Politica 89.8
Οι 10 πιο περιζήτητες χώρες – εξαγωγείς όπλων και οι δύο που ανεβαίνουν στη λίστα
Η «Πύλη της Ουράνιας Ειρήνης» στο Πεκίνο θα είναι οτιδήποτε άλλο παρά ειρηνική στις 3 Σεπτεμβρίου, όταν ο Σι Τζινπίνγκ, ο Κιμ Γιονγκ Ουν, ο Βλαντιμίρ Πούτιν και άλλοι θα συγκεντρωθούν για να γιορτάσουν το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ειδικά καθώς θα εκτυλίσσεται μια παρέλαση όπλων και οπλικών συστημάτων.
Οι κινεζικές δυνάμεις θα παρελάσουν με στόχο την ενίσχυση της εθνικής υπερηφάνειας και να επιδείξουν τη στρατιωτική δύναμη της χώρας. Ίσως το πιο σημαντικό είναι ότι η παρέλαση θα παρουσιάσει τον νεότερο πολεμικό εξοπλισμό της Κίνας σε πιθανούς αγοραστές αλλά και στους πιθανούς αντιπάλους, όπως διατείνεται ο Economist.
Οι σχεδιαστές οπλικών συστημάτων σε όλο τον κόσμο ξοδεύουν μεγάλα ποσά για νέα όπλα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι απειλές εγκατάλειψης από την Αμερική και οι ανησυχίες ότι η Κίνα μπορεί να εισβάλει στην Ταϊβάν έχουν οδηγήσει τις χώρες να σπεύδουν να γεμίσουν τα αποθέματά τους, να ενισχύσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού και να εξασφαλίσουν τη ροή πυρομαχικών.
Υπάρχει μια αδηφάγος ζήτηση για άρματα μάχης, πυροβολικό, μαχητικά αεροσκάφη και drones. Στις 31 Αυγούστου, η Βρετανία ανακοίνωσε μια συμφωνία ύψους 13,5 δισ. δολαρίων για την προμήθεια πέντε αντιτορπιλικών φρεγατών στη Νορβηγία. Ωστόσο, όλα αυτά δεν αποφέρουν κέρδη στους παραδοσιακούς εξαγωγείς της Αμερικής, της Ευρώπης και της Ρωσίας. Αντίθετα, δύο φιλόδοξες μεσαίες δυνάμεις, η Νότια Κορέα και η Τουρκία, εκμεταλλεύονται την άνθηση.
Οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς όπλων στον κόσμο.
Πως εκμεταλλεύεται η Νότια Κορέα τον παγκόσμιο επανεξοπλισμό
Ο αγώνας εξοπλισμών αντανακλά μια ευρύτερη αναδιάταξη. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες όπλων χρειάζονται χρόνο για να αποκαταστήσουν την παραγωγική ικανότητα που έχασαν μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και να ανασυγκροτήσουν τα αποθέματα που εξαντλήθηκαν λόγω των δωρεών προς την Ουκρανία.
Η Ρωσία, που συνήθως είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων μετά τις ΗΠΑ, δίνει προτεραιότητα στον δικό της στρατό μετά από χρόνια απώλειας εξοπλισμού στην Ουκρανία.
Οι δυτικές κυρώσεις εμποδίζουν τις εταιρείες της να προμηθευτούν εξαρτήματα που είναι κρίσιμα για την κατασκευή προηγμένων πλατφορμών, όπως μαχητικά αεροπλάνα. Πέρυσι, οι ρωσικές εξαγωγές μειώθηκαν κατά σχεδόν 50% σε σχέση με το 2022 και τα βιβλία παραγγελιών της ήταν υποτονικά. Πελάτες όπως η Ινδία, το Βιετνάμ και η Αίγυπτος αναζητούν αλλού.
