο ανησυχητικό απ’ όλα, υπάρχουν περιγραφές κακομεταχείρισης από Ισραηλινούς γιατρούς, οι οποίοι πραγματοποιούσαν επεμβάσεις χωρίς αναισθητικό και πληροφορούσαν τους κρατούμενους ότι «Είσαι εγκληματίας και πρέπει να πεθάνεις».

Το BBC απέσυρε το «Doctors Under Attack» λόγω του κινδύνου να δημιουργήσει «μια αντίληψη μεροληψίας». Ωστόσο, είναι δύσκολο να αποδεχτείς κάθε τέτοιο ισχυρισμό.

Μετά την προβολή της ταινίας από το Channel 4 ο θεατής βλέπει ότι οι ντοκιμαντερίστες ζήτησαν διευκρινίσεις από τις IDF σε κάθε σημείο. Τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου 2023 εμφανίζονται εδώ εξίσου γραφικά με τα πλάνα τραυματισμένων Παλαιαιστινίων παιδιών. Οι κινηματογραφιστές κατανοούν ότι το παραμικρό σημάδι προκατάληψης θα κατέρριπτε το επιχείρημα.

«Θα σας εξοργίσει»

Σε μια ανοιχτή επιστολή πριν από την προβολή του, η Λουίζα Κόμπτον του Channel 4 προειδοποίησε ότι το «Doctors Under Attack» θα «εξοργίσει τους ανθρώπους, όποια πλευρά κι αν πάρουν». Έχει δίκιο.

«Αυτό είναι το είδος της τηλεόρασης που δεν θα σε εγκαταλείψει ποτέ. Θα προκαλέσει διεθνή αντίδραση, και για εξαιρετικά καλό λόγο. Ξεχάστε τι το σταμάτησε στο BBC. Είναι εδώ τώρα και, ανεξάρτητα από το πώς συνέβη αυτό, οφείλουμε στους πρωταγωνιστές να μην κοιτάξουμε μακριά» σημειώνει ο Heritage.

Όπως σημειώνουν και άλλοι κριτικοί που είδαν το ντοκιμαντέρ – από τους Financial Times μέχρι την The Telegraph – το «Gaza: Doctors Under Attack» δεν ενδιαφέρεται για διαμάχες καθώς αναδεικνύεται σε ένα τεκμήριο γεμάτο από ντοκουμέντα που οφείλουμε να δούμε.

Είναι μια ταινία που δεν χαϊδεύει αυτιά, δεν ωραιοποιεί την πραγματικότητα, αλλά παρουσιάζει με σκληρή ειλικρίνεια την τραγωδία που εκτυλίσσεται καθώς μέσα από τις μαρτυρίες των ίδιων των γιατρών, αποκαλύπτονται οι εφιαλτικές συνθήκες και οι παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου.

Αυτό το ντοκιμαντέρ δεν είναι απλώς μια καταγραφή γεγονότων· είναι μια κραυγή για δικαιοσύνη και μια υπενθύμιση ότι, σε κάθε σύγκρουση, το ανθρώπινο κόστος είναι ανυπολόγιστο και η αλήθεια, όσο σκληρή κι αν είναι, πρέπει να ακουστεί.

Το «Gaza: Doctors Under Attack» προβάλλεται τώρα στο Channel 4 ενώ οι θεατές σε όλο τον κόσμο έχουν πρόσβαση στην ταινία μέσα από την ιστοσελίδα Zeteo εδώ.

Η έρευνα που «καίει» το BBC

Μια νέα, εκτενής έρευνα αποκαλύπτει ότι η κάλυψη του BBC για τον πόλεμο γενοκτονίας του Ισραήλ στη Γάζα είναι συστηματικά μεροληπτική εις βάρος των Παλαιστινίων και αποτυγχάνει να ανταποκριθεί στα πρότυπα αμεροληψίας.

Η ανάλυση περισσότερων από 35.000 κομματιών περιεχομένου του BBC από το Κέντρο Παρακολούθησης Μέσων Ενημέρωσης (Centre for Media Monitoring CfMM) δείχνει ότι οι ισραηλινοί θάνατοι λαμβάνουν 33 φορές περισσότερη κάλυψη ανά θύμα, ενώ τόσο τα τηλεοπτικά/ραδιοφωνικά τμήματα όσο και τα άρθρα περιελάμβαναν σαφή δύο μέτρα και δύο σταθμά.

