Διεθνή

«Πολύ σύντομα, η ανθρωπότητα θα κληθεί να λογοδοτήσει»: Ο Γιώργος Λάνθιμος φέρνει την Παλαιστίνη στο Φεστιβάλ Βενετίας

Δημοσιεύτηκε στις 28/08/2025 19:44

Ο Γιώργος Λάνθιμος φόρεσε τη σημαία της Παλαιστίνης στο πέτο του συνεχίζοντας την καμπάνια του για αφύπνιση της ανθρωπότητας απέναντι στο τέρας.

Ο σπουδαίος Έλληνας σκηνοθέτης Γιώργος Λάνθιμος επέστρεψε θριαμβευτής στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας με τη νέα του ταινία, Bugonia, την πρώτη του εμφάνιση μετά τον Χρυσό Λέοντα που κέρδισε πριν από δύο χρόνια για τα Poor Things, τα οποία στη συνέχεια απέσπασαν τέσσερα βραβεία Όσκαρ.

Σε συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη, ο Έλληνας δημιουργός, μαζί με την ομάδα του, μίλησε για τη νέα του δουλειά. Η ταινία, στην οποία πρωταγωνιστεί η μούσα και συχνή συνεργάτης του, Έμα Στόουν, περιγράφεται από την ίδια ως μια «πραγματικά συναρπαστική, συγκινητική, αστεία και καταραμένα τρελή και ζωντανή» ταινία.

Πρόκειται για μια δήλωση που σίγουρα θα ικανοποιήσει τους πολλούς θαυμαστές του Λάνθιμου, οι ταινίες του οποίου συχνά κινούνται από το αστείο και το παράλογο στο ενοχλητικό και προκλητικό σημειώνει το Hollywood Reporter.

«Οι άνθρωποι πρέπει να επιλέξουν τον σωστό δρόμο, αλλιώς, δεν ξέρω πόσος χρόνος μας απομένει με όλα όσα συμβαίνουν στον κόσμο»

Η Bugonia είναι εμπνευσμένη από την κορεατική ταινία επιστημονικής φαντασίας του 2003, Save The Green Planet!, του σκηνοθέτη Τζανγκ Τζουν-χβαν. Ο σεναριογράφος Γουίλ Τρέισι επινόησε μια νέα εκδοχή, η οποία ενθουσίασε τον Λάνθιμο μόλις διάβασε το σενάριο πριν από τρία χρόνια.

Στην ταινία η Έμα Στόουν υποδύεται μια υψηλόβαθμη διευθύντρια επιχειρηματικού κολοσσού την οποία απαγάγουν δύο συνωμοσιολόγοι, που πιστεύουν ότι είναι εξωγήινη και σκοπεύει να καταστρέψει τη Γη.

«Ζούμε σε δυστοπία»

Παρόλο που η αρχική πηγή έμπνευσης είναι πάνω από 20 ετών και το σενάριο του Τρέισι ήταν στα σκαριά για αρκετά χρόνια, ο Λάνθιμος δήλωσε ότι τα θέματα και η πλοκή της ταινίας είναι εξαιρετικά επίκαιρα.

«Εντυπωσιάστηκα αμέσως», είπε για την αντίδρασή του μόλις το διάβασε. «Ένιωσα ότι ήταν τόσο αστείο και διασκεδαστικό, αλλά και εξαιρετικά επιδραστικό και σε έκανε πραγματικά να σκέφτεσαι βαθιά. Αμέσως ενδιαφέρθηκα να το κάνω. Ένιωσα ότι ήταν επίκαιρο τότε, πριν από τρία χρόνια, και ακόμα πιο επίκαιρο, δυστυχώς, τώρα».

Η λέξη «δυστυχώς» τράβηξε την προσοχή των δημοσιογράφων κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, καθώς ο Λάνθιμος δεν απέφυγε να μιλήσει δημόσια και ανξοιχτά για όσα συμβαίνουν σήμερα στον κόσμο. Σε αντίθεση με τον ελληνικής καταγωγής Αλεξάντερ Πέιν που είπε το πραγματικά προσβλητικό «Δεν είμαι προετοιμασμένος να μιλήσω για τη Γάζα» στη χθεσινή συνέντευξη τύπου, ο Έλληνας auteur επέλεξε να χρησιμοποιήσει το βήμα του για να μιλήσει για την κατάντια της ανθρωπότητας σήμερα.

Τεχνολογία, τεχνητή νοημοσύνη, πόλεμοι, κλιματική κρίση, η άρνηση όλων αυτών και η αναισθησία μας απέναντι τους ανησυχούν τον Λάνθιμο

Emma Stone, Yorgos Lanthimos and Jesse Plemons at the «BUGONIA» press conference today, 28, during the Venice Film Festival. #Venezia82 #VeniceFilmFestival2025 pic.twitter.com/fw6WL0SWGs

— Emma Stone Photos | Fansite (@emstonephotos) August 28, 2025

«Δυστυχώς, μεγάλο μέρος της δυστοπίας σε αυτή την ταινία δεν είναι καθόλου μυθοπλαστικό. Πολλά από αυτά είναι αντανάκλαση του πραγματικού κόσμου», είπε ο Λάνθιμος. «Αν μη τι άλλο, αυτή η ταινία λέει ότι αυτό συμβαίνει τώρα. Στην πραγματικότητα, έγινε πιο επίκαιρη όσο περνούσε ο καιρός. Η ανθρωπότητα θα κληθεί να λογοδοτήσει πολύ σύντομα» υπογράμμισε ο Λάνθιμος.

«Οι άνθρωποι πρέπει να επιλέξουν τον σωστό δρόμο, αλλιώς, δεν ξέρω πόσος χρόνος μας απομένει με όλα όσα συμβαίνουν στον κόσμο, με την τεχνολογία, την τεχνητή νοημοσύνη, τους πολέμους, την κλιματική κρίση, την άρνηση όλων αυτών των πραγμάτων και πόσο αναίσθητοι έχουμε γίνει απέναντι σε όλα αυτά. Η ταινία είναι περισσότερο μια αντανάκλαση των καιρών μας και ελπίζουμε ότι θα ωθήσει τους ανθρώπους να σκεφτούν τι συμβαίνει σήμερα, σε όλο τον κόσμο».

Η Bugonia, η οποία έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της απόψε στο Sala Grande, είναι μια από τις πιο αναμενόμενες ταινίες στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, το οποίο διαρκεί από τις 27 Αυγούστου έως τις 6 Σεπτεμβρίου.

«Γιατί αυτή η σιωπή;»

Ο Γιώργος Λάνθιμος ήταν ένας από τους επαγγελματίες του κινηματογράφου που υπέγραψε επιστολή διαμαρτυρίας για όσα συμβαίνουν στη Λωρίδα της Γάζας από τις δυνάμεις του Ισραήλ και τους συμμάχους τους ενάντια στοους Παλαιστίνιους.

Περισσότεροι από 400 σκηνοθέτες, ηθοποιοί και επαγγελματίες του παγκόσμιου κινηματογράφου, μεταξύ των οποίων οι Κώστας Γαβράς, Γιώργος Λάνθιμος, Πέδρο Αλμοδόβαρ, Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, Μάικ Λι, Πάολο Σορεντίνο, Ρίτσαρντ Γκιρ, Μαρκ Ράφαλο και Σούζαν Σαράντον, συνυπέγραψαν την άνοιξη του 2025 ανοιχτή επιστολή διαμαρτυρίας για τη δολοφονία της Παλαιστίνιας φωτορεπόρτερ και ηθοποιού Φατίμα Χασούνα (γνωστή ως Φατέμ), η οποία έπεσε νεκρή από ισραηλινό πλήγμα στις 16 Απριλίου 2025 στη Γάζα.

Η επιστολή καταγγέλλει τη στοχευμένη επίθεση της οποίας φέρεται να υπήρξε θύμα η 25χρονη Φατέμ, μία μόλις ημέρα μετά την ανακοίνωση ότι η ταινία Put Your Soul on Your Hand and Walk της Σεπιντέ Φαρσί, στην οποία πρωταγωνιστούσε, είχε επιλεγεί για το πρόγραμμα ACID του Φεστιβάλ Καννών. Η Φατέμ «ήταν έτοιμη να παντρευτεί» όταν δολοφονήθηκε. Στο ίδιο πλήγμα σκοτώθηκαν δέκα συγγενείς της, μεταξύ αυτών και η έγκυος αδελφή της.

«Γιατί ο κινηματογράφος, που αποτελεί φυτώριο για κοινωνικά στρατευμένα έργα, φαίνεται να αδιαφορεί τόσο πολύ για τη φρίκη της πραγματικότητας και την καταπίεση που υφίστανται οι αδελφές και οι αδελφοί μας;»

Το κείμενο αναφέρεται σε μια «ανείπωτη γενοκτονία» που εκτυλίσσεται στη Λωρίδα της Γάζας, με περισσότερους από 200 δημοσιογράφους να έχουν σκοτωθεί «σκόπιμα» από τον ισραηλινό στρατό και καλλιτέχνες, συγγραφείς και δημιουργούς να πέφτουν επίσης θύματα στοχευμένης βίας.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται η περίπτωση του Παλαιστίνιου σκηνοθέτη Χαμντάν Μπαλάλ, συνδημιουργού του ντοκιμαντέρ No Other Land που τιμήθηκε με Όσκαρ, ο οποίος, όπως καταγγέλλεται, ξυλοκοπήθηκε από εποίκους και συνελήφθη από τον ισραηλινό στρατό στα τέλη Μαρτίου, πριν αφεθεί ελεύθερος υπό διεθνή πίεση.

Στην επιστολή τους οι δημιουργοί καταδικάζουν την «παθητικότητα» και τη «σιωπή» του κινηματογραφικού κόσμου μπροστά σε όσα διαδραματίζονται, ζητώντας να «σταματήσει η τέχνη να είναι συνένοχη στο χειρότερο».

«Ποιο είναι το νόημα των επαγγελμάτων μας αν όχι να αντλούμε διδάγματα από την ιστορία, να δημιουργούμε ταινίες που δεσμεύονται, αν δεν είμαστε παρόντες για να προστατεύσουμε τις καταπιεσμένες φωνές;»

«Ας κατονομάσουμε την πραγματικότητα. Ας απορρίψουμε την προπαγάνδα που αποικίζει τη φαντασία μας», γράφουν, σημειώνοντας ότι η σιωπή απέναντι στη βία ισοδυναμεί με συνενοχή.Ο κινηματογράφος έχει καθήκον να μεταφέρει τα μηνύματα των καταπιεσμένων φωνών. Να δράσουμε πριν να είναι πολύ αργά», καταλήγει το κείμενο.

Η επιστολή συγκέντρωσε την υπογραφή δεκάδων διεθνών βραβευμένων δημιουργών από Ευρώπη, ΗΠΑ και Μέση Ανατολή, μεταξύ των οποίων οι Τζόναθαν Γκλέιζερ, Αλφόνσο Κουαρόν, Ρούμπεν Έστλουντ, Ναντάβ Λαπίντ, Αλμά Τζοντορόφσκι, Βίγκο Μόρτενσεν, Ρέιφ Φάινς, καθώς και σημαντικές προσωπικότητες του ελληνικού κινηματογράφου.

Ολόκληρη η επιστολή:

«Για τη Φατέμ

Η Φατίμα Χασούνα (Φατέμ) ήταν 25 ετών.

Ήταν Παλαιστίνια ανεξάρτητη φωτορεπόρτερ. Στοχοποιήθηκε από τον ισραηλινό στρατό στις 16 Απριλίου 2025, την επομένη της ανακοίνωσης ότι η ταινία PUT YOUR SOUL ON YOUR HAND AND WALK της Σεπιντέ Φαρσί, στην οποία πρωταγωνιστούσε, είχε επιλεγεί στο τμήμα ACID του Φεστιβάλ των Καννών.