Πολλοί στρέφονται προς τη Νότια Κορέα. Ενώ οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων προς τα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ, η Νότια Κορέα και η Γαλλία βρίσκονται στην δεύτερη θέση. Σε παγκόσμιο επίπεδο, σε ορισμένες κατηγορίες όπλων, όπως τα άρματα μάχης και το πυροβολικό, η Νότια Κορέα ξεπερνά τις ΗΠΑ σε πωλήσεις. Την ώρα που βρίσκεται στην τρίτη θέση, πίσω από τις ΗΠΑ και τη Γαλλία, όσον αφορά τα μαχητικά αεροσκάφη.
H Πολωνία αγόρασε 48 ΚΑΙ FA 50 Νοτιοκορεατικής παραγωγής.
Όπλα made in South Korea
Πέρυσι, η Νότια Κορέα πούλησε στην Σαουδική Αραβία συστήματα πυραύλων εδάφους-αέρος Cheongung–II αξίας 3,2 δισ. δολαρίων, πολεμικά πλοία στο Περού αξίας 460 εκατ. δολαρίων και αυτοκινούμενα πυροβόλα όπλα αξίας 1 δισ. δολαρίων στη Ρουμανία.
Η μεγαλύτερη συμφωνία είναι αυτή που υπέγραψε η Νότια Κορέα με την Πολωνία το 2022, αξίας 22 δισ. δολαρίων, για την πώληση μιας σειράς οπλικών συστημάτων που κατασκευάζονται εν μέρει στην Πολωνία. Αυτά περιλαμβάνουν 180 άρματα μάχης K2 Black Panther, 672 ολμοβόλα, 48 μαχητικά FA-50 και 288 εκτοξευτές ρουκετών K239.
Η Πολωνία θέλει να αποτρέψει τη Ρωσία, και γρήγορα. Για τη Νότια Κορέα, αυτό αποτελεί ένα τολμηρό μήνυμα ότι είναι έτοιμη να ενταχθεί στην πρώτη γραμμή των εξαγωγέων όπλων, ανοίγοντας το δρόμο για άλλες προσοδοφόρες συμφωνίες στην Ευρώπη.
Η Νότια Κορέα μπορεί να παράγει γρήγορα εξοπλισμό που πληροί τα πρότυπα του ΝΑΤΟ σε καλές τιμές. Επτά γιγαντιαίες εταιρείες συνεργάζονται με την κυβέρνηση για την εξασφάλιση παραγγελιών και τον συντονισμό της έρευνας και ανάπτυξης.
Το Νοτιοκορεάτικο υποβρύχιο KS III.
Ο φόβος της Βόρειας Κορέας διατηρεί ανθηρό τον σχεδιασμό όπλων
Η διατήρηση της παραγωγικής ικανότητας αποτελεί προτεραιότητα, εν μέρει επειδή η χώρα βρίσκεται τεχνικά σε πόλεμο με τον βόρειο γείτονά της, σύμφωνα με τον Τσουνγκ Μιν Λι της δεξαμενής σκέψης Carnegie Endowment for International Peace.
Στον τομέα της ναυπηγικής, οι κορεατικές εταιρείες έχουν μεγάλο πλεονέκτημα. Ενδέχεται να κερδίσουν σύμβαση ύψους 17 δισ. δολαρίων για την κατασκευή 12 υποβρυχίων KSS-III για τον Καναδά, ενώ η έλλειψη ναυπηγικής ικανότητας στην Αμερική θα μπορούσε να τους εξασφαλίσει παραγγελίες από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ.
Το πιο φιλόδοξο πρόγραμμά της είναι το μαχητικό KF-21, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε υπηρεσία στα τέλη του επόμενου έτους και έχει κινήσει το ενδιαφέρον της Ανατολικής Ευρώπης, του Κόλπου και της Νότιας Ασίας. Πρόκειται για ένα αεροσκάφος με χαρακτηριστικά 4ης και 5ης γενιάς, αλλά ελπίζεται ότι η επόμενη αναβάθμισή του θα το μετατρέψει σε ένα πλήρως Stealth μαχητικό 5ης γενιάς, εξοπλισμένο με κινητήρες εγχώριας κατασκευής.
Αυτό θα αποδείξει αν η Νότια Κορέα μπορεί να ανταγωνιστεί τις πιο προηγμένες αμερικανικές πλατφόρμες, όπως το F-35, λέει ο Kyung-joo Jeon του Κορεατικού Ινστιτούτου Ανάλυσης Άμυνας. Ούτε η Ιαπωνία ούτε το Ισραήλ έχουν καταφέρει κάτι τέτοιο.
Το KF – 21 που φιλοδοξεί να γίνει μαχητικό stealth 5ης γενιάς
Η ανοδική πορεία της Τουρκίας στο εμπόριο όπλων
Μια άλλη ανερχόμενη δύναμη είναι η Τουρκία. Τα τελευταία πέντε χρόνια, οι εξαγωγές όπλων της έχουν εκτοξευθεί, από σχεδόν 2 δισ. δολάρια σε πάνω από 7 δισ. δολάρια πέρυσι. Αυτό είναι αποτέλεσμα των προσπαθειών για την επίτευξη στρατηγικής αυτονομίας, που προωθήθηκαν εν μέρει από μια Υπηρεσία Αμυντικής Βιομηχανίας υπό την ηγεσία πολιτών, σύμφωνα με τον Άρντα Μεβλούτογλου, εμπειρογνώμονα σε θέματα άμυνας.
Τα drones που κατασκευάζει η Baykar ξεπερνούν τα κινεζικά μοντέλα. Πάνω από 500 μοντέλα TB2 (Bayraktar) σταθερών πτερύγων έχουν πωληθεί σε περισσότερες από 30 χώρες. Η Σαουδική Αραβία έχει συνάψει συμφωνία ύψους 3 δισ. δολαρίων για την από κοινού παραγωγή ενός πιο προηγμένου drone με την ονομασία Acinki.
Η Baykar έχει συνάψει κοινοπραξία με την ιταλική Leonardo, η οποία θεωρεί το αόρατο μαχητικό drone Kizilelma ως «πιστό wingman» που θα πετάει παράλληλα με τα μελλοντικά μαχητικά αεροσκάφη έκτης γενιάς GCAP.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εκτιμά τη διπλωματική επιρροή που προσφέρει η πώληση όπλων στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, οι τουρκικές εταιρείες στρέφονται προς τις ευρωπαϊκές χώρες με τους μεγάλους προϋπολογισμούς τους.
Πλέον και οι ευρωπαϊκές χώρες καλοπιάνουν την Τουρκία
Ο Σερχάτ Γκουβέντς, από το Πανεπιστήμιο Καντίρ Χας, αναφέρει ότι οι μακροχρόνιες ανησυχίες των Ευρωπαίων για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία είναι μια πολυτέλεια που δεν μπορούν πλέον να αντέξουν οικονομικά
Τα τουρκικά όπλα έχουν δοκιμαστεί σε μάχες κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων με τους Κούρδους και των επεμβάσεων στη Συρία και τη Λιβύη. Είναι κατασκευασμένα σύμφωνα με τα πρότυπα του ΝΑΤΟ, είναι προσιτά και πωλούνται χωρίς όρους.
Το εύρος της προσφοράς της Τουρκίας είναι εντυπωσιακό, περιλαμβάνοντας θωρακισμένα οχήματα όπως το άρμα Altay με βάση το K2, πυροβολικό, πυραύλους, συστήματα αεροπορικής άμυνας, ραντάρ, πολεμικά πλοία όπως η οικογένεια φρεγατών και αντιτορπιλικών MILGEM, το ελαφρύ αεροσκάφος επίθεσης/εκπαίδευσης Hurjet, το ελικόπτερο ATAK, οπλισμένα drones και συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου.
