Η κλιματική κρίση τροφοδοτεί καιρικές συνθήκες που προκαλούν ανεξέλεγκτες πυρκαγιές – «Σοκαριστική η έκτασή τους»

Δημοσιεύτηκε στις 04/09/2025 12:45

Η κλιματική κρίση τροφοδοτεί καιρικές συνθήκες που προκαλούν ανεξέλεγκτες πυρκαγιές – «Σοκαριστική η έκτασή τους»

Οι ακραίες καιρικές συνθήκες που τροφοδότησαν τις μεγάλες πυρκαγιές σε όλη την Ισπανία και την Πορτογαλία τον περασμένο μήνα έγιναν 40 φορές πιο πιθανό να προκληθούν λόγω της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με τις πρώτες αναλύσεις.

Το πρόβλημα, εντούτοις, ξεπερνάει τα σύνορα των δύο χωρών, επηρεάζοντας άμεσα πολλές από τις ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσά τους και την Ελλάδα.

Εκατομμύρια στρέμματα κάηκαν μετά τις πυρκαγιές

Οι θανατηφόρες πυρκαγιές, που κατέκαψαν 1,2 εκατομμύρια στρέμματα της Ιβηρικής χερσονήσου σε λίγες εβδομάδες, ήταν επίσης 30% πιο έντονες από ό,τι θα περίμεναν οι επιστήμονες σε έναν κόσμο χωρίς κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με ερευνητές του δικτύου World Weather Attribution.

«Η έκταση αυτών των πυρκαγιών ήταν σοκαριστική», δήλωσε η Κλερ Μπαρνς, κλιματολόγος στο Imperial College του Λονδίνου και συν-συγγραφέας της μελέτης. «Οι θερμότερες, ξηρότερες και πιο εύφλεκτες συνθήκες γίνονται πιο σοβαρές με την κλιματική αλλαγή και προκαλούν πυρκαγιές πρωτοφανούς έντασης».

Οι ερευνητές, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Guardian, διαπίστωσαν ότι τέτοιες συνθήκες θα μπορούσαν να είχαν συμβεί μία φορά κάθε 500 χρόνια στο προ-βιομηχανικό κλίμα, αλλά στον σημερινό κόσμο – ο οποίος έχει θερμανθεί από τη ρύπανση που παγιδεύει τη θερμότητα από την καύση άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου – θα μπορούσαν να αναμένονται κάθε 15 χρόνια.

Οι πυρκαγιές στην Ισπανία. REUTERS/Mikel Konate

Οι επιπτώσεις της κλιματικής κατάρρευσης στην ακραία ζέστη ήταν ακόμη πιο έντονες, διαπίστωσαν οι ερευνητές. Οι μέγιστες θερμοκρασίες των 10 ημερών στην περιοχή τον περασμένο μήνα αναμενόταν να σημειώνονται κάθε 2.500 χρόνια πριν από την εκβιομηχάνιση. Τώρα αναμένονται κάθε 13 χρόνια.

Η μελέτη, η οποία δεν έχει ακόμη υποβληθεί για αξιολόγηση από ομοτίμους, βασίστηκε σε μετεωρολογικές παρατηρήσεις και όχι στην ανάλυση κλιματικών μοντέλων που η ομάδα συνήθως διεξάγει αμέσως μετά από καταστροφικές καιρικές συνθήκες. Μια πληρέστερη ανάλυση των πυρκαγιών στην Τουρκία και την Ελλάδα που δημοσίευσαν την περασμένη εβδομάδα διαπίστωσε ότι η κλιματική αλλαγή είχε κάνει τις ακραίες καιρικές συνθήκες 10 φορές πιο πιθανές.

Αυξημένος ο κίνδυνος για ανεξέλεγκτες πυρκαγιές

Οι αλλαγές στη χρήση της γης έχουν επιδεινώσει τον αυξανόμενο κίνδυνο ανεξέλεγκτων πυρκαγιών στην περιοχή. Αρκετές θερμές μεσογειακές χώρες έχουν δυσκολευτεί να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της εγκατάλειψης της υπαίθρου και της γήρανσης του πληθυσμού, καθώς οι νέοι που μετακινούνται στις πόλεις έχουν αφήσει πίσω τους ακαλλιέργητες εκτάσεις με κατάφυτη βλάστηση που μπορεί εύκολα να καεί.

Ο Ντέιβιντ Γκαρσία, μαθηματικός στο Πανεπιστήμιο της Αλικάντε, δήλωσε ότι η δημόσια συζήτηση στην Ισπανία έχει επικεντρωθεί στην παρακμή των αγροτικών δραστηριοτήτων και στην επακόλουθη αύξηση της βλάστησης. «Ωστόσο, πολύ λιγότερα έχουν ειπωθεί για την επίδραση της κλιματικής αλλαγής σε αυτές τις πυρκαγιές, η οποία, όπως έχει αποδειχθεί, είναι τεράστια».

Φωτιά στη Χίο. Dimitris Tosidis / SOOC

Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ανακοίνωσε τη Δευτέρα τις λεπτομέρειες ενός σχεδίου για το κλίμα, ως απάντηση στις ολοένα και πιο ακραίες καιρικές συνθήκες. Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Guardian, ο κεντροαριστερός πολιτικός προειδοποίησε ότι η δράση για το κλίμα υπονομεύεται από τα κυρίαρχα δεξιά κόμματα, τα οποία υιοθετούν τις θέσεις της ακροδεξιάς.

«Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε τώρα είναι ότι υπάρχουν παραδοσιακά δεξιά κόμματα που ίσως δεν αρνούνται την επιστημονική πραγματικότητα, αλλά ενεργούν και συμπεριφέρονται σαν να μην υπάρχει κλιματική αλλαγή. Και αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα», δήλωσε ο Σάντσεθ.

Ο ρόλος της εγκαταλελειμμένης γης

Έρευνα των Financial Times ανέδειξε το γεγονός πως οι φονικές πυρκαγιές που ξέσπασαν σε μεγάλη έκταση της Ευρώπης, τροφοδοτήθηκαν από μια μακρά περίοδο εγκατάλειψης αγροτικών κοινοτήτων της ηπείρου.

«Καθώς οι αγροτικές περιοχές ερημώνουν, η εγκαταλελειμμένη γη τροφοδοτεί τις πυρκαγιές», δήλωσε η Λάμια Καμάλ – Τσάουι, διευθύντρια του Κέντρου Επιχειρηματικότητας, ΜΜΕ, Περιφερειών και Πόλεων του ΟΟΣΑ. Ο ΟΟΣΑ είχε προειδοποιήσει για τις σοβαρές συνέπειες της παραμέλησης της υπαίθρου.

«Η λύση βρίσκεται στον συνδυασμό ισχυρών μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης των πυρκαγιών με προσπάθειες αναζωογόνησης και διατήρησης των αγροτικών οικονομιών», πρόσθεσε.

Η έκθεση ανέφερε ότι οι ακραίες θερμοκρασίες προκάλεσαν περίπου 489.000 θανάτους.

Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) των Ηνωμένων Εθνών δημοσίευσε μια έκθεση στην οποία περιγράφεται λεπτομερώς ο αντίκτυπος των καυσώνων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η έκθεση ανέφερε ότι οι ακραίες θερμοκρασίες προκάλεσαν περίπου 489.000 θανάτους που σχετίζονται με τη ζέστη ετησίως μεταξύ 2000 και 2019, με το 36% να συμβαίνει στην Ευρώπη.

Εκτεταμένες πυρκαγιές στην Πορτογαλία. REUTERS/Pedro Nunes

Σε αυτόν τον Ιούλιο που έσπασε κάθε ρεκόρ, η Τουρκία κατέγραψε ένα νέο ακραίο εθνικό υψηλό των 50,5 °C, σύμφωνα με την έκθεση. Η Σουηδία και η Φινλανδία επίσης βίωσαν ασυνήθιστα μακρές περιόδους με θερμοκρασίες πάνω από 30 °C.

Ο WMO προειδοποιεί ότι οι χώρες πρέπει να δράσουν πιο γρήγορα για να προσαρμοστούν στην κλιματική αλλαγή και να περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη, σύμφωνα με τη Συμφωνία του Παρισιού του 2015.

Ο οργανισμός εκτιμά ότι η επέκταση των συστημάτων προειδοποίησης για την υγεία λόγω καύσωνα σε 57 χώρες μόνο θα μπορούσε να σώσει σχεδόν 100.000 ζωές ετησίως.

«Δεν πρόκειται απλώς για ένα ζήτημα κλίματος, αλλά για μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία», δήλωσε η Τζόι Σουμέικ-Γκιλμότ, επικεφαλής του Κοινού Προγράμματος Κλίματος και Υγείας του ΠΟΥ-WMO και συν-επικεφαλής του Παγκόσμιου Δικτύου Πληροφοριών για την Υγεία λόγω Καύσωνα (GHHIN).

 

© Πηγή: In.gr


Περισσότερα Video

Ακολουθήστε το Politica στο Google News και στο Facebook