Επιπλέον η έρευνα του Κέντρου Παρακολούθησης Μέσων (CfMM) καταγράφει ένα συστηματικό μοτίβο αποσιώπησης από πλευράς του BBC όσον αφορά τους ισχυρισμούς περί «πιθανής γενοκτονίας», καθώς και αδυναμία να διερευνήσει επαρκώς και να παρουσιάσει τις ενέργειες του Ισραήλ που στηρίζουν αυτούς τους ισχυρισμούς.

Παρουσιαστές του BBC διέκοψαν ή αμφισβήτησαν ενεργά ισχυρισμούς περί γενοκτονίας σε περισσότερες από 100 τεκμηριωμένες περιπτώσεις, παρά το γεγονός ότι οργανώσεις όπως η Διεθνής Αμνηστία θεωρούν ότι διεξάγεται γενοκτονία, και διεθνείς θεσμοί όπως το Διεθνές Δικαστήριο (ICJ) όχι μόνο δεν απέρριψαν τη σχετική υπόθεση της Νότιας Αφρικής κατά του Ισραήλ, αλλά και εξέδωσαν προσωρινά μέτρα προστασίας των Παλαιστινίων.

Αυτά τα ευρήματα έρχονται σε ευθεία αντίθεση με τους ισχυρισμούς των συντακτών μιας έκθεσης του Σεπτεμβρίου 2024 για την αμεροληψία του BBC. Επικεφαλής της έκθεσης ήταν ο βρετανός δικηγόρος Τρέβορ Άσσερσον, με έδρα το Ισραήλ, οι συγγραφείς της οποίας ισχυρίστηκαν ότι η μελέτη τους, σε διάστημα τεσσάρων μηνών, αποκάλυψε ένα «βαθιά ανησυχητικό μοτίβο μεροληψίας» κατά του Ισραήλ.

Η έκθεση Άσσερσον χρηματοδοτήθηκε εν μέρει από έναν ανώνυμο «Ισραηλινό επιχειρηματία με έδρα το Λονδίνο» και εκπονήθηκε από Ισραηλινούς δικηγόρους ως μέρος μιας αδιαφανούς ομάδας που ονομάζεται Research for Impartial Media (RIMe). Έλαβε τεχνική υποστήριξη από την εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης Blueskai, η οποία περιγράφει τον εαυτό της ως «οχυρωμένη από στρατηγικές ρίζες στο γραφείο του πρωθυπουργού του Ισραήλ».

Το CfMM ανέλυσε συνολικά 3.873 άρθρα του BBC και 32.092 τηλεοπτικά/ραδιοφωνικά τμήματα από τις 7 Οκτωβρίου 2023 έως τις 6 Οκτωβρίου 2024, παράλληλα με μια συγκριτική ανάλυση 7.748 άρθρων για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Κατά τη διάρκεια της 12μηνης περιόδου ανάλυσης, σκοτώθηκαν 42.010 Παλαιστίνιοι και 1.246 Ισραηλινοί – μια αναλογία 34:1.

Χρησιμοποιώντας ταξινόμηση μέσω μεγάλου γλωσσικού μοντέλου, ανίχνευση λέξεων-κλειδιών και μελέτες περιπτώσεων – ορισμένες από τις οποίες επεκτείνονται στο 2025 – η μελέτη εντοπίζει «συστηματικά μοτίβα» που εγείρουν σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την τήρηση των υποχρεώσεων του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα, όπως αυτές ορίζονται στον βασιλικό καταστατικό χάρτη (royal charter), για την τήρηση των «βρετανικών αξιών της ακρίβειας, της αμεροληψίας και της δικαιοσύνης».

Oι λέξεις έχουν σημασία

Η έρευνα του CfMM διαπίστωσε ότι το BBC χρησιμοποίησε συναισθηματικούς όρους – «βάναυσος», «θηριωδίες», «σφαγή», «βάρβαρος», «θανατηφόρος» – τέσσερις φορές πιο συχνά για τα ισραηλινά θύματα. Εφάρμοσε τον όρο «σφαγή» 18 φορές περισσότερο σε ισραηλινές απώλειες, και χρησιμοποίησε τη λέξη «φόνος» 220 φορές για ισραηλινούς θανάτους σε σύγκριση με μόλις μία φορά για Παλαιστίνιους.

