Ουκρανία: Τα παιδιά που έμειναν «πίσω» – Εκατοντάδες ανήλικοι πεθαίνουν από τα ρωσικά πλήγματα

Εκατοντάδες παιδιά έχουν πεθάνει μετά από ρωσικά χτυπήματα στην Ουκρανία, αναδεικνύοντας την έλλειψη ασφάλειας σε οποιοδήποτε μέρος κι αν βρίσκονται, είτε αυτό είναι το σπίτι και το σχολείο, είτε το νοσοκομείο.

Ο αριθμός των ανηλίκων που έχουν χάσει τη ζωή τους ανέρχεται στις 3.000, με τους ειδικούς να ζητούν οι βομβαρδισμοί σε περιοχές άμαχου πληθυσμού να χαρακτηριστούν εγκλήματα πολέμου.

Οι απώλειες του πολέμου στην Ουκρανία

Τη νύχτα της 18ης Μαΐου, ο 4χρονος Μαρκ Ιφιέμενκο βρισκόταν στο σπίτι με τους γονείς του στο Βασιλκίβ, μια μικρή πόλη κοντά στο Κίεβο. Καθώς οι ήχοι των εκρήξεων από την ρωσική επίθεση αντηχούσαν κοντά στο διώροφο σπίτι τους, η μητέρα του Μαρκ τον έσπρωξε κάτω, μαζί με τους παππούδες του.

Ο Μαρκ και η οικογένειά του κρύφτηκαν σε ένα δωμάτιο που θεωρούσαν το ασφαλέστερο, απομακρυσμένο τουλάχιστον δύο τοίχους από το εξωτερικό του σπιτιού – ένας κανόνας που οι Ουκρανοί έχουν μάθει για να παραμείνουν ζωντανοί. Εν τω μεταξύ, ο πατέρας του, Σεργκέι, έτρεξε στην κουζίνα για να κλείσει την παροχή του φυσικού αερίου. Καθώς το έκανε, ένα drone Shahed – μεγέθους μικρού αυτοκινήτου – χτύπησε το σπίτι τους, αναφέρει λεπτομερώς δημοσίευμα του Guardian για την ημέρα της ρωσικής επίθεσης.

«Υπήρχε καπνός και σκόνη παντού, δεν μπορούσα καν να αναπνεύσω. Άρχισα να τους φωνάζω [την οικογένειά του] και έτρεξα στο δωμάτιο όπου βρίσκονταν», λέει ο Σεργκέι, 31 ετών, ο οποίος είχε επιστρέψει από την υπηρεσία του στο μέτωπο την προηγούμενη εβδομάδα.

Την επόμενη μέρα, ο Μαρκ μεταφέρθηκε στο παιδικό νοσοκομείο Ohmatdyt στο Κίεβο, όπου παρέμεινε για 10 ημέρες στην εντατική μονάδα, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων σε κώμα.

«Πρώτα είδα τον πατέρα και τη μητέρα μου, ήταν τραυματισμένοι. Ρώτησα τη μητέρα μου πού ήταν η Άννα [η σύζυγός του] και ο Μαρκ, και μου απάντησε ότι η Άννα δεν ήταν πια μαζί μας. Κρατούσα έναν φακό και όταν τον έστρεψα προς τα κάτω, είδα ότι στεκόμουν πάνω από το σώμα της συζύγου μου… ένα θραύσμα από το drone είχε διαπεράσει το κεφάλι της. Ακόμα και νεκρή, ήταν κουλουριασμένη προστατευτικά γύρω από τον Μαρκ, που έκλαιγε», λέει.

Λίγο μετά τη διάσωση του Μαρκ από την αγκαλιά της μητέρας του που πέθαινε, ο Σεργκέι έσπευσε να τον μεταφέρει, εν μέσω συνεχιζόμενων επιθέσεων, στο σπίτι ενός συγγενή που ζούσε κοντά και επέστρεψε για να βοηθήσει τους γονείς του. Την επόμενη μέρα, ο Μαρκ μεταφέρθηκε στο παιδικό νοσοκομείο Ohmatdyt στο Κίεβο, όπου παρέμεινε για 10 ημέρες στην εντατική μονάδα, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων σε κώμα.

Ο Μαρκ επέζησε της επίθεσης, λέει ο Σεργκέι, χάρη στην γρήγορη αντίδραση και την προστασία της μητέρας του, αλλά υπέστη τραυματισμούς που θα χρειαστούν πολλά χρόνια για να επουλωθούν. Υπέστη κατάγματα στο κρανίο, σπασμένη μύτη και τραύματα που τον άφησαν τυφλό στο ένα μάτι.

Αυξημένος ο αριθμός των παιδιών που χάνουν τη ζωή τους

Τους τελευταίους μήνες έχει σημειωθεί σημαντική αύξηση των παιδιών που σκοτώνονται στην Ουκρανία, καθώς η Ρωσία στοχεύει αδιακρίτως πυκνοκατοικημένες περιοχές, με 222 παιδιά να έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου φέτος και 2.889 συνολικά από την έναρξη της εισβολής. Λόγω της καθυστέρησης στην επαλήθευση των θανάτων, ο ΟΗΕ αναφέρει ότι ο πραγματικός αριθμός είναι πιθανό να είναι πολύ υψηλότερος.

Ουκρανικές οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα λένε ότι οι επιθέσεις της Ρωσίας δεν είναι τυχαίες και πρέπει να καταδικαστούν πιο έντονα από τους διεθνείς ηγέτες. «Σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, η σκόπιμη στοχοθέτηση πολιτικών υποδομών – ειδικά σχολείων, νοσοκομείων και χώρων όπου συγκεντρώνονται παιδιά – θεωρείται έγκλημα πολέμου», λέει η Ντάρια Κασιάνοβα, πρόεδρος του Ουκρανικού Δικτύου για τα Δικαιώματα των Παιδιών.

Η Διεθνής Αμνηστία αναφέρει ότι έχει καταγράψει «πολλές περιπτώσεις επιθέσεων των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία, με αποτέλεσμα χιλιάδες θύματα μεταξύ των αμάχων» και ότι «οι αδιάκριτες επιθέσεις που σκοτώνουν ή τραυματίζουν αμάχους συνιστούν εγκλήματα πολέμου».

Ακόμη και αν ο σύγκρουση τελειώσει, η Ουκρανία έχει σήμερα ένα από τα υψηλότερα ποσοστά εκρηκτικών υπολειμμάτων πολέμου και ναρκών παγκοσμίως, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τα οποία είναι πιθανό να προκαλέσουν συνεχιζόμενες απώλειες, ιδίως μεταξύ των παιδιών, για πολύ καιρό στο μέλλον.

Το ψυχολογικό βάρος

Για παιδιά όπως ο Μαρκ που έχουν επιβιώσει, οι τραυματισμοί – σωματικοί και συναισθηματικοί – που έχουν υποστεί αλλάζουν τη ζωή τους. Μια έρευνα της Unicef νωρίτερα φέτος, εκτιμά ότι τουλάχιστον ένα στα πέντε παιδιά στην Ουκρανία έχει υποστεί προσωπική απώλεια λόγω του πολέμου, είτε πρόκειται για αδελφό, γονέα ή φίλο.

Ο Σεργκέι λέει: «Ρωτάει για τη Μαμούσια [ουκρανικός όρος αγάπης για τη μητέρα] και του λείπει πολύ. Του είπα την αλήθεια για το τι της συνέβη. Πόσο πολύ τον αγαπούσε και πώς έκανε τα πάντα για να είναι ευτυχισμένος. Του λέω ότι έχει γίνει ο φύλακας άγγελός του».

Εκτός από τις τακτικές επισκέψεις στο νοσοκομείο για τη θεραπεία των τραυμάτων του και, πιο πρόσφατα, για την τοποθέτηση ενός τεχνητού ματιού, ο Σεργκέι λέει ότι ο γιος του έχει προβλήματα με τον ύπνο, τη μάθηση και την ανάπτυξή του.

«Μερικές φορές είναι πολύ δύσκολο για αυτόν, επειδή είναι απλώς ένα παιδί. Αντιδρά σε δυνατούς ήχους, ακόμα και σε οτιδήποτε μπορεί να ακούγεται σαν drone».

Η Κασιάνοβα, η οποία εργάζεται επίσης σε ένα καταφύγιο για παιδιά χωρίς γονική φροντίδα ή κηδεμόνα, λέει ότι ο πόλεμος έχει πολυδιάστατες επιπτώσεις στα παιδιά στην Ουκρανία.

«Πέρα από την τραγική αύξηση των θυμάτων, τα παιδιά στερούνται ασφάλειας, σταθερότητας και αίσθησης κανονικότητας. Η παιδική τους ηλικία σημαδεύεται από φόβο, χωρισμό και αστάθεια», λέει.

«Αυτή είναι μια βαθιά τραυματική πραγματικότητα».

Τόσο η οικογενειακή όσο και η σχολική ζωή έχουν διαταραχθεί σοβαρά για εκατομμύρια παιδιά στη χώρα. Για τα παιδιά ηλικίας τριών ετών και κάτω, ολόκληρη η ζωή τους έχει σημαδευτεί από βομβαρδισμούς, βία και εκτοπισμό, τονίζει ο Guardian.

«Τα παιδιά της Ουκρανίας μαθαίνουν διαδικτυακά για τρίτη ή ακόμα και τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, επειδή τα σχολεία είτε έχουν καταστραφεί, είτε έχουν υποστεί ζημιές, είτε απλά δεν είναι ασφαλή λόγω της συνεχούς απειλής βομβαρδισμών. Αυτή είναι μια βαθιά τραυματική πραγματικότητα», λέει η Κασιάνοβα.

Ανήλικοι που δεν είχαν ποτέ ειρηνική ζωή

Για ορισμένα παιδιά, ο πόλεμος στην Ουκρανία διαρκεί ακόμη περισσότερο – έχουν περάσει περισσότερα από 11 χρόνια από την πρώτη εισβολή της Ρωσίας στις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας.

«Υπάρχουν παιδιά και έφηβοι που δεν έχουν γνωρίσει ποτέ μια ειρηνική ζωή – που γεννήθηκαν σε συνθήκες σύγκρουσης ή έχουν ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους σε πόλεμο. Η αντίληψή τους για την παιδική ηλικία διαμορφώνεται από την απώλεια, τον εκτοπισμό, την απέλαση, τον φόβο και την αστάθεια», λέει η Κασιάνοβα.

«Αν αυτό το τραύμα δεν αντιμετωπιστεί σωστά, μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες στην ικανότητά τους να μαθαίνουν, να χτίζουν σχέσεις, να εμπιστεύονται τους άλλους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό το τραύμα μπορεί ακόμη και να μεταδοθεί στις μελλοντικές γενιές», λέει.

Ο Σεργκέι, που έχει πλέον επιστρέψει μόνιμα από το μέτωπο για να φροντίσει τον γιο του, λέει ότι θέλει απλώς να κάνει ό,τι μπορεί για να κάνει τη ζωή του Μαρκ ευτυχισμένη, παρά τα τραύματά του.

«Δεν θέλω να μεγαλώσει άλλο ουκρανικό παιδί με την εμπειρία του πολέμου. Δεν έχουν κάνει τίποτα κακό για να σκοτωθούν ή να τραυματιστούν έτσι. Δεν το άξιζαν αυτό», λέει.

---

Περισσότερα Video

Ακολουθήστε το Politica στο Google News και στο Facebook