Politica 89.8
Επιχείρηση σύλληψης του λύκου στη Χαλκιδική – «Περισσότερες οι πιθανότητες για παγίδευση, παρά για θήρευση»
Για τις προκλήσεις της επιχείρησης που είνια σε εξέλιξη μιλά στο in ο επικεφαλής της Ομάδας Αμεσης Επέμβασης για τον λύκο στην οργάνωση Καλλιστώ, Δρ.Βιολογίας, Γιώργος Ηλιόπουλος.
Για τρίτη μέρα βρίσκεται σε εξέλιξη η επιχείρηση για την απομάκρυνση- αφαίρεση του εξοικειωμένου λύκου (Canis lupus), για λόγους δημόσιας ασφάλειας , από τον Νέο Μαρμαρά στη Χαλκιδική. Υπενθυμίζεται ότι ο νεαρός λύκος τραυμάτισε ένα παιδί στην παραλία της περιοχής.
Στην απόφαση- με τη σήμανση του «εξαιρετικά κατεπείγοντος»- που εξέδωσε η Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος του Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις 18/9/2025, αναφέρεται πως βασικός στόχος της ομάδας που θα δράσει στο πεδίο είναι η σύλληψη του λύκου. Παρόλα αυτά η θήρευση του περιγράφεται ως ένα πιθανό σενάριο.
Μιλώντας στο in ο Γιώργος Ηλιόπουλος, επικεφαλής της Ομάδας Αμεσης Επέμβασης για τον λύκο στην «Καλλιστώ» (Περιβαλλοντική Οργανωση για την Αγρια Ζωή και τη Φυση), εξηγεί πως η επιχείρηση σύλληψης του λύκου, θα πραγματοποιηθεί βάσει ενός συγκεκριμένου ευρωπαϊκού πρωτοκόλλου το οποίο έχει σχεδιαστεί στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE Wild Woolf.
«Το πρόγραμμα επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση περιστατικών εξοικειωμένων λύκων και εξειδικεύεται στις αστικές και περιαστικές περιοχές. Εχει συνταχθεί από ειδικούς και επιστήμονες από όλη την Ευρώπη. Από την Ελλάδα συμμετείχε η «Καλλιστώ» και ο ΟΦΥΠΕΚΑ».
»Η περίπτωση του λύκου στον Μαρμαρά είναι ένα πολύ σπάνιο περιστατικό. Ανάλογα έχουν καταγραφεί και σε άλλες ευρωπαϊκές περιοχές. Στην Ελλάδα δεν έχει υπάρξει περιστατικό θανάτωσης ούτε και εμφάνισης άγριου ζώου ζώου με τέτοια συμπεριφορά μέσα στον αστικό ιστό. Στην Ευρώπη έχουν πραγματοποιηθεί ελάχιστες θανατώσεις: ένα περιστατικό θανάτωσης στη Ολλανδία κι ένα στην Πολωνία».
Ο κ. Ηλιόπουλος τονίζει πάντως πως η εφαρμογή του συγκεκριμένου πρωτοκόλλου θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί, δεδομένου ότι ο λύκος κυκλοφορεί στην περιοχή του Νέου Μαρμαρά στη Χαλκιδική, από τις αρχές του καλοκαιριού.
«Δεν έγινε έγκαιρη αναφορά της παρουσίας του και έτσι κλιμακώθηκε η μη αναστρέψιμη πια συμπεριφορά του. Θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει νωρίτερα προσπάθειες απώθησης του λύκου» τονίζει ο κ. Ηλιόπουλος.
Πώς δουλεύει η ομάδα στο πεδίο
Η επιχείρηση σύλληψης του λύκου ξεκίνησε με νέα αυτοψία του κ. Ηλιόπουλου στο πεδίο.
Στην ομάδα δράσης συμμετέχουν τέσσερα μέλη της οργάνωσης «Καλλιστώ», εκ των οποίων η μία είναι κτηνίατρος. Μαζί και με τα κλιμάκια των ειδικών από τον ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής) και το δασαρχείο Πολυγύρου, η ομάδα υπερβαίνει τα δέκα άτομα.
Σημειώνεται πως η κινητικότητα του λύκου μετά από το περιστατικό στην παραλία, έχει μειωθεί. «Είναι πιθανό να φυλάγεται. Πολλές φορές τα άγρια ζώα επιδεικνύουν μια εξοικειωμένη συμπεριφορά και μετά σταματούν» σημειώνει ο κ. Ηλιόπουλος, προσθέτοντας πως η επιχείρηση σύλληψης του λύκου μπορεί να είναι επιτυχής από την πρώτη μέρα, ενώ μπορεί να φτάσει ακόμα και τις δέκα μέρες.
«Η παγίδευση απαιτεί ησυχία, ηρεμία και υπομονή. Σε μια κατοικημένη περιοχή ενέχει πολλές προκλήσεις» τονίζει ο κ. Ηλιόπουλος.
Η ομάδα της «Καλλιστώ» τοποθέτησε ειδικές παγίδες, οι οποίες δεν τραυματίζουν τα ζώα, στις περιοχές που έχει φανεί ότι συχνάζει ο νεαρός λύκος βάσει των καταγραφών από drones και κάμερες.
Οι παγίδες διαθέτουν συναγερμούς και ελέγχονται κάθε μία ώρα, καθ’ όλη τη διάρκεια του 24 ώρου από το προσωπικό της «Καλλιστώ».
