Γαλλία: Οι ασκήσεις ισορροπίας του Λεκορνί κρατούν (προς το παρόν) τον Μακρόν ζωντανό

Προκειμένου να αποφύγει μία νέα – τέταρτη – πτώση της κυβέρνησης στη Γαλλία μέσα σε ένα χρόνο, ο Μακρόν αποφάσισε να θυσιάσει, τουλάχιστον εν μέρει, το «τοτέμ» της πολιτικής του – την ασφαλιστική μεταρρύθμιση.
Ο νόμος του 2023 που πέρασε με διάταγμα και αύξανε τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης προκάλεσε μεγάλη κοινωνική αναταραχή και ήταν ένα κομβικό σημείο για τη φθορά του Μακρόν που προχώρησε σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές με αποτέλεσμα το κόμμα του να ηττηθεί και η γαλλική Βουλή να είναι πλέον μοιρασμένη στα τρία χωρίς την εύκολη εξασφάλιση πλειοψηφίας.
Ο Σεμπαστιάν Λεκορνί, πιστός συνεργάτης του Μακρόν και διορισμένος από τον ίδιο δύο φορές στη θέση του πρωθυπουργού, ανακοίνωσε χθες στην Εθνοσυνέλευση ότι η εν λόγω μεταρρύθμιση – σημαία της νεοφιλελεύθερης ατζέντας του γάλλου προέδρου θα ανασταλεί έως τις προεδρικές εκλογές του 2027.
Αυτό ήταν αρκετό για τους Σοσιαλιστές ώστε να αφήσουν να εννοηθεί ότι δεν θα υπερψηφίσουν πρόταση μομφής κατά του Λεκορνί, ρίχνοντας έτσι την κυβέρνηση, αν και τις προηγούμενες ημέρες ζητούσαν κατάργηση και όχι αναστολή της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης.
Πρωτοφανείς σε μέγεθος απεργίες προκάλεσε ο προϋπολογισμός του πρώην πρωθυπουργού, Μπαϊρού
Σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις φαίνεται πως οι (διαφορετικές) προτάσεις μομφής που κατατίθενται από την αριστερά και την ακροδεξιά την Πέμπτη δεν θα έχουν επιτυχή έκβαση καθώς η ψήφος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Σοσιαλιστών είναι καθοριστική για να συγκεντρωθεί η απαραίτητη πλειοψηφία.
Ρήξη στον κυβερνητικό συνασπισμό
Ωστόσο, η αναστολή της μεταρρύθμισης θα μπορούσε να προκαλέσει ρήξεις στον ήδη εύθραυστο μειοψηφικό συνασπισμό της κυβέρνησης.
Ο Μπρούνο Ρεταγιό, επικεφαλής των Les Républicains, δήλωσε ότι «η αναστολή της μεταρρύθμισης των συντάξεων και η σιωπή του πρωθυπουργού για τη μετανάστευση αποδεικνύουν ότι αυτή η κυβέρνηση κρατείται όμηρος των Σοσιαλιστών».
Στο πεδίο οικονομικής και πολιτικής κρίσης που κινείται η Γαλλία τον τελευταίο χρόνο οι ισορροπίες είναι δύσκολο να κρατηθούν πόσο μάλλον όταν η ηγεσία έχει χάσει τη λαϊκή νομιμοποίηση
Αν ξεπεράσει τον σκόπελο των προτάσεων μομφής, ο Λεκορνί θα πρέπει να περάσει στην επόμενη δύσκολη πίστα που είναι η έγκριση ενός προϋπολογισμού λιτότητας μέχρι το τέλος του έτους.
Πρόκειται για μια μακρά διαδικασία με εγκρίσεις άρθρων και τροπολογίες που κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή να θέσουν την κυβέρνηση υπό αμφισβήτηση.
Πόσο μάλλον όταν το πνεύμα του σχεδίου προϋπολογισμού είναι στην ίδια κατεύθυνση με αυτό που παρουσίασε ο πρώην πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού πριν παραιτηθεί εν μέσω κοινωνικών αντιδράσεων.
Το έλλειμμα και ποιοι θα πληρώσουν το μάρμαρο
Ο νέος προϋπολογισμός έχει ως προτεραιότητα να μειώσει το δημόσιο έλλειμμα από 5,4% σε 4,7% σε ένα χρόνο, ποσοστό ελάχιστα μεγαλύτερο από το 4,6% που στόχευε ο Μπαϊρού. Για να γίνει αυτό και να υπάρξει περαιτέρω μείωση τα επόμενα χρόνια ο Λεκορνί παρουσίασε ένα σχέδιο περικοπών 17 δισ. από δημόσιες δαπάνες και 14 δισ. αύξησης των εσόδων.
Σύμφωνα με τη Le Monde oι συνολικές δημόσιες δαπάνες θα αυξηθούν κατά 0,2% εξαιρουμένου του πληθωρισμού, έξι φορές λιγότερο από ό,τι το 2025.
Η μείωση θα προέλθει κυρίως από περικοπές στη χρηματοδότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης και της κοινωνικής ασφάλισης. Σύμφωνα με το σχέδιο προϋπολογισμού τουλάχιστον 7 δισεκατομμύρια ευρώ πρέπει να «εξοικονομηθούν» από την υγειονομική περίθαλψη, κάτι που είναι πιθανό ότι θα επηρεάσει όλους τους χρήστες υγείας.
Μειώσεις δαπανών προβλέπονται και για άλλους τομείς του κοινωνικού κράτους ενώ αντιθέτως οι στρατιωτικός προϋπολογισμός θα αυξηθεί κατά 6,7 δισεκατομμύρια ευρώ.
Φυσικά οι πληρωμές για τους τόκους του γαλλικού χρέους (74 δισ. ευρώ) που είναι στο «κόκκινο» θα πρέπει να συνεχίζουν να εξυπηρετούνται κανονικά.
Αναφορικά με τα έσοδα του κράτους που πρέπει να αυξηθούν οι μεγάλες επιχειρήσεις μένουν εν πολλοίς στο απυρόβλητο. Ο «έκτακτος» φόρος που επιβλήθηκε το 2025 στα κέρδη των 440 μεγαλύτερων εταιρειών δεν καταργείται, αλλά ο συντελεστής του έχει μειωθεί στο μισό.
Κανένα δράμα για τους πλούσιους
Έτσι αναμένεται να αποφέρει μόνο 4 δισ. ευρώ αντί για τα 8 δισ. ευρώ που προβλέπονται το 2025. Ταυτόχρονα, ο Λεκορνί σχεδιάζει να μειώσει ακόμα ένα φόρο που επιβάλλεται στις εταιρείες -και επικρίνεται από τους βιομηχάνους- κατά το ένα τρίτο.
«Αυτό δεν είναι ένα δώρο στα μεγάλα αφεντικά, είναι μια επένδυση σε 300.000 εταιρείες που αντιπροσωπεύουν εκατομμύρια θέσεις εργασίας σε όλη τη Γαλλία», υποστήριξε ο επικεφαλής της κυβέρνησης.
Αντιθέτως στο στόχαστρο της κυβέρνησης μπαίνουν τα χαμηλότερα εισοδήματα. Οι προτεινόμενες φορολογικές ρυθμίσεις αναμένεται να επηρεάσουν 200.000 νοικοκυριά που θα κληθούν να πληρώσουν περισσότερα ενώ δεν έχει αυξηθεί η αγοραστική τους δύναμη. Πλήγμα θα δεχτούν και οι συνταξιούχοι ενώ οριζόντιες επιβαρύνσεις θα δουν οι καταναλωτές από την αύξηση του φόρου σε κάποια προϊόντα.
«Κανένα δράμα ούτε για τα αφεντικά ούτε για τους πλούσιους», σχολιάζει η Le Monde που επισημαίνει ότι το Ανώτατο Συμβούλιο για τα δημόσια οικονομικά έχει επιφυλάξεις για την υλοποίηση του στόχου μείωσης του ελλείμματος με βάση το σχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε.
Ειδικότερα θεωρεί ότι βασίζεται περισσότερο σε «αισιόδοξα σενάρια», και «κακώς τεκμηριωμένα νέα μέτρα». Ακόμα και αν το σχέδιο Λεκορνί εφαρμοζόταν πλήρως «το έλλειμμα θα παρέμενε πολύ υψηλό» και το χρέος θα συνέχιζε να αυξάνεται «με ανησυχητικό ρυθμό», ανέφερε χαρακτηριστικά το Ανώτατο Συμβούλιο.
Στο πεδίο οικονομικής και πολιτικής κρίσης που κινείται η Γαλλία τον τελευταίο χρόνο οι ισορροπίες είναι δύσκολο να κρατηθούν πόσο μάλλον όταν η ηγεσία έχει χάσει τη λαϊκή νομιμοποίηση.
Οι Σοσιαλιστές λένε ότι θα επιδιώξουν την εισαγωγή του φόρου Ζουκμάν
Σήμερα οι Σοσιαλιστές δήλωσαν ότι θα επιδιώξουν την εισαγωγή του λεγόμενου φόρου Ζουκμάν στον πλούτο στο πλαίσιο σχεδίων για αύξηση των δημοσίων εσόδων από τη φορολόγηση των πιο πλούσιων στη χώρα.
Πρόκειται για μία πρόταση νόμου «κόκκινο πανί» για τους πλούσιους, με μεγάλες επιχειρήσεις να έχουν απειλήσει ότι θα εγκαταλείψουν τη χώρα εάν εφαρμοστεί.
Η πρόταση, που πήρε το όνομά της από τον οικονομολόγο Γκαμπριέλ Ζουκμάν, κάνει λόγο για ελάχιστη ετήσια φορολόγηση 2% επί της καθαρής αξίας περιουσίας νοικοκυριών που υπερβαίνουν τα 100 εκατ. ευρώ. ώστε να υπάρξει φορολογική δικαιοσύνη.
Η ιδέα – που είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στη γαλλική κοινωνία – βασίζεται σε έρευνες που δείχνουν ότι οι υπερπλούσιοι πληρώνουν αναλογικά λιγότερους φόρους σε σχέση με τον μέσο πολίτη – συχνά λιγότερο από 0,3% της περιουσίας τους ετησίως.
Η εφαρμογή του θα επηρέαζε μόλις 1.800 νοικοκυριά (0,01% των φορολογουμένων) και θα μπορούσε να αποφέρει 20 δισ. ευρώ ετησίως, βοηθώντας στην κάλυψη μέρος του ελλείμματος.
Το εάν οι Σοσιαλιστές έριξαν ένα πυροτέχνημα για να λειάνουν την κριτική που δέχονται από τα αριστερά ότι λειτουργούν ως στήριγμα ενός ετοιμόρροπου Μακρόν, ή σκοπεύουν όντως να ξεκινήσουν έναν νέο γύρο αντιπαράθεσης με τον Λεκορνί για τη φορολογία του πλούτου, μένει να φανεί και σίγουρα οι κοινωνικές αντιδράσεις όσο συζητείται ο προϋπολογισμός θα έχουν τον δικό τους ρόλο στην πορεία της νέας κυβέρνησης και στις συμμαχίες που επιδιώκει.
Στο παρασκήνιο ο Μακρόν
Ο Εμανουέλ Μακρόν πάντως, σύμφωνα με συμβούλους του, θα προτιμήσει να μείνει στο παρασκήνιο όσο ο Λεκορνί θα προσπαθεί να κρατηθεί στην πρωθυπουργική καρέκλα.
Το μόνο δημόσιο σχόλιο που έκανε για την κατάσταση που έχει περιέλθει η Γαλλία ήταν από την Αίγυπτο και τη Σύνοδο Κορυφής που οργάνωσε ο Τραμπ. Και δεν αποτέλεσε έκπληξη για κανέναν. Ο γάλλος πρόεδρος αποποιήθηκε της ευθύνης και κατηγόρησε την αντιπολίτευση για το «χάος».