Politica 89.8
Αγρότες: Φουντώνει η οργή τους – «Λάδι στη φωτιά» η μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ
Οι αγρότες σχεδιάζουν νέες δράσεις, ενώ η σημερινή ημέρα καταγράφεται ως το χρονικό σημείο κατά το οποίο η «γέφυρα» επικοινωνίας μεταξύ του αγροτικού κόσμου και της κυβέρνησης Μητσοτάκη κατέρρευσε οριστικά, δίνοντας τη θέση της σε μια παρατεταμένη μετωπική σύγκρουση.
Οι πόλεις της Ελλάδας φορούν τα γιορτινά τους, αλλά η ύπαιθρος «βράζει» και οι εθνικές οδοί μετατρέπονται σε πεδία πολιτικής και κοινωνικής αντιπαράθεσης. Το γεγονός ότι η κυβέρνηση έφερε στη Βουλή και πέρασε την τροπολογία για τη μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, σε συνδυασμό με την επιθετική ρητορική του Μαξίμου, λειτούργησε ως θρυαλλίδα σε μια ήδη εκρηκτική ατμόσφαιρα.
Νομοθετική «θηλιά»
Η κυβέρνηση επέλεξε να απαντήσει στις κινητοποιήσεις όχι με νέες παροχές, αλλά με μια δομική μεταρρύθμιση την οποία ο αγροτικός κόσμος αντιλαμβάνεται ως απειλή.
Η μεταφορά των αρμοδιοτήτων του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ παρουσιάστηκε από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο ως το τέλος της αδιαφάνειας και η έναρξη μιας εποχής «νομιμότητας». Ωστόσο, η χρονική στιγμή κατά την οποία λαμβάνει χώρα αυτή η στοχευμένη «πρωτοβουλία», καταδεικνύει μια συνειδητή επιλογή πόλωσης.
Ο πρωθυπουργός απέστειλε εν τω μεταξύ άλλο ένα μήνυμα αδιαλλαξίας, αυτήν τη φορά από τις Βρυξέλλες, μιλώντας για «λογικό διάλογο» έναντι του «μαξιμαλισμού». Η κυβερνητική θέση είναι ξεκάθαρη: «Εξετάζουμε την ικανοποίηση των 20 εκ των 27 αιτημάτων σας, οπότε, από δω και πέρα, κάθε κλιμάκωση είναι αδικαιολόγητη».
Όμως, η εν λόγω στάση σκοντάφτει πάνω στην ίδια την πραγματικότητα. Για τους αγρότες, τα «20 αιτήματα» που επικαλείται το Μαξίμου είναι είτε αυτονόητες πληρωμές που καθυστερούσαν, είτε ημίμετρα που δεν αγγίζουν τον πυρήνα του προβλήματος: το κόστος παραγωγής που καθιστά τη γεωργία και την κτηνοτροφία μη βιώσιμες δραστηριότητες.
Η επίθεση του Παύλου Μαρινάκη στο ΠΑΣΟΚ και τον Νίκο Ανδρουλάκη, εξ αφορμής της καταψήφισης της τροπολογίας, αποκαλύπτει μια προσπάθεια της κυβέρνησης να μετατοπίσει το κέντρο βάρους από την ουσία των αγροτικών προβλημάτων στην κομματική αντιπαράθεση.
Χρησιμοποιώντας εκφράσεις όπως «παγίδα του κουμπάρου», η κυβέρνηση επιχειρεί να απαξιώσει τις αγροτικές αντιδράσεις, παρουσιάζοντάς τες ως υποκινούμενες από πολιτικά συμφέροντα. Όμως, η τακτική αυτή εξοργίζει περισσότερο τους ανθρώπους στα μπλόκα, οι οποίοι νιώθουν ότι η επιβίωσή τους γίνεται «μπαλάκι» σε μια επικοινωνιακή παρτίδα σκάκι.
Η αντίδραση των μπλόκων
Στην άλλη πλευρά της «τάφρου», οι αγρότες στη Νίκαια, στα Μάλγαρα, στον Προμαχώνα και στο Κάστρο, δεν βλέπουν διαφάνεια πίσω από την υπόθεση της ΑΑΔΕ, παρά μια εισπρακτική μηχανή που θα δεσμεύει τις επιδοτήσεις τους για παλιές οφειλές.
Η καχυποψία είναι καθολική. Η σημερινή απόφαση για κλείσιμο των παρακαμπτήριων οδών είναι μια κίνηση τακτικής με υψηλό συμβολισμό. Κλείνοντας τα σημεία από τα οποία η Τροχαία επιχειρεί να εκτρέψει την κυκλοφορία, οι αγρότες ουσιαστικά λένε στην κυβέρνηση: «Δεν είστε σε θέση να μας αγνοείτε».
Η κατάσταση στα μπλόκα της Θεσσαλίας είναι η πλέον κρίσιμη. Μετά από τις καταστροφές των προηγούμενων ετών και τις καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις, οι αγρότες της περιοχής αποτελούν την «εμπροσθοφυλακή» των κινητοποιήσεων.
Η σημερινή τους αντίδραση στην αδιαλλαξία της κυβέρνησης μεταφράζεται ως μια απόφαση για «Χριστούγεννα στους δρόμους». Η άρνησή τους να προσέλθουν σε έναν διάλογο που θεωρούν «προσχηματικό», καταδεικνύει ότι το χάσμα εμπιστοσύνης είναι πλέον αγεφύρωτο.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η στάση των κτηνοτρόφων. Η επιζωοτία της ευλογίας έχει εξουθενώσει τον κλάδο, ενώ η αναστολή των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης που περιλαμβάνεται στην τροπολογία θεωρείται «πολύ λίγη, πολύ αργά».
Οι εικόνες με τα άχυρα και τα φέρετρα έξω από πολιτικά γραφεία στην Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα, είναι ενδεικτικές του κλίματος απόλυτης απελπισίας που επικρατεί.
Με τα τρακτέρ να έχουν πλέον παραταχθεί σε κομβικά σημεία, το αμέσως επόμενο διάστημα (από αύριο Σάββατο έως και ανήμερα των Χριστουγέννων) αναμένεται να είναι μια περίοδος «πολέμου νεύρων».
Live χάρτης με τα μπλόκα:
Δείτε ΕΔΩ πανελλαδικό χάρτη που δείχνει βρίσκονται τα μπλόκα αυτήν τη στιγμή.
Πίεση στις μεταφορές: Τις επόμενες ώρες, οι αγρότες αναμένεται να εντείνουν τους συμβολικούς αποκλεισμούς, στοχεύοντας κυρίως στα φορτηγά οχήματα και το εμπόριο. Η στρατηγική επιλογή να παραμείνουν ανοιχτοί οι δρόμοι για τους εκδρομείς, καθώς και να «σηκωθούν οι μπάρες» στα διόδια, αποτελεί μια προσπάθεια να κερδίσουν την κοινή γνώμη. Ωστόσο, το κλείσιμο των παρακαμπτήριων, που ξεκίνησε σήμερα, θα προκαλέσει αναπόφευκτα καθυστερήσεις και παράλληλα θα δοκιμάσει τις αντοχές του κρατικού μηχανισμού.
Κοινωνική συμμαχία: Η κυβέρνηση ποντάρει στον «κοινωνικό αυτοματισμό», ελπίζοντας ότι οι πολίτες που θα ταλαιπωρηθούν κατά τη διάρκεια των εορτών θα στραφούν κατά των αγροτών. Οι αγρότες, από την πλευρά τους, θα επιχειρήσουν να αναδείξουν ότι ο δικός τους αγώνας συνδέεται άρρηκτα με την τιμή των προϊόντων στο ράφι, ταυτίζοντας έτσι το συμφέρον του παραγωγού με αυτό του καταναλωτή. Η έκβαση αυτής της «μάχης για τις καρδιές και τα μυαλά» των πολιτών ενδέχεται να κρίνει τη διάρκεια των κινητοποιήσεων.
Νομοθετική εφαρμογή: Το επόμενο διάστημα, η έναρξη της μετάβασης του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ θα βρίσκεται υπό μικροσκόπιο. Οποιοδήποτε «τεχνικό λάθος» στις πληρωμές που αναμένονται μέχρι το τέλος του έτους θα λειτουργήσει ως νέα αφορμή για έκρηξη. Οι αγρότες περιμένουν να δουν εάν οι δεσμεύσεις για εκταμίευση 600 εκατομμυρίων ευρώ θα υλοποιηθούν χωρίς προβλήματα. Εάν υπάρξουν νέες καθυστερήσεις, τότε τα μπλόκα θα ενισχυθούν με νέες δυνάμεις.
Πολιτική πίεση: Η κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια διπλή πίεση: από τη μία οι αγρότες στους δρόμους και από την άλλη η αντιπολίτευση, η οποία θα επιχειρήσει να κεφαλαιοποιήσει τη δυσαρέσκεια. Η παρουσία κομμάτων τις αντιπολίτευσης στα μπλόκα τις ημέρες των εορτών θα κρατήσει το θέμα ψηλά, γεγονός το οποίο θα εμποδίζει το Μαξίμου να επιβάλει τη δική του ατζέντα.
Η εκτίμηση για τις επόμενες ημέρες είναι ότι η ένταση δεν θα εκτονωθεί, αλλά θα αλλάξει μορφή. Η κυβέρνηση μοιάζει να έχει εξαντλήσει τα επικοινωνιακά της όπλα και τώρα ποντάρει στην κόπωση των διαδηλωτών. Οι αγρότες, όμως, έχοντας μπροστά τους έναν χειμώνα με αβέβαιη παραγωγή και αυξημένα χρέη, ξέρουν πως δεν έχουν τίποτε να χάσουν, παρά μόνο να κερδίσουν.
Το τι μέλλει γενέσθαι εξαρτάται από μια λεπτή ισορροπία. Εάν η κυβέρνηση επιμείνει στην τιμωρητική ρητορική και η ΑΑΔΕ ξεκινήσει με «επιθετικές» κινήσεις, τότε η κάθοδος στην Αθήνα μετά από την Πρωτοχρονιά θεωρείται βέβαιη. Εάν, από την άλλη, τα μπλόκα καταφέρουν να διατηρήσουν τη συνοχή τους, τότε η κυβέρνηση θα αναγκαστεί σε μια νέα, πραγματική διαπραγμάτευση.
Η τρέχουσα σύγκρουση δεν είναι απλώς μια διαφορά για τις επιδοτήσεις· είναι μια βαθιά πολιτική και συνάμα υπαρξιακή κρίση για την ελληνική ύπαιθρο που νιώθει παραγκωνισμένη και αδικημένη από μια κεντρική εξουσία που την αντιμετωπίζει με δημοσιονομικούς όρους και επικοινωνιακά τεχνάσματα.
