Πρόταση μέσω του Politica: Αναγκαιότητα να δημιουργηθούν “ΚΤΕΟ” ακινήτων
Δημοσιεύτηκε στις 16/10/2025 07:14

H πρόσφατη πτώση εξώστη σε πολυκατοικία της Αθήνας αναδεικνύει μια χρόνια πληγή της ελληνικής πολιτείας: τη γήρανση και τη φθορά του κτιριακού αποθέματος, σε συνδυασμό με την έλλειψη θεσμοθετημένων μηχανισμών πρόληψης. Κάθε χρόνο ακούμε για μπαλκόνια που καταρρέουν, επιχρίσματα που πέφτουν και φέροντες οργανισμούς που εμφανίζουν επικίνδυνες ρωγμές. Την επόμενη φορά μπορεί να μη σταθούμε τυχεροί.
Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά όπως επεσήμανε μιλώντας στον Κώστα Συλιγάρδο και στην ραδιοφωνική του ΠΥΞΙΔΑ o πολιτικός μηχανικός Γιώργος Καφφετζάκης.
“Πάνω από το 55% των κτιρίων της χώρας έχει ανεγερθεί πριν το 1980, όταν οι αντισεισμικοί κανονισμοί ήταν υποτυπώδεις και τα πρότυπα κατασκευής λιγότερο αυστηρά. Πολλά από αυτά έχουν ξεπεράσει τον φυσικό κύκλο ζωής τους και δεν έχουν υποβληθεί σε ουσιαστικό έλεγχο. Ο χρόνος, οι σεισμοί, οι ακραίες καιρικές συνθήκες και η απουσία συστηματικής συντήρησης τα καθιστούν δυνητικά επικίνδυνα.
Στο ελληνικό θεσμικό πλαίσιο επικρατούν σημαντικά οξύμωρα. Απαιτείται ενεργειακό πιστοποιητικό για τη μεταβίβαση ή μίσθωση ακινήτων, αλλά δεν απαιτείται πιστοποιητικό στατικής επάρκειας. Με άλλα λόγια, ενδιαφερόμαστε για το αν το σπίτι «καίει πολύ ρεύμα», αλλά όχι για το αν στέκεται όρθιο.
Παράλληλα, χορηγούνται σημαντικοί πόροι για ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών μέσω προγραμμάτων όπως το «Εξοικονομώ», χωρίς να έχει προηγηθεί αξιολόγηση της τρωτότητας του φέροντος οργανισμού. Δηλαδή επενδύουμε σε κουφώματα και μονώσεις, χωρίς να ξέρουμε αν το κτίριο αντέχει σε σεισμό ή αν ο εξώστης του είναι ασφαλής”
Και συμπλήρωσε:
“Η κατάσταση αυτή καθιστά επιτακτική την εισαγωγή τριών βασικών θεσμικών εργαλείων.
Πρώτον, υποχρεωτικός περιοδικός τεχνικός έλεγχος των κτιρίων άνω των 30 ετών από διπλωματούχους μηχανικούς. Οι έλεγχοι πρέπει να περιλαμβάνουν αξιολόγηση στατικής επάρκειας, ασφάλειας δομικών στοιχείων και ενεργειακής απόδοσης των εγκαταστάσεων. Μετά τον έλεγχο θα εκδίδεται Πιστοποιητικό Καταλληλόλητας Κτιρίου, με σαφές όριο ισχύος και αυστηρές κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, όπως πρόστιμα ή περιορισμούς στη μεταβίβαση και εκμίσθωση.