Οι λέξεις «έσφαξαν», «σφαγέας» και «σφάζοντας» διαπιστώθηκε ότι χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά για τα ισραηλινά θύματα από τους ανταποκριτές και τους παρουσιαστές του BBC.

Παρά το γεγονός ότι η Γάζα υπέστη 34 φορές περισσότερες απώλειες από το Ισραήλ, το BBC δημοσίευσε σχεδόν ίσους αριθμούς προφίλ θυμάτων που εξανθρωπίζουν.

Διαπιστώθηκε επίσης ότι προσάρμοζε τη φράση «υπουργείο υγείας που διοικείται από τη Χαμάς» στους αριθμούς των παλαιστινιακών απωλειών σε 1.155 άρθρα – σχεδόν κάθε φορά που αναφερόταν ο παλαιστινιακός αριθμός θανάτων σε άρθρα του BBC.

Κατά την αναφορά επιθέσεων σε Παλαιστίνιους, η μελέτη διαπίστωσε ότι το BBC επανειλημμένα απέκρυψε την ισραηλινή ευθύνη μέσω της χρήσης παθητικής φωνής στους τίτλους.

Οι ισραηλινές προοπτικές διαπιστώθηκε ότι δίνονταν προτεραιότητα, με τους παρουσιαστές του BBC να μοιράζονται την ισραηλινή προοπτική 11 φορές πιο συχνά από την παλαιστινιακή προοπτική – 2.340 φορές για τους Ισραηλινούς έναντι 217 φορών για τους Παλαιστίνιους.

Η έκθεση του CfMM υπογραμμίζει την έλλειψη βασικού ιστορικού και σύγχρονου πλαισίου στην αναφορά του BBC, χαρακτηρίζοντας αυτή τη συστηματική παράλειψη «θεσμική» στον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα.

Διαπίστωσε ότι οι επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου αναφέρθηκαν σε τουλάχιστον 40% της διαδικτυακής κάλυψης του BBC – αλλά μόνο το 0,5% των άρθρων αναφέρθηκε στην κατοχή και τη βία του Ισραήλ κατά των Παλαιστινίων τους μήνες, τα χρόνια και τις δεκαετίες πριν από την 7η Οκτωβρίου.

Μόνο το 2% των άρθρων ανέφερε το απαρτχάιντ, παρά το γεγονός ότι πολυάριθμες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της Διεθνούς Αμνηστίας, προσδιόρισαν τις πολιτικές του Ισραήλ ως τέτοιες.

Το BBC ανέφερε την «κατοχή» μόνο στο 0,3% των ειδησεογραφικών άρθρων όταν παρείχε πλαίσιο για την 7η Οκτωβρίου, τον «αποκλεισμό» στο 0,08% και τους «εποικισμούς» στο 0,03%.

Παράλληλα σύμφωνα με την έρευνα το BBC δεν ανέφερε καθόλου δόγματα του ισραηλινού στρατού, όπως το Δόγμα Dahiya (που αφορά σκόπιμη στόχευση πολιτικών υποδομών) ή την Οδηγία Χάννιμπαλ (που επιτρέπει την ανάληψη ρίσκου για τη ζωή ομήρων προκειμένου να αποτραπεί η αιχμαλωσία), παρότι αυτά είναι καθοριστικά για την κατανόηση των ισραηλινών επιχειρήσεων.

Ενώ το BBC πίεσε συνολικά 38 συνεντευξιαζόμενους να καταδικάσουν τις επιθέσεις της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου, αντίστοιχη ερώτηση για να καταδικαστούν ενέργειες του Ισραήλ δεν έγινε ποτέ.

YouTube thumbnail

Η μελέτη του CfMM διαπίστωσε επίσης σοβαρά δύο μέτρα και δύο σταθμά στην αναφορά του BBC για τη Γάζα σε σύγκριση με την κάλυψή του για την Ουκρανία.

Το BBC έκανε αναφορές για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία 2,6 φορές περισσότερο από ό,τι στη Γάζα και ανέφερε το 62% των θανάτων δημοσιογράφων στην Ουκρανία σε σύγκριση με μόλις 6% στη Γάζα. Ο πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα έχει σκοτώσει τουλάχιστον 232 δημοσιογράφους και εργαζόμενους στα μέσα ενημέρωσης. Περισσότεροι δημοσιογράφοι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα από ό,τι στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τον πόλεμο του Βιετνάμ, τους πολέμους στην Γιουγκοσλαβία και τον πόλεμο των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν συνδυαστικά.

