Τα ντιμπέιτ από το 1990 μέχρι και σήμερα – Δείτε βίντεο και φωτογραφίες

Λίγο μετά τις 8 το βράδυ, απόψε, οι αρχηγοί των κομμάτων θα καταφθάνουν στο ραδιομέγαρο της ΕΡΤ. Μαζί με τους συνεργάτες τους θα συσκεφθούν στα ειδικά διαμορφωμένα γραφεία και λίγο πριν τις 9 θα καθίσουν στις θέσεις τους για το σημερινό ντιμπέιτ.

Όταν το ρολόι δείξει ακριβώς 9 το βράδυ, τα φώτα του στούντιο θα ανάψουν και οι έξι πολιτικοί αρχηγοί, Μητσοτάκης – Τσίπρας – Ανδρουλάκης – Κουτσούμπας – Βελόπουλος – Βαρουφάκης θα κληθούν να απαντήσουν σε όλα τα ερωτήματα που θα τους θέσουν οι έξι δημοσιογράφοι που θα βρεθούν απέναντί τους.Ο κάθε ένας, θα έχει την δική του ατζέντα δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο κυβερνητικό πρόγραμμα που προτείνει. Τα κομματικά επιτελεία επενδύουν στην καταληκτική δήλωση των πολιτικών αρχηγών, στο τέλος της διαδικασίας, όπου θα έχουν το περιθώριο τριών λεπτών να απευθύνουν το μήνυμα τους προς τους τηλεθεατές.

Στο στούντιο θα είναι και από ένας στενός συνεργάτης των πολιτικών αρχηγών ενώ από το κοντρόλ θα τους παρακολουθούν οι εκπρόσωποι τύπου των κομμάτων.

Τα ντιμπέιτ στην Ελλάδα

Στην Ευρώπη αλλά και στις ΗΠΑ, ο θεσμός των ντιμπέιτ είναι ιερός. Οι σκληρές και δηλητηριώδεις ατάκες που ανταλλάσουν οι υποψήφιοι γίνονται για μέρες τίτλοι ειδήσεων στα μεγαλύτερα ξένα πρακτορεία ειδήσεων ενώ κάποιες φορές έχουν κρίνει και το αποτέλεσμα των εκλογών.

Στην Ελλάδα για πρώτη φορά το ντιμπέιτ – με σημερινούς όρους – διεξήχθη την δεκαετία του ‘90.

Η απαρχή για τα τηλεοπτικά ντιμπέιτ στη χώρα μας, σε μια μεταφορά των τηλεμαχιών υποψηφίων στο εξωτερικό, θεωρείται ότι ήταν η συνάντηση των Ανδρέα Παπανδρέου, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και Χαρίλαου Φλωράκη στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, το 1990, σε συζήτηση που συντόνισε ο Γιάννης Καψής.

Η συζήτηση έμοιαζε περισσότερο ακαδημαϊκή ανταλλαγή απόψεων, μακριά από τους σημερινούς όρους και αυστηρούς τηλεοπτικούς κανόνες. Η συζήτηση, παρόλα αυτά, μεταδόθηκε και τηλεοπτικά και το αρχείο της διαφυλάσσεται στο διαδίκτυο.

Η συζήτηση επικεντρώθηκε σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, με την Ευρώπη να διανύει μια νέα εποχή μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου το ‘89.

Χρειάστηκαν να περάσουν έξι χρόνια για να υπάρξει η επόμενη τηλεμαχία με «μονομάχους» τον Κώστα Σημίτη και τον Μιλτιάδη Έβερτ. Στο πρώτο ντιμπέιτ που διεξήχθη σε τηλεοπτικό στούντιο, οι δύο πολιτικοί αρχηγοί ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας είχαν μόλις 2 λεπτά χρόνο να απαντήσουν σε κάθε ερώτηση.

Το ντιμπέιτ για δύο προκάλεσε, πάντως, αντιδράσεις άλλων κομμάτων με τον Αντώνη Σαμαρά, που ηγείτο τότε της Πολιτικής Άνοιξης, να στέλνει εξώδικο στο ΕΣΡ, θέλοντας να καταγγείλει τον αποκλεισμό των υπολοίπων πολιτικών αρχηγών.