Αν ο λύκος συλληφθεί, θα αναισθητοποιηθεί επί τόπου από την κτηνίατρο της ομάδας. Σημειώνεται πως δεν έχει ακόμα αποφασιστεί ποιο θα είναι το καταφύγιο/κέντρο φιλοξενίας άγριας ζωής, το οποίο θα περιθάλψει τον νεαρό λύκο (μέχρι πρότινος, το πιθανότερο σενάριο ήταν πως θα μεταφερθεί στον Αρκτούρο).
«Η παγίδευση είναι μια πολύ τραυματική εμπειρία για τα ζώα» τονίζει σε αυτό το σημείο ο κ. Ηλιόπουλος.
Παρόλα αυτά και δεδομένου ότι η σύλληψη του λύκου είναι επιβεβλημένη στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο κ. Ηλιόπουλος δηλώνει αισιόδοξος, πως η ομάδα θα τα καταφέρει.
«Τελειώνει η τουριστική περίοδος, οι επισκέπτες στην περιοχή μειώνονται, έχουν δοθεί και σαφείς οδηγίες πρόληψης στο κοινό, οπότε έχουμε ενδεχομένως περισσότερες πιθανότητες για σύλληψη και όχι για θήρευση. Η εμπειρία όμως έχει δείξει πως αν επιμένεις, όλα πηγαίνουν καλά»
Αν παρόλα αυτά, μετά από δέκα μέρες, δεν υπάρξει επιτυχές αποτέλεσμα, στο πεδίο θα εισέλθουν τα μέλη της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Μακεδονίας-Θράκης.
«Εμείς εισηγηθήκαμε η θήρευση, αν τελικά απαιτηθεί, να γίνει από υπάλληλο του δασαρχείου και όχι από κυνηούς, αλλά οι τελικές αποφάσεις δεν εξαρτώνται από εμάς» αναφέρει ο κ. Ηλιόπουλος.
Η ανθρώπινη συμπεριφορά βάζει σε κίνδυνο τα άγρια ζώα
Ο πανικός, όπως χαρακτηρίζει ο κ. Ηλιόπουλος την κατάσταση που επικρατεί γύρω από το θέμα του λύκου στον Μαρμαρά, είναι κατά τον ίδιο ενδεικτική της συνολικά λανθασμένης ανθρώπινης συμπεριφοράς απέναντι στα άγρια ζώα, χωρίς αυτό να αναιρεί πως στην προκειμένη έχουμε να κάνουμε με ένα σοβαρό περιστατικό.
«Τα άγρια ζώα τα περιβάλλει ένας μύθος» εξηγεί ο κ. Ηλιόπουλος προσθέτοντας πως: «Ομως, τελικά, κάθε χρόνο, σημειώνονται στην Ελλάδα χιλιάδες τραυματισμοί ανθρώπων από σκύλους. Δεν μιλάμε για αυτό, μόνο για τα άγρια ζώα».
Ο κ. Ηλιόπουλος υπενθυμίζει τα στοιχεία που έδωσε το Τμήμα Ζωοανθρωπονόσων του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) στη δημοσιότητα τον Οκτώβριο του 2024, σύμφωνα με τα οποία περισσότεροι από 1.600 άνθρωποι έπεσαν θύμα δαγκώματος από σκύλο στη χώρα μας το εξάμηνο Ιανουάριος – Ιούνιος 2023.
Κομβικής σημασίας λάθος είναι όπως εξηγεί ο κ. Ηλιόπουλος, το ότι οι άνθρωποι επιτρέπουν στα άγρια ζώα την πρόσβαση σε τροφή, κάνοντας τα, λανθασμένα, να εξοικειώνονται με τους ανθρώπους.
Εξοικείωση των άγριων ζώων με μη αναμενόμενα, περιαστικά περιβάλλοντα, επιφέρει και η παρουσία αδέσποτων ζώων (σκύλοι, γάτες) με τα οποία τρέφονται τα άγρια ζώα όταν βρεθούν σε κατοικημένες περιοχές.
«Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες δεν υπάρχουν αδέσποτα ζώα. Η ύπαρξη τους οφείλεται σε ανθρώπινη συμπεριφορά. Κάπως έτσι πηγαίνει στη συνέχεια όλη η αλυσίδα λάθος».
Επιτυχής παγίδευση λύκου στην Πεντέλη, από τα έμπειρα μέλη της οργάνωσης Καλλιστώ
Οι αλλαγές στα φυσικά περιβάλλοντα οι οποίες συντελούνται με βίαιο τρόπο (όπως για παράδειγμα η εγκατάλειψη της κτηνοτροφίας σε ορεινές και ημι ορεινές περιοχές), είναι όμως ο βασικός λόγος που άγρια ζώα, όπως τα αγριογούρουνα, οι λύκοι και οι αρκούδες κάνουν την εμφάνιση τους σε κατοικημένες περιοχές.
Η ανθρώπινη συμπεριφορά, δίνει το «τελικό χτύπημα».
«Στην Πάρνηθα, διαπιστώσαμε πως οι προσεγγίσεις των λύκων γίνονταν γιατί τους τάϊζαν άνθρωποι» σημειώνει ο κ. Ηλιόπουλος και συνεχίζει: «Πριν από τρία χρόνια, σε ένα περιστατικό, ένας λύκος πλησίασε πολύ ένα κοριτσάκι και στη συνέχεια άρπαξε τον σκύλο που κρατούσε του παιδί. Η συμπεριφορά του λυκού οφειλόταν στο ότι κάποιοι άνθρωποι τους τάϊζαν.»
«Πρέπει λοιπόν να καταστεί σαφές πως αυτές οι στενάχωρες αποφάσεις όπως με τον λύκο στον Μαρμαρά, προέρχονται από την ανθρώπινη συμπεριφορά. Δεν γίνονται ξαφνικά επιθετικά τα άγρια ζώα».
