Βιάννος 1943: 20 χωριά καμένα, 500 εκτελεσμένοι – Κώστας Μαμαλάκης: “Αν ξεχάσουμε τους νεκρούς μας, είναι σαν να τους ξανασκοτώνουμε”

Στην εκπομπή “Όμορφη Μέρα” με τον Νίκο Αγγελάκη μίλησε ο ιστορικός ερευνητής Κώστας Μαμαλάκης, ο οποίοςπρόσφερε τις γνώσεις του για να φωτίσουμε ένα μεγάλο ιστορικό γεγονός: Το Ολοκαύτωμα της Βιάνου, ένα από τα πιο τραγικά γεγονότα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Κρήτη. Όπως τόνισε, «στις 14-16 Σεπτεμβρίου 1943 καίγονται είκοσι χωριά της Βιάννου και της Ιεράπετρας» και υπολογίζεται ότι «οι εκτελεσθέντες ήταν μεταξύ 461 και 500».
Ο κ. Μαμαλάκης εξήγησε πώς η επίθεση ανταρτών σε γερμανικό φυλάκιο οδήγησε στην αιματηρή γερμανική εκδίκηση: «Οργανώνουν λοιπόν με αυτό το γνωστό γερμανικό σύστημα χωρίς κανένα λάθος… μία επιδρομή» που ισοπέδωσε τα χωριά.

Ο κ. Μαμαλάκης δεν παρέλειψε να ασκήσει κριτική στον τρόπο που λήφθηκαν οι αποφάσεις εκείνη την περίοδο: «Η ενέργεια της εξόντωσης των δύο φυλάκων… ήταν μια άστοχη ενέργεια… το κέρδος είναι μηδαμινό».
Ιδιαίτερα συγκλονιστική ήταν η βιωματική του περιγραφή: «Προσπάθησα… να κάνω πίεση σε μία σκανδάλη 461 φορές· είναι τρομακτικό… αυτοί που άκουσαν τις ριπές έχασαν πατέρες, παιδιά». Μας κάλεσε να κρατάμε ζωντανή τη μνήμη: «Εάν ξεχάσουμε τους νεκρούς μας είναι σαν να τους ξανασκοτώνουμε».
Κλείνοντας, υπενθύμισε ότι το δόγμα της συλλογικής ευθύνης παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα πολέμου: «Σκεφτείτε ότι οι Γερμανοί χρησιμοποίησαν ανθρώπινη ασπίδα… αυτό είναι έγκλημα πολέμου». Και μας άφησε με μια βαριά αλλά αναγκαία σκέψη: «Ο πλανήτης μας έχει στην επιβίωσή του την έννοια του πολέμου… το σημαντικό είναι να αποφεύγονται τα εγκλήματα πολέμου».
Ένα ηχητικό ντοκουμέντο που δεν πρέπει να αφήσει κανέναν αδιάφορο, ακούστε το.