Ήταν έτοιμη να παντρευτεί.

Δέκα συγγενείς της, συμπεριλαμβανομένης της εγκύου αδελφής της, σκοτώθηκαν από το ίδιο ισραηλινό χτύπημα.

Μετά τις τρομερές σφαγές της 7ης Οκτωβρίου 2023, κανένας ξένος δημοσιογράφος δεν έχει λάβει άδεια εισόδου στη Λωρίδα της Γάζας. Ο ισραηλινός στρατός στοχεύει αμάχους. Περισσότεροι από 200 δημοσιογράφοι έχουν σκοτωθεί σκόπιμα. Συγγραφείς, κινηματογραφιστές και καλλιτέχνες δολοφονούνται βάναυσα.

Στα τέλη Μαρτίου, ο Παλαιστίνιος κινηματογραφιστής Χαμντάν Μπαλάλ, ο οποίος κέρδισε Όσκαρ για την ταινία του NO OTHER LAND, σε συν-σκηνοθεσία των Γιουβάλ Αβραάμ, Μπασέλ Άντρα και Ρέιτσελ Ζορ, δέχτηκε βίαιη επίθεση από Ισραηλινούς εποίκους και στη συνέχεια απήχθη από τον στρατό, προτού απελευθερωθεί υπό διεθνή πίεση. Η έλλειψη υποστήριξης της Ακαδημίας Όσκαρ προς τον Χαμντάν Μπαλάλ προκάλεσε την οργή των ίδιων των μελών της και αναγκάστηκε να ζητήσει δημόσια συγγνώμη για την αδράνειά της.

Ντρεπόμαστε για αυτή την παθητικότητα.

Γιατί ο κινηματογράφος, που αποτελεί φυτώριο για κοινωνικά στρατευμένα έργα, φαίνεται να αδιαφορεί τόσο πολύ για τη φρίκη της πραγματικότητας και την καταπίεση που υφίστανται οι αδελφές και οι αδελφοί μας;

Ως καλλιτέχνες και πολιτιστικοί φορείς, δεν μπορούμε να παραμείνουμε σιωπηλοί ενώ η γενοκτονία λαμβάνει χώρα στη Γάζα και αυτή η ανείπωτη είδηση πλήττει σκληρά τις κοινότητές μας.

Ποιο είναι το νόημα των επαγγελμάτων μας αν όχι να αντλούμε διδάγματα από την ιστορία, να δημιουργούμε ταινίες που δεσμεύονται, αν δεν είμαστε παρόντες για να προστατεύσουμε τις καταπιεσμένες φωνές;

Γιατί αυτή η σιωπή;

Η ακροδεξιά, ο φασισμός, η αποικιοκρατία, τα αντι-τρανς και αντι-LGBTQIA+, σεξιστικά, ρατσιστικά, ισλαμοφοβικά και αντισημιτικά κινήματα δίνουν τη μάχη τους στο πεδίο της μάχης των ιδεών, επιτίθενται στις εκδόσεις, στον κινηματογράφο και στα πανεπιστήμια και γι’ αυτό έχουμε καθήκον να αγωνιστούμε.

Ας αρνηθούμε να αφήσουμε την τέχνη μας να γίνει συνένοχη στο χειρότερο.

Ας ξεσηκωθούμε.

Ας κατονομάσουμε την πραγματικότητα.

Ας τολμήσουμε συλλογικά να την κοιτάξουμε με την ακρίβεια της ευαίσθητης καρδιάς μας, ώστε να μην μπορεί πλέον να αποσιωπηθεί και να συγκαλυφθεί.

Ας απορρίψουμε την προπαγάνδα που αποικίζει συνεχώς τη φαντασία μας και μας κάνει να χάνουμε την αίσθηση της ανθρωπιάς μας.