Η συζήτηση τότε, διεξαγόταν στη σκιά των Ιμίων και της εθνικής κρίσης. Συντονιστής της τηλεμαχίας ήταν ο Πέτρος Ευθυμίου και ερωτήσεις έθεσαν οι δημοσιογράφοι Θεόδωρος Ρουσόπουλος, Παύλος Τσίμας και Γιάννης Παπουτσάνης.

Και το 2000 ο Κώστας Σημίτης βρίσκεται και πάλι σε τηλεοπτικό στούντιο. Απέναντι του αυτή την φορά, ο νέος πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κώστας Καραμανλής.

Η οικονομία βρίσκεται και τότε στην πρώτη θέση της πολιτικής αντιπαράθεσης, με το Χρηματιστήριο να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για την ανταλλαγή «πυρών».

Την τηλεμαχία συντόνισε ο Νίκος Χατζηνικολάου και ερωτήσεις απηύθυναν η Έλλη Στάη, ο Μανώλης Καψής και ο Θεόδωρος Ρουσόπουλος. Οι δύο πολιτικοί αρχηγοί είχαν δύο λεπτά στη διάθεσή τους για να απαντήσουν. Τις εκλογές τότε κερδίζει το ΠΑΣΟΚ με σχεδόν μια ποσοστιαία μονάδα από τη Νέα Δημοκρατία.

Το 2004, πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά ντιμπέιτ με τη συμμετοχή όλων των πολιτικών αρχηγών. Στο στούντιο ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου, ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κώστας Καραμανλής, η γραμματέας του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, ο επικεφαλής του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ, ο Νίκος Κωνσταντόπουλος και ο Δημήτρης Τσοβόλας που ηγείτο του ΔΗ.Κ.ΚΙ..

Συντονιστής ήταν ο δημοσιογράφος Γιάννης Πρετεντέρης και ερωτήσεις υπέβαλαν οι δημοσιογράφου Έλλη Στάη, Παύλος Τσίμας, Νίκος Ευαγγελάτος, Σταύρος Θεοδωράκης και Μανώλης Καψής. Τρια χρόνια αργότερα, το 2007, η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια μεγάλη πολιτική κρίση. Στην Ηλεία, οι πολίτες μετρούν τις πληγές τους μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές εκείνης της χρονιάς.

Ο τότε πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής αναμετράται με τον Γιώργο Παπανδρέου, ξανά. Στο στούντιο η Αλέκα Παπαρήγα, ο νέος πρόεδρος του ΣΥΝ, Αλέκος Αλαβάνος, ο Γιώργος Καρατζαφέρης πρόεδρος του ΛΑ.ΟΣ και ο Στέλιος Παπαθεμελής.

Οι πολιτικοί αρχηγοί απάντησαν σε ερωτήσεις έξι δημοσιογράφων, οι οποίες ήταν μοιρασμένες σε έξι θεματικές ενότητες: Εξωτερική Πολιτική, Οικονομία, Δημόσια Διοίκηση, Παιδεία, Κοινωνική Πολιτική και Γενικά Πολιτικά Θέματα. Συντονιστής της τηλεμαχίας ήταν η Μαρία Χούκλη και τις ερωτήσεις απηύθυναν οι δημοσιογράφοι Νίκος Χατζηνικολάου, Όλγα Τρέμη, Νίκος Ευαγγελάτος, Αλέξης Παπαχελάς, Αιμίλιος Λιάτσος και Έλλη Στάη.

Το 2009, διεξάγονται δύο ντιμπέιτ. Ένα με τη συμμετοχή όλων των πολιτικών αρχηγών και ένα με τους δύο υποψηφίους πρωθυπουργούς, Κώστα Καραμανλή και Γιώργο Παπανδρέου. Εκείνη την χρονιά, εμφανίζεται και αντιπαρατίθεται για πρώτη φορά και ο νέος πρόεδρος του Συνασπισμού, ο Αλέξης Τσίπρας.

Στη τηλεμαχία των δυο,  επιτρέπονται πλέον ερωτήσεις αρχηγού προς αρχηγό. Την τηλεμαχία συντόνισε η Μαρία Χούκλη και ερωτήσεις υπέβαλαν οι δημοσιογράφοι Παύλος Τσίμας, Νίκος Ευαγγελάτος, Αιμίλιος Λιάτσος, Ανδρέας Κωνσταντάτος, Αντώνης Σρόιτερ και η Σία Κοσιώνη.

