Politica 89.8
Η απόφαση της UEFA να μην προχωρήσει στο μεγάλο ταμείο οικονομικής στήριξης των συλλόγων μετά την πανδημία —ένα ταμείο ύψους 7 δισ. δολαρίων, με στόχο να προσφέρει φθηνή χρηματοδότηση— αποδεικνύεται σήμερα εξαιρετικά κοστοβόρα για το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο. Σύμφωνα με ανάλυση της McKinsey, οι ευρωπαϊκές ομάδες πληρώνουν πλέον πάνω από 200 εκατ. ευρώ τον χρόνο σε επιπλέον τόκους, επειδή αναγκάστηκαν να δανειστούν από ιδιωτικές τράπεζες και επενδυτικά funds με πολύ υψηλότερα επιτόκια.
Το σχέδιο της UEFA γεννήθηκε το 2021, σε μια περίοδο κατάρρευσης των εσόδων λόγω Covid-19, με τα κλαμπ να χάνουν συνολικά δισεκατομμύρια ευρώ από εισιτήρια, χορηγίες, εμπορικές δραστηριότητες και τηλεοπτικά δικαιώματα. Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία επιδίωξε τότε να γίνει ο κεντρικός πάροχος χρηματοδότησης: να δανειστεί η ίδια φθηνό κεφάλαιο, αξιοποιώντας την ασφάλεια των τηλεοπτικών δικαιωμάτων του Champions League και του Europa League, και στη συνέχεια να το διοχετεύσει στα κλαμπ με πολύ χαμηλά επιτόκια.
Το σχέδιο είχε ήδη βασικό χρηματοοικονομικό συνεργάτη: την Citigroup, έτοιμη να εξασφαλίσει τα πρώτα κεφάλαια. Η UEFA εκτιμούσε μάλιστα ότι θα μπορούσε να δανειστεί με επιτόκιο γύρω στο 1%.
Στην πράξη, μια ομάδα θα μπορούσε να εξοικονομήσει δεκάδες εκατομμύρια σε τόκους — με όρους που δεν θα μπορούσαν να πετύχουν μόνα τους στην αγορά.
Όμως το σχέδιο κατέρρευσε. Οι αντιρρήσεις αρκετών ομοσπονδιών-μελών —σε θέματα γραφειοκρατίας, διακυβέρνησης και οικονομικού ρίσκου— το «πάγωσαν» οριστικά. Με την UEFA να αποσύρει την πρωτοβουλία, οι ομάδες έμειναν εκτεθειμένες στη σκληρή πραγματικότητα της μεταπανδημικής αγοράς.
Το κενό κάλυψαν άμεσα μεγάλα επενδυτικά funds, κυρίως αμερικανικά, όπως Ares Management, Apollo Global Management και PGIM. Αυτά τα κεφάλαια έχουν επενδύσει πλέον επιθετικά στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, προσφέροντας μεν άμεση ρευστότητα, αλλά με επιτόκια που συχνά ξεπερνούν κατά πολύ τις αντοχές των συλλόγων.
Για τους οικονομικά πιο αδύναμους συλλόγους, αυτή η διαφορά επιτοκίου μεταφράζεται σε ακόμα μεγαλύτερη εξάρτηση από εξωγενή κεφάλαια. Κι ενώ η πανδημία άνοιξε ένα τεράστιο κεφάλαιο συζήτησης για τη βιωσιμότητα του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, το αποτέλεσμα ήταν τελικά το αντίθετο: τα χρέη αυξήθηκαν, οι ομάδες έγιναν πιο ευάλωτες και η αγορά των private equities ισχυροποιήθηκε ακόμη περισσότερο.
Η κατάσταση αυτή φωτίζει ένα σημαντικό χαμένο στοίχημα της UEFA. Η συνολική δύναμη του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου —με τα έσοδα της Champions League, τα εμπορικά δικαιώματα και το brand value— θα μπορούσε να γίνει ασπίδα προστασίας για τους συλλόγους. Αντ’ αυτού, η αδράνεια του 2021 τους οδήγησε σε μια πολύ πιο ακριβή και πιο ριψοκίνδυνη διαδρομή.
Το αποτέλεσμα: μια χαμένη ευκαιρία για συλλογική οικονομική σταθερότητα και ένα μόνιμο κόστος που θα βαρύνει τους προϋπολογισμούς των κλαμπ για πολλά χρόνια ακόμη.
