Ευρώπη: Οι εξελίξεις στη Γαλλία ξυπνούν τους χειρότερους εφιάλτες της – Και μπορεί να γίνουν πραγματικότητα

Το πολιτικό χάος στη Γαλλία και το σοβαρό ενδεχόμενο ο Εμανουέλ Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες εκλογές σε λιγότερο από ενάμιση χρόνο, έχουν προκαλέσει αναταραχή στις Βρυξέλλες. Αυτό που φοβούνται είναι η επίσης σοβαρή πιθανότητα, στη δεύτερη μεγαλύτερη χώρα της ΕΕ, να κερδίσει τις εκλογές η ακροδεξιά.

Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, αναμένεται να διορίσει νέο πρωθυπουργό μέσα στα επόμενα δύο 24ωρα. Τον τέταρτο σε ένα χρόνο και τον έκτο της προεδρικής θητείας του. Οι διαπραγματεύσεις με τα κόμματα είναι δύσκολες, παρά τη δεδηλωμένη αισιοδοξία του παραιτηθέντος πρωθυπουργού και «διαπραγματευτή» του Γάλλου προέδρου, που βλέπει πλειοψηφία ικανή να ψηφίσει προϋπολογισμό.

Πρόεδρος υπό πίεση

Ο Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται υπό ασφυκτική πίεση, καθώς ακόμη και κάποτε στενοί σύμμαχοί του τον καλούν να παραιτηθεί. Ο ίδιος, μέσω διαρροών, έχει αφήσει να εννοηθεί ότι αν δεν βρεθεί και τώρα λύση, «θα αναλάβει τις ευθύνες του». Οι περισσότεροι πίσω από αυτή τη δήλωση βλέπουν βουλευτικές εκλογές, όχι προεδρικές.

Αλλά ό,τι εκλογές και να γίνουν, ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν φαίνεται ότι θα είναι ο νικητής. Στην περίπτωση που ο Μακρόν παραιτηθεί, είτε η ίδια η Λεπέν, αν μπορέσει να θέσει υποψηφιότητα, είτε ο Ζορντάν Μπαρντελά θα διαδεχθεί τον Εμανουέλ Μακρόν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Πράγμα που σημαίνει ότι στον χορό των ακροδεξιών, ευρωσκεπτικιστών ηγετών της ΕΕ θα προστεθεί ακόμη ένας. Και μάλιστα προερχόμενος από τη δεύτερη μεγαλύτερη χώρα του μπλοκ.

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, που μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας στο Politico, περιέγραψαν την ανησυχία στους θεσμούς των Βρυξελλών. «Έχουμε μια ήπειρο που έχει βιώσει πόλεμο, lockdown, ένα είδος ελαφριάς δικτατορίας στη Βουδαπέστη, έχουμε συνηθίσει να συνεχίζουμε να λειτουργούμε με πολλά σοκ», δήλωσε αξιωματούχος της Κομισιόν. Ωστόσο, σημείωσε,  η Λεπέν «είναι διαφορετική», διότι μια ριζική αλλαγή στη γαλλική πολιτική σκηνή θα έχει εκτεταμένες συνέπειες για όλη την ΕΕ.

Ο ακροδεξιός πονοκέφαλος

Ήδη ο πονοκέφαλος εξαιτίας λαϊκιστών και ακροδεξιών στην ΕΕ είναι μεγάλος. Βίκτος Όρμπαν από την Ουγγαρία, Ρόμπερτ Φίτσο από τη Σλοβακία, και πιθανότατα Αντρέι Μπάμπις από την Τσεχία, θέτουν εμπόδια σε κρίσιμες πολιτικές της ΕΕ. Μεταξύ αυτών η στάση έναντι της Ρωσίας και η αμυντική πολιτική. Αλλά και η Πράσινη Συμφωνία, που στόχο έχει την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Αυτά είναι θέματα στα οποία οι λαϊκιστές ηγέτες θα έχουν τη στήριξη της Μαρίν Λεπέν.

Συνέπειες για τον πόλεμο στην Ουκρανία

Η Μαρίν Λεπέν τάσσεται ξεκάθαρα ενάντια στην αύξηση της αύξησης της βοήθειας προς το Κίεβο. Χαρακτήρισε τον Εμανουέλ Μακρόν «πολεμοχαρή», όταν πρότεινε την αποστολή στρατιωτών στην Ουκρανία.

Σύμφωνα με ανώτερο Ευρωπαίο αξιωματούχο, αν φύγει ο Εμανουέλ Μακρόν θα τεθεί σε κίνδυνο η βοήθεια που στέλνεται στο Κίεβο. Διότι η Γαλλία του Μακρόν ήταν σημαντικός μοχλός στήριξης για την Ουκρανία και ένθερμη υποστηρίκτρια της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας.

Ο Εθνικός Συναγερμός αντιτάσσεται επίσης στην από κοινού χρήση με Ευρωπαίους της γαλλική πυρηνικής ομπρέλας. Η Μαρίν Λεπέν υπόσχεται να αποχωρήσει η Γαλλία από τη στρατιωτική διοίκηση του ΝΑΤΟ. Δεσμεύεται ωστόσο να συνεχίσει να συνεργάζεται με συμμάχους, όπως οι ΗΠΑ, σε βασικές στρατιωτικές αποστολές.