Το 2012 το κλίμα ήταν αρκετά τεταμένο. Η μνημονιακή περίοδος δεν επέτρεπε τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις. Τον Ιανουάριο του ‘15 η ατμόσφαιρα μυρίζει ακόμη μπαρούτι και έτσι αποφεύγεται ξανά η τηλεμαχία.

Τον Σεπτέμβριο όμως της ίδιας χρονιάς, πραγματοποιείται το ντιμπέιτ με τη συμμετοχή όλων των πολιτικών αρχηγών αλλά και ένα δεύτερο με τους Τσίπρα – Μεϊμαράκη. Στο πρώτο, συμμετέχουν Τσίπρας (ΣΥΡΙΖΑ), Μεϊμαράκης (ΝΔ), Θεοδωράκης (ΠΟΤΑΜΙ), Κουτσούμπας (ΚΚΕ), Λαφαζάνης, Γεννηματά (ΠΑΣΟΚ), Καμμένος (ΑΝΕΛ). Κυριάρχησαν τα θέματα της οικονομίας και των μετεκλογικών συνεργασιών.

Συντονιστής της τηλεμαχίας ήταν ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Πάνος Χαρίτος και τις ερωτήσεις υπέβαλαν οι δημοσιογράφοι Όλγα Τρέμη (Mega), Μαρία Χούκλη (ΑΝΤ1), Σία Κοσιώνη (ΣΚΑΪ), Αντώνης Σρόιτερ (Alpha), Μάρα Ζαχαρέα (Star) και Μάκης Γιομπαζολιάς (ΕTV).

Από εκείνη την τηλεμαχία δεν έλειπαν οι αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε δημοσιογράφους και πολιτικούς, αλλά και των πολιτικών αρχηγών μεταξύ τους. Χαρακτηριστική του κλίματος ήταν η ανταλλαγή βαριών εκφράσεων μεταξύ του Πάνου Καμμένου αλλά και του Βαγγέλη Μεϊμαράκη.

Στον δεύτερο γύρο τηλεοπτικής αντιπαράθεσης αναμετρώνται οι αρχηγοί των δύο μεγάλων κομμάτων. Τον πάγο «σπάει» ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης ο οποίος διαμαρτύρεται, με αρκετή δόση χιούμορ, ότι ο σκηνοθέτης δείχνει πιο ψηλό τον Αλέξη Τσίπρα. 

Απόψε, οι πολιτικοί αρχηγοί θα απαντήσουν σε έξι διαφορετικές θεματικές. Κάθε πολιτικός αρχηγός θα έχει την δική του κάμερα, η οποία θα είναι προσηλωμένη πάνω του σε όταν θα έχει τον λόγο. Το πλαίσιο του χρόνου, την ίδια ώρα, θα είναι αυστηρό.

Η εκφώνηση της ερώτησης δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 30 δευτερόλεπτα, ενώ η απάντηση το 1,5 λεπτό, με δυνατότητα επέκτασης 15 έως 45 δευτερόλεπτα και σε κάθε περίπτωση με απώτατο όριο τα τρία λεπτά.

Στην οθόνη θα υπάρχει ένα «ρολόι» που θα χρονομετρά αντίστροφα. 15 δευτερόλεπτα πριν λήξει ο χρόνος θα υπάρξει μια προειδοποίηση ώστε ο ομιλητής να συντομεύσει. Σε ό,τι αφορά τη διάταξή τους στο στούντιο, θα καθίσουν από αριστερά προς τα δεξιά με βάση την κοινοβουλευτική δύναμη των κομμάτων.

Δηλαδή, πρώτος ο πρόεδρος της Ν.Δ. και πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και στη συνέχεια ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ/ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ Αλέξης Τσίπρας, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης, ο γενικός γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος, και ο γραμματέας του ΜέΡΑ25, Γιάνης Βαρουφάκης.

Συνολικά θα υποβληθούν 36 ερωτήσεις. Για πρώτη φορά, θα επιστρατευτεί και drone της ΕΡΤ το οποίο θα καλύψει την είσοδο των πολιτικών αρχηγών στο ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής.