Politica 89.8
Σκανδιναβική έριδα για το πρώτο διαστημοδρόμιο της Ευρώπης
Με την Ευρώπη να προσπαθεί να απεξαρτηθεί από τις ΗΠΑ στις διαστημικές επιχειρήσεις, δύο μικρά διαστημικά κέντρα στην παγωμένη Αρκτική ανταγωνίζονται για να πετύχουν την πρώτη εκτόξευση δορυφόρου από ευρωπαϊκό έδαφος.
Μόνο που ο ανταγωνισμός εξελίσσεται σε διπλωματικό επεισόδιο, καθώς η Νορβηγία προσπαθεί να εμποδίσει τις εκτοξεύσεις από τη Σουηδία.
Η Ευρώπη διαθέτει σήμερα μόνο ένα διαστημοδρόμιο, το οποίο βρίσκεται στη Γαλλική Γουιάνα της Νότιας Αμερικής, 7.000 χιλιόμετρα από το Παρίσι.
Η δημιουργία κέντρου εκτοξεύσεων στην ηπειρωτική Ευρώπη έχει στρατηγική σημασία για τις επικοινωνίες και τον στρατό, εν μέσω ανησυχίας για εξάρτηση από τις δορυφορικές υπηρεσίες που προσφέρει η SpaceX του Έλον Μασκ, υπηρεσίες που παίζουν κεντρικό ρόλο στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Οι ΗΠΑ εκτόξευσαν πέρυσι 145 πυραύλους σε τροχιά, ενώ η Ευρώπη μόνο τρεις, κι αυτούς από ξένο έδαφος.
Αν και υπάρχουν κι άλλες προτεινόμενες τοποθεσίες στη Βρετανία και την Πορτογαλία, επικρατέστεροι υποψήφιοι για την Ευρώπη είναι τα διαστημικά κέντρα του Αντόγια στη Νορβηγία και του Εσράντζ (εικόνα) στην Σουηδία, και τα δύο μερικές δεκάδες χιλιόμετρα βόρεια του Αρκτικού Κύκλου.
Το 2023, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εγκαινίασε το Εσράντζ ως το πρώτο κέντρο εκτοξεύσεων της Ευρώπης, όμως το Αντόγια πέτυχε φέτος την πρωτιά μιας δοκιμαστικής εκτόξευσης, έστω κι αν ο πύραυλος εξερράγη λίγα δευτερόλεπτα αργότερα.
Η Νορβηγία υποστηρίζει ότι οι πύραυλοι που θα εκτοξεύονται από το Εσράντζ θα περνούν πάνω από το έδαφός της και θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρές ζημιές σε υποδομές και στο περιβάλλον σε περίπτωση συντριβής, ανέφεραν οι «Times».
Η Σουηδία από την πλευρά της κάνει λόγο για «ανακρίβειες και υπερβολές» που έχουν στόχο να μπλοκάρουν τις διαστημικές φιλοδοξίες της. Οι διαπραγματεύσεις για μια κοινά αποδεκτή λύση συνεχίζονται.
Στη διευθέτηση της υπόθεσης δεν αποκλείεται να παρέμβει και το NATO, το οποίο πιέζει για ένα «επιθετικό χρονοδιάγραμμα» στην έναρξη των εκτοξεύσεων.
