Το 20% των ασθενών με καρκίνο πνεύμονα δεν κατανοεί τη νόσο, ούτε τη θεραπεία

Ένας στους τρεις ασθενείς με καρκίνο πνεύμονα στη χώρα μας, δεν έχει επαρκή ενημέρωση από τους γιατρούς για τη νόσο του, αν και το υπόλοιπο 60-70% αναφέρει ότι τόσο η ενημέρωση, όσο και η πρόσβαση στην ιατρική του ομάδα είναι ικανοποιητική.
Ασθενείς και φροντιστές περιμένουν επίσης η φωνή τους να εισακούγεται περισσότερο από τους επαγγελματίες υγείας, καθώς στο 60% των περιπτώσεων, οι θεραπείες δεν εναρμονίζονται πλήρως με τις προτιμήσεις τους, παρότι ένα 58,1% δηλώνει ικανοποιημένο από τη συμμετοχή του στις αποφάσεις για τη θεραπεία του.
Ειδικά για το θεραπευτικό σχήμα που θα πρέπει να ακολουθηθεί, οι ασθενείς ζητούν περισσότερο χρόνο συμβουλευτικής, καθώς επίσης και την παροχή των πληροφοριών για τις διαθέσιμες θεραπείες γραπτά, ώστε το βέλτιστο θεραπευτικό σχέδιο να διαμορφώνεται με τη συνεργασία γιατρού – ασθενή, λαμβάνοντας υπόψιν τις παρενέργειες, την τοξικότητα των φαρμάκων και τη διττή ανάγκη τόσο για την ποιότητα όσο και για την διάρκεια της ζωής.
1 στους 5 Έλληνες δυσκολεύεται να κατανοήσει τις πληροφορίες για τον καρκίνο του πνεύμονα
Τομογραφία θώρακος υψηλής ανάλυσης
Τα παραπάνω συμπεράσματα προκύπτουν από την 9η έρευνα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για τον Καρκίνο του Πνεύμονα (LUCE), μέλος του οποίου είναι η Fairlife LCC. H χώρα μας μετείχε στην έρευνα μαζί με άλλες 27 χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, με τη συμμετοχή 172 Ελλήνων ασθενών και φροντιστών, ηλικίας 55-64 ετών, εκ των οποίων το 77,3% ήταν γυναίκες.
Συνολικά, τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν τα εξής:
- Το 93,5% των Ελλήνων συμμετεχόντων θεωρεί ιδιαίτερα σημαντική την πρόσβαση σε ιατρικές πληροφορίες και δεδομένα για την περίθαλψη.
- Το 33,8% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι δεν έλαβε επαρκείς πληροφορίες για διάγνωση, θεραπεία και φροντίδα. Ωστόσο, το 66,3% των Ελλήνων ασθενών δήλωσε ότι έλαβε τις απαραίτητες πληροφορίες – ποσοστό υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (59,8%).
- Περίπου 60-70% ανέφεραν ικανοποιητική πληροφόρηση και πρόσβαση στην ιατρική ομάδα, ενώ το 30% δήλωσε ελλιπή ενημέρωση ή δυσκολία στην επικοινωνία.
- 1 στους 5 Έλληνες δήλωσε ότι δυσκολεύτηκε να κατανοήσει τις πληροφορίες που έλαβε.
- Το 78,1% δήλωσε ότι κατανοεί καλά τη νόσο, αλλά το 20% των συμμετεχόντων εξακολουθεί να έχει ανεπαρκή γνώση για την ασθένεια.
- Το 38,7% των συμμετεχόντων από την Ελλάδα ανέφερε ανεπαρκή επικοινωνία με επαγγελματίες υγείας (έναντι 28,2% του μέσου όρου των Ευρωπαίων συμμετεχόντων) και το 38% δυσκολίες στην επεξεργασία ή συγκράτηση πληροφοριών.
- 27,5% δήλωσαν ότι δεν απαντήθηκαν όλες οι ερωτήσεις τους, ενώ 25,4% διαπίστωσαν έλλειψη πληροφόρησης. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί πως η πρόσβαση στις πληροφορίες και η κατανόηση τους στην Ελλάδα εμφανίζονται καλύτερες σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
- Το 92,3% πιστεύει ότι η άποψη του ασθενούς πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, αλλά μόλις το 18,3% θεωρεί ότι αυτό συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό (έναντι 29% του μέσου όρου των Ευρωπαίων συμμετεχόντων).
- Το 94,6% των ασθενών και το 90,3% των φροντιστών που συμμετείχαν στην έρευνα πιστεύουν ότι η γνώμη τους πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στις αποφάσεις για τη φροντίδα.
- Παρότι υπάρχει διάθεση για συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων, μόνο το 59,8% των συμμετεχόντων από την Ελλάδα θεωρεί ότι το σχέδιο θεραπείας ανταποκρίνεται επαρκώς στις προτιμήσεις του.
- 58,1% δήλωσαν ικανοποιημένοι από τη συμμετοχή τους στις αποφάσεις – ποσοστό παρόμοιο με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (59,5%).
Το 90,3% των συμμετεχόντων δεν είχε πρόσβαση σε υποστήριξη ή πληροφόρηση, ιδιαίτερα σε:
- Ψυχολογική υποστήριξη (55,2%)
- Ενημέρωση για κοινωνικές παροχές και δικαιώματα (45,5%)
- Διαχείριση παρενεργειών από τις θεραπείες (42,2%)
Το 46,8% ανέφερε ανεπαρκή επικοινωνία με την ιατρική ομάδα, με σημαντικότερα εμπόδια:
- τη δυσκολία επικοινωνίας με τους επαγγελματίες υγείας
- την πολυσύνθετη και δύσκολα κατανοητή πληροφόρηση
Συνολικά υπογραμμίζεται η ανάγκη για ενίσχυση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων των επαγγελματιών υγείας και καλλιέργεια διαλόγου με ασθενείς και φροντιστές.
Προτάσεις
Στα συμπεράσματα της έκθεσης περιλαμβάνονται προτάσεις σύμφωνα με τις οποίες:
- Οι επαγγελματίες υγείας οφείλουν να παρέχουν ολοκληρωμένες, κατανοητές και περιεκτικές πληροφορίες για τη νόσο, καθώς και για τις διαθέσιμες θεραπευτικές και υποστηρικτικές επιλογές, με βάση τις ατομικές ανάγκες και προτιμήσεις. Αν και οι περισσότεροι συμμετέχοντες θεωρούν την ενημέρωση για την υγεία ιδιαίτερα σημαντική, 1 στους 5 δήλωσε πως δεν κατανοεί αρκετά τον καρκίνο του πνεύμονα, ενώ αντίστοιχο ποσοστό δυσκολεύεται να κατανοήσει πληροφορίες σχετικές με τη διάγνωση και τις θεραπευτικές επιλογές.
- Οι γιατροί οφείλουν να διαμορφώσουν και να εφαρμόσουν μια αποτελεσματική επικοινωνιακή προσέγγιση που θα προάγει και θα ενισχύει την κοινή λήψη αποφάσεων. Η συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων θεωρείται σημαντική, όμως 6 στους 10 θεωρούν ότι οι θεραπείες δεν εναρμονίζονται επαρκώς με τις προτιμήσεις τους. Κύρια εμπόδια για την ουσιαστική συμμετοχή στη διαδικασία: οι δυσκολίες στην επικοινωνία με τους επαγγελματίες υγείας και οι πολυσύνθετες ιατρικές πληροφορίες.