Politica 89.8
Γροιλανδία: Διπλωματικό επεισόδιο Δανίας-ΗΠΑ – Αμερικανοί κατηγορούνται για «μυστικές επιχειρήσεις» στο νησί
Σε διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ ΗΠΑ και Δανίας οδήγησε ρεπορτάζ του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα DR στην Κοπεγχάγη, σύμφωνα με το οποίο Αμερικανοί πολίτες εργάζονται μυστικά, με σκοπό να επηρεάσουν τους κατοίκους της Γροιλανδίας. Στόχος τους, σύμφωνα με τον DR, είναι να πείσουν τους πολίτες του αρκτικού νησιού να αποσχιστούν από τη Δανία και να ενσωματωθούν στις ΗΠΑ.
Στο ρεπορτάζ δεν διευκρινιζόταν για ποιον εργάζονται οι Αμερικανοί πολίτες, ωστόσο η είδηση έρχεται την ώρα που είναι γνωστό ότι ο Αμερικανός πρόεδρος επιθυμεί να προσαρτήσει τη Γροιλανδία στις ΗΠΑ. Το νησί αυτό της Αρκτικής είναι πολύ πλούσιο σε φυσικούς πόρους και ορυκτά, ενώ βρίσκεται και σε στρατηγικό σημείο.
Κλήση για εξηγήσεις
Μετά το δημοσίευμα, το υπουργείο Εξωτερικών στη Δανία κάλεσε τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στη χώρα για εξηγήσεις. Επίσης, έγινε γνωστό ότι οι μυστικές υπηρεσίες της Δανίας έχουν προειδοποιήσει ότι η Γροιλανδία γίνεται στόχος «διάφορων ειδών εκστρατειών επιρροής».
Η Νούουκ, το λιμάνι-πρωτεύουσα στη Γροιλανδία
Αναφερόμενος στην κλήση του Αμερικανού επιτετραμμένου, ο υπουργός Εξωτερικών της Δανίας, Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, δήλωσε: «Οποιαδήποτε προσπάθεια παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις του Βασιλείου της Δανίας θα είναι φυσικά απαράδεκτη».
Οι ΗΠΑ δεν έχουν επί του παρόντος πρεσβευτή στην Κοπεγχάγη, επομένως ο Ράσμουσεν κάλεσε τον Μαρκ Στροχ, ο οποίος ως επιτετραμμένος είναι ο ανώτερος διπλωμάτης στην πρωτεύουσα της Δανίας.
Μιλώντας στο BBC, o Ράσμουσεν είπε ότι η κυβέρνηση της Δανίας «γνωρίζει ότι ξένοι παράγοντες συνεχίζουν να δείχνουν ενδιαφέρον για τη Γροιλανδία και τη θέση της στο Βασίλειο της Δανίας». «Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι θα βιώσουμε εξωτερικές προσπάθειες να επηρεαστεί το μέλλον του Βασιλείου στο μέλλον», πρόσθεσε.
Άλλωστε έχουν προηγηθεί οι δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ, που έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να προσαρτήσει τη Γροιλανδία, ακόμη και με τη χρήση στρατιωτικής βίας. Επίσης, ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι ντι Βανς έχει κατηγορήσει την Κοπεγχάγη ότι δεν επενδύει επαρκώς στην ημιαυτόνομη αυτή περιοχή.
Σε επίσκεψή της στη Γροιλανδία πριν από λίγους μήνες, η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντερικσεν, προειδοποίησε τις ΗΠΑ ότι «δεν μπορείτε να προσαρτήσετε άλλη χώρα».
Τι λέει το ρεπορτάζ
Ο υπουργός Εξωτερικών της Δανίας έχει καλέσει ξανά Αμερικανίδα επιτετραμμένη για εξηγήσεις τον Μάιο. Αιτία, έκθεση των μυστικών υπηρεσιών της Δανίας, η οποία υποδήλωνε ότι οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών είχαν ενημερωθεί να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στη Γροιλανδία.
Το ρεπορτάζ του ραδιοτηλεοπτικού δικτύου DR αναφερόταν μεταξύ άλλων στην επίσκεψη ενός Αμερικανού στην πρωτεύουσα της Γροιλανδίας, Νούουκ. Στόχος του, σύμφωνα με τις πληροφορίες, ήταν να καταρτίσει μια λίστα με Γροιλανδούς που θα υποστήριζαν τις προσπάθειες των ΗΠΑ να καταλάβουν το νησί. Και στη συνέχεια, θα γινόταν προσπάθεια να τους στρατολογήσουν για τη δημιουργία ενός κινήματος απόσχισης της Γροιλανδίας από τη Δανία.
Τρία άτομα
Ο DR ανέφερε ότι γνώριζε τα ονόματα των τριών Αμερικανών ανδρών που συμμετείχαν στις επιχειρήσεις, αλλά επέλεξε να μην τα δημοσιεύσει για να προστατεύσει τις πηγές. Ανέφερε ότι ήταν προηγουμένως γνωστό ότι ήταν κοντά στον Τραμπ, αλλά δεν ήταν άμεσα σαφές αν εργάζονταν με εντολή του Λευκού Οίκου ή μόνοι τους.
Ανέφερε ένας από τους άνδρες επισκέφθηκε τη Γροιλανδία για να συμμετάσχει σε συναντήσεις και να συντάξει μια λίστα με πιθανούς συμμάχους και αντιπάλους των σχεδίων του Ντόναλντ Τραμπ να καταλάβει την περιοχή.
Φέρεται επίσης να προέτρεψε τους Γροιλανδούς να «επισημάνουν περιπτώσεις που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να παρουσιάσουν τη Δανία με άσχημο τρόπο στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης», δήλωσε ο DR.
Οι δύο άλλοι άνδρες φέρονται να συμμετείχαν στην οικοδόμηση δικτύων επαφών με πολιτικούς, επιχειρηματίες και ηγέτες της κοινότητας για την επιδίωξη των σχεδίων του Τραμπ.
Από κινητοποίηση στη Γροιλανδία ενάντια στις ΗΠΑ. «Δεν πωλούμαστε», γράφει το πλακάτ
Πληροφορίες για προσπάθεια επηρεασμού Γροιλανδών υπέρ των ΗΠΑ είχαν δημοσιευθεί και τον περασμένο Μάιο. Δημοσίευμα τη Wall Street Journal αναφέρθηκε στην προσπάθεια απόκτησης περισσότερων πληροφοριών για το κίνημα ανεξαρτησίας της Γροιλανδίας, για το πώς βλέπουν οι Γροιλανδοί τις ΗΠΑ, αλλά και πιθανή εξόρυξη πολύτιμων ορυκτών (όπως σπάνιες γαίες) από τους Αμερικανούς.
Το ενδιαφέρον είναι ότι, εκείνη την εποχή, η επικεφαλής της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ, Τούλσι Γκάμπαρντ, δεν διέψευσε το ρεπορτάζ. Περιορίστηκε να κατηγορήσει την εφημερίδα ότι «παραβιάζει τον νόμο και υπονομεύει την ασφάλεια του έθνους και τη δημοκρατία».
Τι θέλουν οι Γροιλανδοί
Η Γροιλανδία ανήκει γεωγραφικά και πολιτικά στη Δανία και από το 1979 διαθέτει καθεστώς ευρείας αυτονομίας και εκλέγει δική της κυβέρνηση. Ωστόσο, η εξωτερική και αμυντική πολιτική της χαράσσονται στην Κοπεγχάγη.
Υπάρχει κίνημα υπέρ της πλήρους ανεξαρτησίας, ωστόσο τα πολιτικά κόμματα στη Γροιλανδία διαφωνούν για το πόσο γρήγορα πρέπει να την προωθήσουν. Οι Γροιλανδοί έχουν το δικαίωμα να προκηρύξουν δημοψήφισμα με το ερώτημα της ανεξαρτησίας από το 2009. Ωστόσο, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η συντριπτική πλειοψηφία τους δεν επιθυμεί να προσαρτηθεί το νησί στις ΗΠΑ.
Ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, Γενς-Φρέντερικ Νίλσεν, ξεκαθάρισε τον Μάιο ότι οι ΗΠΑ δεν θα καταλάβουν την περιοχή: «Δεν ανήκουμε σε κανέναν άλλο. Εμείς αποφασίζουμε για το μέλλον μας».
«Κίτρινη κάρτα στις ΗΠΑ»
Μιλώντας στο BBC, o καθηγητής Γενς Λάντεφογκεντ Μόρτενσεν του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, επισήμανε ότι η κλήση του Αμερικανού επιτετραμμένου για εξηγήσεις ισοδυναμεί με «διπλωματική κίτρινη κάρτα» χωρίς προηγούμενο στις σχέσεις Δανίας-ΗΠΑ.
«Είναι σοκαριστική η εχθρική στάση της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι στη Δανία», λέει ο Μόρτενσεν. «Ως φιλοαμερικανική χώρα, ρωτάμε γιατί το κάνετε αυτό».
