Ρωσία και Ιράν υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης για κατασκευή μικρών πυρηνικών σταθμών στο Ιράν

Την ώρα που οι δυτικές χώρες απειλούν την Τεχεράνη με κυρώσεις για παραβίαση της συμφωνίας για το πυρηνικό της πρόγραμμα, Ρωσία και Ιράν υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης για την κατασκευή μικρών πυρηνικών σταθμών.
Το μνημόνιο για τους μικρούς πυρηνικούς σταθμούς στο Ιράν ανακοίνωσε η ρωσική κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας, Rosatom.
Η συμφωνία υπεγράφη στη Μόσχα από τον επικεφαλής της Rosatom, Αλεξέι Λιχατσόφ, και τον Μοχαμάντ Εσλάμι, αντιπρόεδρο του Ιράν και ανώτατο αξιωματούχο για θέματα πυρηνικής ενέργειας.
Η Rosatom χαρακτήρισε τη συμφωνία «στρατηγικό έργο». Στις αρχές τις εβδομάδας, ο Μοχαμάντ Εσλάμι είχε δηλώσει στα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης ότι το σχέδιο προβλέπει την κατασκευή οκτώ πυρηνικών σταθμών. Στόχος της Τεχεράνης είναι να εξασφαλίσει έως το 2040 ισχύ πυρηνικής ενέργειας 20 GW (γιγαβάτ).
Το Ιράν, που υποφέρει από ελλείψεις ηλεκτρικής ενέργειας κατά τους μήνες υψηλής ζήτησης, διαθέτει μόνο ένα πυρηνικό εργοστάσιο, το οποίο λειτουργεί στη πόλη Μπουσέρ, στον νότο. Κατασκευάστηκε από τη Ρωσία και έχει ισχύ περίπου 1 GW.
Η Ρωσία διατηρεί στενές διπλωματικές και οικονομικές σχέσεις με το Ιράν. Έχει καταδικάσει τους βομβαρδισμούς των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων από τις ΗΠΑ και το Ιράν, που επικαλέστηκαν ως στόχο τους να αποτρέψουν την Τεχεράνη από το να αποκτήσει πυρηνική βόμβα. Το Ιράν ισχυρίζεται ότι δεν έχει τέτοια πρόθεση.
Συνάντηση Μακρόν-Πεζεσκιάν
Στο μεταξύ ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, ανακοίνωσε ότι θα συναντηθεί σήμερα με τον Ιρανό ομόλογό του Μασούντ Πεζεσκιάν, στο περιθώριο των εργασιών της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Αντικείμενο της συνάντησης θα είναι το ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης.
«Οι επόμενες ώρες θα είναι καθοριστικές. Είτε το Ιράν θα κάνει μια χειρονομία (καλής θέλησης) και θα ακολουθήσει την οδό της ειρήνης και της σταθερότητας, επιτρέποντας στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) να επιτελέσει το έργο του, είτε θα υπάρξει επαναφορά κυρώσεων», προειδοποίησε ο πρόεδρος της Γαλλίας.
Προσπάθεια της ύστατης στιγμής
Την Τρίτη, οι υπουργοί Εξωτερικών της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Γερμανίας (των τριών ευρωπαϊκών δυνάμεων που συγκροτούν την αποκαλούμενη ομάδα Ε3), η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, και ο ιρανός ομόλογός τους, Αμπάς Αραγτσί, συναντήθηκαν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Συμφώνησαν να συνεχίσουν τις συνομιλίες τους για το αμφιλεγόμενο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, προκειμένου να επιτευχθεί, την ύστατη στιγμή, μια συμφωνία ώστε να μην επιβληθούν ξανά οι κυρώσεις που είχε εγκρίνει ο ΟΗΕ.
Στις 28 Αυγούστου η Ε3 κατηγόρησε το Ιράν ότι δεν τηρεί τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό του πρόγραμμα και ενεργοποίησε μια ρήτρα (snapback) που της επιτρέπει να επαναφέρει τις κυρώσεις μέσα σε διάστημα 30 ημερών, δηλαδή στις 27 Σεπτεμβρίου.
Το Ιράν υπερασπίζεται το κυριαρχικό δικαίωμά του να διαθέτει πυρηνικό πρόγραμμα για μη στρατιωτικούς σκοπούς, ιδίως για την παραγωγή ενέργειας. Ο επικεφαλής του ΔΟΑΕ Ραφαέλ Γκρόσι γνωστοποίησε ότι μια ομάδα επιθεωρητών είναι καθ’ οδόν για το Ιράν, για την περίπτωση που επιτευχθεί συμφωνία.