Ένα άλλο διττό μοντέλο του BBC διαπιστώθηκε στον τρόπο με τον οποίο ο ραδιοτηλεοπτικός φορέας απεικονίζει τα αναγκαστικά κρατούμενα άτομα.

Οι Παλαιστίνιοι χαρακτηρίστηκαν «κρατούμενοι», ενώ οι Ισραηλινοί που συνελήφθησαν από τη Χαμάς και άλλες ομάδες ήταν «όμηροι».
Κανένας Παλαιστίνιος κρατούμενος δεν αναφέρθηκε ως «όμηρος» – ακόμη και αυτοί που κρατούνται χωρίς κατηγορία – εκτός από μία φορά από έναν παρουσιαστή το 2025, το οποίο ανακλήθηκε.

Μόνο έξι άρθρα του BBC αναφέρθηκαν στη «διοικητική κράτηση», την πρακτική του Ισραήλ να κρατά Παλαιστίνιους χωρίς κατηγορία.

Τουλάχιστον 10.000 Παλαιστίνιοι είναι επί του παρόντος φυλακισμένοι από το Ισραήλ, πάνω από 3.500 από αυτούς δεν έχουν κατηγορηθεί για έγκλημα, και περισσότερα από 400 είναι παιδιά.

Κατά τις ανταλλαγές ομήρων τον Ιανουάριο του 2025, το 70% των άρθρων επικεντρώθηκε σε Ισραηλινούς ομήρους, παρά το γεγονός ότι απελευθερώθηκαν 90 Παλαιστίνιοι σε σύγκριση με μόλις τρεις Ισραηλινούς.

Η τηλεόραση και το ραδιόφωνο του BBC δημοσίευσαν συναισθηματικά φορτισμένες και εξανθρωπιστικές ιστορίες για την επιστροφή Ισραηλινών ομήρων στο σπίτι, ενώ οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι παρέμειναν ανώνυμοι και δεν τους παρασχέθηκαν οι ίδιες προσωπικές αφηγήσεις.

«Αυτή δεν είναι μια επιλεγμένη κριτική. Είναι μια ολοκληρωμένη, βασισμένη σε στοιχεία κατηγορία που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Αυτή η ισχυρή έρευνα του Κέντρου Παρακολούθησης Μέσων Ενημέρωσης αποκαλύπτει πώς, κατά τη διάρκεια του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα, το BBC έδωσε συστηματικά προτεραιότητα στον ισραηλινό πόνο και την ισραηλινή προοπτική – εις βάρος των παλαιστινιακών ζωών και φωνών» δήλωσε η πρώην συμπρόεδρος του Συντηρητικού κόμματος, Βαρόνη Σαγίντα Γουάρσι.

Το Ofcom αρνήθηκε να σχολιάσει.

«Καλωσορίζουμε τον έλεγχο και λαμβάνουμε υπόψη κάθε ανατροφοδότηση. Σε όλη την αμερόληπτη αναφορά μας στη σύγκρουση έχουμε καταστήσει σαφές το καταστροφικό ανθρώπινο κόστος για τους αμάχους που ζουν στη Γάζα. Θα συνεχίσουμε να το σκεφτόμαστε προσεκτικά. Πιστεύουμε ότι είναι επιτακτική ανάγκη οι δημοσιογράφοι μας να έχουν πρόσβαση στη Γάζα, και συνεχίζουμε να καλούμε την ισραηλινή κυβέρνηση να το επιτρέψει.

Συμφωνούμε ότι η γλώσσα είναι ζωτικής σημασίας, αλλά έχουμε ορισμένες ερωτήσεις σχετικά με αυτό που φαίνεται να είναι μια εξάρτηση από την τεχνητή νοημοσύνη για την ανάλυσή της σε αυτή την έκθεση, και δεν πιστεύουμε ότι η δέουσα αμεροληψία μπορεί να μετρηθεί με την καταμέτρηση λέξεων. Λαμβάνουμε τις δικές μας, ανεξάρτητες συντακτικές αποφάσεις, και απορρίπτουμε κάθε άλλη υπόδειξη. Ωστόσο, θα εξετάσουμε προσεκτικά την έκθεση και θα μελετήσουμε λεπτομερώς τα ευρήματά της» δήλωσε εκπρόσωπος του BBC.

© Πηγή: In.gr


Περισσότερα Video

Ακολουθήστε το Politica στο Google News και στο Facebook