Politica 89.8
Σι και Πούτιν δίπλα-δίπλα: Η στρατιωτική παρέλαση του Πεκίνου θα είναι διαφορετική από τις άλλες
Μια μεγάλη λίστα συμμετεχόντων, εντυπωσιακή έκθεση στρατιωτικής ισχύος και ιστορία, συνθέτουν μια εικόνα άνευ προηγούμενου για την καθιερωμένη στρατιωτική παρέλαση της 3ης Σεπτεμβρίου στην Κίνα, που πραγματοποιείται για να τιμηθεί η 80ή επέτειος από το τέλος του Πολέμου Αντίστασης κατά της Ιαπωνίας.
Πρόκειται για την τέταρτη από τότε που ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ ανέλαβε την εξουσία. Ωστόσο, το σημερινό πλαίσιο είναι εντυπωσιακά διαφορετικό. Στο εσωτερικό, η χώρα αντιμετωπίζει οικονομικούς αντίθετους ανέμους, αλλά η στρατιωτική της ισχύς συνεχίζει να αυξάνεται. Στο εξωτερικό, οι σχέσεις με τη Δύση -ιδίως με τις ΗΠΑ- γίνονται ολοένα και πιο τεταμένες, ενώ η μεταπολεμική διεθνής τάξη αναδιαμορφώνεται υπό την πίεση του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας.
Επομένως, ανάλυστη του αμερικανικού περιοδικού αποδίδει κάτι ιδιαίτερο στην φετινή παρέλαση, καθώς δεν θα αποτελεί απλώς μια τελετουργική επίδειξη στρατευμάτων και οπλισμού.
«Είναι μια προσεκτικά σκηνοθετημένη πράξη στρατηγικής επικοινωνίας, που υφαίνει μαζί μηνύματα στρατιωτικής ισχύος, διπλωματικής τοποθέτησης και ιστορικών αφηγήσεων, απευθυνόμενη τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό κοινό».
Το συνολικό μήνυμα, υπογραμμίζεται στην ανάλυση, είναι ότι η Κίνα δεν επιδεικνύει απλώς ισχύ.
«Παρουσιάζει μια ολοκληρωμένη αφήγηση: υπήρξε καθοριστικός παράγοντας στο παρελθόν, είναι μια υπολογίσιμη δύναμη στο παρόν και φιλοδοξεί να διαμορφώσει το μέλλον» λέει και υπογραμμίζει ότι ο «Σι Τζινπίνγκ επιδιώκει να εδραιώσει την εσωτερική του εξουσία ενώ ταυτόχρονα στέλνει προς τον κόσμο το μήνυμα ότι η Κίνα σκοπεύει να είναι τόσο ο δίκαιος κληρονόμος της ιστορίας όσο και ο αρχιτέκτονας της αυριανής τάξης».
Πιο προηγμένα όπλα από ποτέ
Η ανάλυση τονίζει πως το στρατιωτικό στοιχείο, ειδικότερα, απευθύνεται εξίσου σε ΗΠΑ, Ιαπωνία και Ταϊβάν και τους θαλάσσιους γείτονες της Κίνας, όσο και στον κινεζικό λαό.
«Όπως και σε προηγούμενες παρελάσεις, το Πεκίνο θα παρουσιάσει πρόσφατα ενταγμένα ή άμεσα προς ένταξη συστήματα, αλλά όχι όπλα που βρίσκονται ακόμη σε δοκιμές ή τα πλέον απόρρητα προγράμματα. Ωστόσο, δεδομένης της ραγδαίας στρατιωτικής εκσυγχρονιστικής πορείας των τελευταίων ετών, η παρέλαση του 2025 αναμένεται να περιλαμβάνει πιο προηγμένο εξοπλισμό από ποτέ».
Το επίκεντρο θα είναι τα άρματα μάχης τέταρτης γενιάς, τα αεροσκάφη που επιχειρούν από αεροπλανοφόρα και τα μαχητικά αεροσκάφη.
Επίσης, ενδέχεται να προβληθούν νέες δυνατότητες στον κυβερνοπόλεμο και στον ηλεκτρονικό πόλεμο, όπως drones, όπλα κατευθυνόμενης ενέργειας και τεχνολογίες παρεμβολών, μαζί με υπερηχητικούς πυραύλους, αντιπυραυλική άμυνα και στρατηγικά συστήματα κρούσης.
Για το εσωτερικό κοινό, προσθέτει το Foreign Policy, αυτό ενισχύει το μήνυμα ότι μια κάποτε αδύναμη Κίνα είναι πλέον υπερδύναμη – ένα βασικό στοιχείο της νομιμοποίησης που διεκδικεί το Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας. «Για τον κινεζικό λαό, στέλνει το μήνυμα ότι ο κινεζικός στρατός δεν προετοιμάζεται απλώς για μελλοντικούς πολέμους, αλλά είναι ήδη έτοιμος για μάχη σήμερα. Η παρέλαση θα υπογραμμίσει την ικανότητα του PLA να προβάλλει ισχύ, να αποτρέπει αντιπάλους και να επιβάλλει τις κινεζικές αξιώσεις ασφαλείας στην περιοχή».
Ρεκόρ προσκεκλημένων
Στη συνέχεια καταδεικνύεται ότι η παρέλαση είναι επίσης μια ευκαιρία για «διπλωματικό θέατρο» καθώς σύμφωνα με το Πεκίνο θα φτάσει του 26 ηγέτες κρατών συμπεριλαμβανομένων των προέδρων της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν, του Ιράν Μασούντ Πεζεσκιάν και της Βόρειας Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν. «Η παρέλαση θα προσφέρει δύο παραστάσεις: πυραύλους και σχηματισμούς στην πλατεία Τιενανμέν και έναν «κύκλο φίλων» στην εξέδρα επισήμων».
Είναι πιθανό να σπάσει ρεκόρ ξένης συμμετοχής, με αναφορές να δείχνουν ότι υψηλόβαθμοι ηγέτες από τις περισσότερες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας -με εξαίρεση μόνο τις Φιλιππίνες- θα είναι παρόντες και αυτή η αντίθεση είναι σκόπιμη.
«Με τη συγκέντρωση ηγετών από τη Νοτιοανατολική Ασία, τη Μέση Ανατολή, την Κεντρική Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική, το Πεκίνο επιδιώκει να παρουσιαστεί ως εκπρόσωπος του «παγκόσμιου νότου» και όχι ως απομονωμένος αντίπαλος της Δύσης. Ο ίδιος ο κατάλογος των προσκεκλημένων λειτουργεί ως διπλωματική ψήφος εμπιστοσύνης» σημειώνει το Foreign Policy.
Η παρουσία του Βιετνάμ, της Μαλαισίας, της Ινδονησίας, της Καμπότζης και της Μιανμάρ επιτρέπει στο Πεκίνο να ισχυρίζεται ότι τα περισσότερα κράτη της Νοτιοανατολικής Ασίας προτιμούν τη συνεργασία αντί της αντιπαράθεσης, παρά τις συνεχιζόμενες διαφορές για εδάφη στη Νότια Σινική Θάλασσα.
Στο επίκεντρο ο Πούτιν
Το διπλωματικό επίκεντρο θα είναι η επίσκεψη του Βλαντιμίρ Πούτιν, σημειώνει το Foreign policy. Ο Ρώσος πρόεδρος θα παρακολουθήσει την παρέλαση και τη σύνοδο του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης που θα πραγματοποιηθεί λίγες ημέρες νωρίτερα, ενώ θα έχει και διμερείς συνομιλίες με τον Σι. Για τον Πούτιν, που εξακολουθεί να είναι απομονωμένος λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, το Πεκίνο προσφέρει νομιμοποίηση.
«Για τον Σι, η παρουσία του Πούτιν υπογραμμίζει την στρατηγική εμπιστοσύνη Κίνας-Ρωσίας. Η εικόνα των δύο ηγετών καθισμένων δίπλα-δίπλα, όπως είχε κάνει ο Σι στην παρέλαση για την επέτειο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στη Μόσχα τον Μάιο, θα είναι από τις πιο εντυπωσιακές του γεγονότος».
Η χρονική συγκυρία είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτη. Καθώς η Ουάσιγκτον μεσολαβεί σε τριμερείς συνομιλίες ΗΠΑ-Ρωσίας-Ουκρανίας, οι Σι και Πούτιν αναμένεται να συζητήσουν διακριτικά τις μεταπολεμικές διευθετήσεις, συμπεριλαμβανομένων των προοπτικών ειρήνης και της μορφής μιας νέας παγκόσμιας τάξης.
«Η σημασία τέτοιων συναντήσεων έγκειται στο ότι Πεκίνο και Μόσχα συντονίζονται πέρα από τις άμεσες ανησυχίες του πολέμου. Για το Πεκίνο, είναι μια ευκαιρία να προβληθεί ως υπεύθυνη δύναμη· για τη Μόσχα, είναι ένας δρόμος εξόδου από την απομόνωση».
Ωστόσο η ανάλυση του Foreign Policy δεν περιμένει μεγάλες νέες συμφωνίες ούτε δημόσια διακήρυξη κοινής αντίθεσης προς τη Δύση. «Αντίθετα, ο Σι και ο Πούτιν πιθανότατα θα παραμείνουν στο γνώριμο μοτίβο της «στρατηγικής ασάφειας» – τονίζοντας τη συνεργασία, ενώ αφήνουν χώρο για ευελιξία».
Σημείο αναφοράς, το παρελθόν
Τέλος το αμερικανικό περιοδικό αναφέρει ότι η ομιλία του Σι για την 80ή επέτειο της νίκης στον Πόλεμο Αντίστασης θα αποτελέσει επίσης σημείο αναφοράς.
«Για δεκαετίες, η παγκόσμια αφήγηση του Β΄ ΠΠ προέβαλε τις συνεισφορές των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ, ελαχιστοποιώντας τις θυσίες της Κίνας. Η παρέλαση δίνει στον Σι μια σκηνή για να αναπλαισιώσει αυτή την ιστορία».
Αναμένεται να υποστηρίξει ότι η Κίνα έπαιξε «αποφασιστικό ρόλο» στην ήττα της Ιαπωνίας και στη διαμόρφωση της έκβασης του πολέμου στην Ασία, αλλά το περιοδικό εκτιμά ότι Σι πιθανόν να υιοθετήσει προσεκτικό τόνο, αποφεύγοντας εμπρηστική ρητορική και στρέφοντας το μήνυμα προς ένα όραμα για μια «κοινότητα Ασίας-Ειρηνικού με κοινό μέλλον».
Σε ευρύτερο πλαίσιο, ο Σι θα συνδέσει την κληρονομιά του Β΄ ΠΠ με τις φιλοδοξίες της Κίνας για την παγκόσμια τάξη του μέλλοντος. Είναι πιθανό να τονίσει το τέλος της αμερικανικής παγκόσμιας ηγεμονίας, την πολυπολικότητα και τη μεγαλύτερη εκπροσώπηση των αναπτυσσόμενων κρατών.
