Xylella fastidiosa – Απειλεί την ελαιοπαραγωγή της Μεσογείου – Νέα δεδομένα

Απειλή κυρίως για την ελαιοπαραγωγή αποτελεί ο καταστροφικό βακτήριο «Xylella fastidiosa» που μαστίζει την Ιταλία και απειλεί τους ελαιώνες της Μεσογείου.

Ο αριθμός των φυτικών ειδών που είναι ευπαθή στην Xylella fastidiosa είναι πολύ μεγάλος, ενώ η σχετική βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συνεχώς επικαιροποιείται με την είσοδο νέων ειδών.

Ευπαθή φυτά, σημαντικά για την χώρα μας, είναι η ελιά, το αμπέλι, είδη της οικογένειας των πυρηνοκάρπων (κερασιά, δαμασκηνιά, αμυγδαλιά), όπως επίσης πολλά αρωματικά, καλλωπιστικά και δασικά είδη (λεβάντα, πικροδάφνη, δενδρολίβανο, ακακία, δρυς).

Νέα δεδομένα

Νέα δεδομένα σχετικά με τον επιβλαβή οργανισμό καραντίνας Xylella fastidiosa φέρνει η φυτοϋγειονομική υπηρεσία της Ιταλίας, την οποία και γνωστοποίησε στην ΕΕ και στα κράτη μέλη.

Σύμφωνα με αυτή, τον Οκτώβριο του 2019 βρέθηκαν φυτά προς φύτευση του είδους Vinca major εντός φυτωρίου προσβεβλημένα με τον επιβλαβή οργανισμό καραντίνας Xylella fastidiosa στη περιοχή της Ρώμης.

Έπειτα από δύο χρόνια συστηματικών επισκοπήσεων και μη ανίχνευσης του επιβλαβή οργανισμού καραντίνας στη περιοχή θεωρείται ότι η περιοχή είναι ελεύθερη από τον οργανισμό.

Το Νοέμβριο του 2021 βρέθηκε επιβεβαιωμένο κρούσμα με τον επιβλαβή οργανισμό σε δένδρα Prunus dulcis οπωρώνα αμυγδαλιάς για πρώτη φορά στο δήμο Κανίνο της Ιταλίας.

Να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα δεν έχει διαπιστωθεί μέχρι σήμερα η παρουσία του παθογόνου Xylella fastidiosa, όμως η διαπίστωση της παρουσίας του σε όλο και μεγαλύτερο αριθμό χώρων της Ε.Ε. οδηγεί τις φυτοϋγειονομικές υπηρεσίες της χώρας σε αυξημένη ετοιμότητα για να αποτραπεί ο κίνδυνος της εισαγωγής και εξάπλωσής του.

Συνεπώς η διατήρηση της χώρας απαλλαγμένης  από το επικίνδυνο βακτήριο είναι θέμα Εθνικής Σημασίας και Ύψιστου Δημόσιου Συμφέροντος.

Υπενθυμίζεται ότι η Xylella fastidiosa κατατάσσεται στην κατηγορία των επιβλαβών οργανισμών μέγιστου ρίσκου για την Ελλάδα, που αν εγκατασταθεί θα έχει δυσβάσταχτες οικονομικές συνέπειες και τεράστιες επιπτώσεις στο αγροτικό οικοσύστημα και στον τουρισμό.

Τα συμπτώματα

Τα συμπτώματα που προκαλούνται από το βακτήριο ποικίλλουν ανάλογα με το φυτό ξενιστή.

Γενικά, καθώς το βακτήριο προσβάλλει τα αγγεία του ξύλου και εμποδίζει τη μεταφορά νερού και ανόργανων θρεπτικών στοιχείων, τα ασθενή φυτά εκδηλώνουν συμπτώματα μαρασμού, νέκρωσης (καψαλίσματος) και ξήρανσης του φυλλώματος, ακολουθούμενα τελικά από την πλήρη νέκρωση του φυτού.

Σημειώνεται ότι μεγάλος αριθμός φυτών είναι δυνατόν να προσβληθούν χωρίς να εμφανίσουν συμπτώματα.