To τουρκικό ελικόπτερο ΑΤΑΚ Τ-129.
Το F-35 του φτωχού
Νωρίτερα φέτος, η Τουρκία και η Ισπανία συμφώνησαν σε μια συμφωνία συμπαραγωγής αξίας 1,6 δισ. δολαρίων για έως και 30 Hurjets. Η Τουρκία πωλεί 1.059 θωρακισμένα οχήματα Otokar Cobra II στη Ρουμανία σε μια συμφωνία αξίας περίπου 930 εκατ. δολαρίων, ενώ τον περασμένο Δεκέμβριο η Πορτογαλία υπέγραψε σύμβαση αξίας 134 εκατ. δολαρίων για πλοία ανεφοδιασμού του ναυτικού.
Πέρυσι, η Τουρκία, η οποία έχει αναπτύξει πυραύλους, προσκλήθηκε από τη Γερμανία να συμμετάσχει στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Sky Shield. Υπάρχουν όλες οι πιθανότητες η Τουρκία να ανέβει από την 11η θέση στην κατάταξη των εξαγωγέων όπλων στην 5η, λέει ο Μεβλούτογλου.
Όπως και η Νότια Κορέα, διαθέτει ένα πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς, το TAI Kaan. Εκτός από την αντικατάσταση των F-16 της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας, θα ανταγωνιστεί για εξαγωγικές παραγγελίες ως μια χαμηλού κόστους εναλλακτική λύση του F-35, με πιθανό ενδιαφέρον από την Ινδονησία, το Αζερμπαϊτζάν, τη Σαουδική Αραβία και το Πακιστάν.
Το ΤΑΙ ΚΑΑΝ, το F-35 του φτωχού.
Η Νότια Κορέα και η Τουρκία «αιμορραγούν» από μηχανικούς όπλων
Λίγο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ο τότε πρόεδρος της Νότιας Κορέας καυχήθηκε ότι μέχρι το 2027 η χώρα του θα γινόταν ο τέταρτος μεγαλύτερος εξαγωγέας όπλων στον κόσμο, με μερίδιο αγοράς 5%. Αυτό φαίνεται υπερβολικό. Το 2022 οι πωλήσεις της έφτασαν τα 17,3 δισ. δολάρια, ενώ φέτος αναμένονται εξαγωγές περίπου 23 δισ. δολαρίων.
Ο ανταγωνισμός αναμένεται να ενταθεί. Υπάρχουν πρώιμα σημάδια «διαρροής εγκεφάλων» από εξειδικευμένους κορεάτες και τούρκους μηχανικούς προς δυτικές εταιρείες με καλύτερες αμοιβές. Οι κυβερνήσεις που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες ενδέχεται να εξαντλήσουν τα χρήματά τους: ο κ. Λι εκτιμά ότι η Νότια Κορέα πρέπει να αυξήσει το μερίδιο της Έρευνας και Ανάπτυξης στον αμυντικό προϋπολογισμό από 17-18% σε 20-23% για να παραμείνει ανταγωνιστική.
Επιπλέον, η πρόσβαση σε προηγμένες τεχνολογίες είναι περιορισμένη: η παραγωγή μαχητικών αεροσκαφών κορεατικής κατασκευής που έχουν παραγγείλει η Πολωνία έχει σταματήσει, επειδή οι ΗΠΑ δεν έχουν ακόμη εγκρίνει την εξαγωγή ορισμένων εξαρτημάτων.
Η Τουρκία εξακολουθεί να αποκλείεται από μεγάλα δυτικά κοινά προγράμματα, όπως το F-35. Ακόμη και η Ρωσία ενδέχεται να επιστρέψει στο παιχνίδι. Ωστόσο, για τους νέους ανταγωνιστές στον κλιμακούμενο παγκόσμιο αγώνα εξοπλισμών, είναι λογικό να στοχεύουν ψηλά.