Τι λένε οι αριθμοί

Όλα τα παραπάνω περιγράφουν αυτό που φοβούνται περισσότερο οι Βρυξέλλες. Αν θα υλοποιηθεί εξαρτάται από τα αποτελέσματα των εκλογών, όταν και αν πραγματοποιηθούν. Οι λόγοι είναι δύο: τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων και το γαλλικό εκλογικό σύστημα.

Στη Γαλλία, αν δεν επιτευχθεί ποσοστό άνω του 50% στον πρώτο γύρο, οι επικρατέστεροι υποψήφιοι πάνε στον δεύτερο γύρο. Και εκεί εκλέγεται μόνο όποιος λάβει άνω του 50%. Αυτό η Μαρίν Λεπέν δεν το πέτυχε ποτέ –κυρίως γιατί οι ψηφοφόροι όλων των άλλων κομμάτων συσπειρώνονται και ψηφίζουν εναντίον της.

Όσον αφορά την Εθνοσυνέλευση, ο Εθνικός Συναγερμός έχει σημειώσει εξαιρετικά κέρδη. Μαζί με τους συμμάχους ελέγχει περίπου το ένα τέταρτο των εδρών. Εάν το κόμμα της Λεπέν κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία σε πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές ή πλησιάσει, ο προστατευόμενός της, Ζορντάν Μπαρντελά, θα είναι σε θέση να διεκδικήσει την πρωθυπουργία και να διορίσει ακροδεξιά κυβέρνηση.

Ωστόσο, σύμφωνα με τους εκλογολόγους, είναι υπερβολικό ότι το κόμμα της Λεπέν θα μπορούσε να κερδίσει απόλυτη πλειοψηφία. Προς το παρόν, ο Εθνικός Συναγερμός συγκεντρώνει περίπου 33% στις δημοσκοπήσεις, ότι έλαβε δηλαδή στις εκλογές του 2024, σύμφωνα με την εταιρεία Opinionway. Το μετριοπαθές αριστερό μπλοκ να εκτιμάται μεταξύ 18% και 24%. Το κεντροδεξιό στρατόπεδο του Μακρόν ακολουθεί τρίτο με 14% έως 16%.

Τι φοβούνται στις Βρυξέλλες

Αξιωματούχος της ΕΕ που μίλησε στο Politico επισήμανε ότι ο κόσμος «υποτιμά εντελώς πώς θα έμοιαζε μια γενική αντιπαράθεση» στο Συμβούλιο, με τη Γαλλία να εργάζεται για να εμποδίσει τη νομοθεσία που προέρχεται από την Επιτροπή σε ένα ευρύ φάσμα τομέων. Ακόμη και προς το παρόν θα αποτελούσε μειοψηφία.

«Στα αυτοκίνητα, για παράδειγμα, θα έχουν μόνο τους Ούγγρους με το μέρος τους. Θα χάσουν. Στη Mercosur, θα χάσουν», δήλωσε ο αξιωματούχος.

Ο φόβος είναι βαθύτερος και έχει προοπτική στο μέλλον. Τι θα γινόταν δηλαδή στην Ευρώπη, αν οι διάφοροι ακροδεξιοί λαϊκιστές συμπήξουν μέτωπο. Μια κρίσιμη μειοψηφία, η οποία θα μπορεί να μπλοκάρει τους μηχανισμούς της ΕΕ.

Σύμφωνα με τον Ματιέ Γκαγιάρ, του Ipsos, αυτό το σενάριο είναι απίθανο βραχυπρόθεσμα, παρά το γεγονός ότι τα ακροδεξιά κόμματα ανεβαίνουν στις δημοσκοπήσει εν όψει εκλογών. Ως παράδειγμα έφερε την Ολλανδία. «Με την πρώτη ματιά, το Κόμμα για την Ελευθερία του Χερτ Βίλντερς, προηγείται στις δημοσκοπήσεις, αλλά πιθανότατα θα είναι σημαντικά χαμηλότερα από ό,τι στις τελευταίες εκλογές», είπε.

Σε άλλες χώρες, κάποια ακροδεξιά κόμματα φαίνεται ότι θα χάσουν, όπως στη Σουηδία και την Ουγγαρία. Ενώ στη Γερμανία η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) είναι το δεύτερο σε δύναμη κόμμα με 21%.

Ο Γκρεγκουάρ Ρους, διευθυντής προγράμματος για την Ευρώπη και τη Ρωσία στη δεξαμενή σκέψης Chatham House στο Λονδίνο, περιγράφει αυτή την εικόνα ως εξής:

«Ο πιο στρατηγικός τρόπος για να το δούμε είναι να κατανοήσουμε ότι κάθε χώρα θα έχει λίγο πολύ τη στιγμή του “λαϊκιστικού κεφαλαίου” της. Το μόνο πράγμα που μπορούμε να ελπίζουμε είναι ότι αυτά τα κεφάλαια δεν θα συμβούν όλα ταυτόχρονα».

---

Περισσότερα Video

Ακολουθήστε το Politica στο Google News και στο Facebook