Δεύτερον, η δημιουργία Μητρώου Κατασκευαστών Ιδιωτικών Έργων, αντίστοιχου με το Μητρώο Δημοσίων Έργων (ΜΕΕΠ). Σήμερα, ενώ οι δημόσιοι κατασκευαστές υπόκεινται σε αυστηρά κριτήρια τεχνικής και οικονομικής επάρκειας, οι ιδιωτικές κατασκευές λειτουργούν χωρίς αντίστοιχα θεσμικά φίλτρα. Οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανιστεί ως «κατασκευαστής» και να αναλάβει έργα χωρίς ουσιαστική πιστοποίηση, τεχνική στελέχωση, εγγυήσεις και εν τέλει χωρίς ευθύνη. Αυτό οδηγεί σε τεράστιες διαφοροποιήσεις ποιότητας, σε πρόχειρες κατασκευές και, τελικά, σε κινδύνους για την ασφάλεια των πολιτών.
Ένα μητρώο θα απαιτεί από τις εταιρείες που αναλαμβάνουν ιδιωτικά έργα να απασχολούν διπλωματούχους μηχανικούς και να πληρούν αυστηρές προδιαγραφές ποιότητας και αξιοπιστίας. Η εγγραφή στο μητρώο θα αποτελεί προϋπόθεση για κάθε έργο, ενώ η ευθύνη των μηχανικών θα είναι σαφώς θεσμοθετημένη.
Τρίτον, να μελετηθούν οι δυνατότητες για θέσπιση χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων (π.χ. «θωράκιση κατ’ οίκον»), εφάμιλλη των ενεργειακών που κατά περιόδους είναι «ανοικτά» για τους πολίτες. Μάλιστα να είναι προαπαιτούμενο η στατική επάρκεια των κτηρίων που αναβαθμίζονται ενεργειακά, ώστε να αποφεύγεται το παράδοξο, δηλαδή τα κτήρια να αναβαθμίζονται ενεργειακά, αλλά σε ένα στατικό υπόβαθρο εξαιρετικά αβέβαιο, χωρίς επαρκή θωράκιση”
Η Ελλάδα,κατέληξε,είναι η πιο σεισμογενής χώρα της Ευρώπης. Κι όμως δεν υπάρχει καμία θεσμοθετημένη υποχρέωση περιοδικού τεχνικού ελέγχου. Η προληπτική ασφάλεια των πολιτών δεν μπορεί να περιορίζεται σε υποτυπώδεις επιθεωρήσεις ή σε ενεργειακά κριτήρια. Το συνδυαστικό μοντέλο τακτικού ελέγχου κτιρίων και πιστοποιημένου μητρώου κατασκευαστών προσφέρει ταυτόχρονα ασφάλεια, διαφάνεια και επαγγελματική υπευθυνότηταεμπειρία των τελευταίων δεκαετιών δείχνει ότι η πρόληψη είναι οικονομικά και κοινωνικά συμφέρουσα. Η παράλειψη θεσμοθέτησης αυτών των μέτρων δεν είναι απλώς αμέλεια· αποτελεί σοβαρό ρίσκο για τη ζωή των πολιτών. Η Πολιτεία οφείλει να αναλάβει δράση πριν το επόμενο περιστατικό μετατραπεί σε τραγωδία.
Η πρόταση είναι σαφής: «ΚΤΕΟ για τα κτίρια», Μητρώο Κατασκευαστών Ιδιωτικών Έργων και οικονομικά κίνητρα της Πολιτείας για στατική θωράκιση του γηρασμένου κτηριακού αποθέματος. Δεν πρόκειται για γραφειοκρατική πολυτέλεια. Είναι ζήτημα ασφάλειας, δημόσιου συμφέροντος και κοινωνικής ευθύνης.
Ο Γιώργος Καφφετζάκης είναι
MSc Δ. Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ.
πρ.Πρόεδρος της Ν.Ε. Λασιθίου ΤΕΕ/ΤΑΚ,
πρ.Σύμβουλος Τ.Υ. της ΔΕΠΑΝΑΛ, Δημοτικός Σύμβουλος Αγίου Νικολάου,
Ιδιοκτήτης της κατασκευαστικής εταιρείας MORFOSIS
Ακούστε εδώ: