Ουκρανία: Τι θα γίνει με το δάνειο αποζημιώσεων – Ο χρόνος πιέζει τους Ευρωπαίους συμμάχους της

Όσο περνούν οι ημέρες αυξάνονται οι αμφιβολίες για το εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταφέρει να δώσει το λεγόμενο δάνειο αποζημιώσεων στην Ουκρανία, αξιοποιώντας τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Το Βέλγιο, ο κύριος θεματοφύλακας των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, εξακολουθεί να αντιτίθεται στο δάνειο αποζημίωσης, φοβούμενο τις συνέπειες
Όπως είναι γνωστό, η συγκεκριμένη πρόταση έχει προκαλέσει αντιδράσεις.
To Euronews περιγράφει τα εμπόδια για το συγκεκριμένο σχέδιο, ενώ σημειώνει χαρακτηριστικά ότι «ο χρόνος τρέχει».
Οι 27 ηγέτες της ΕΕ θα συγκεντρωθούν στις 18 Δεκεμβρίου για να λάβουν τελική απόφαση σχετικά με τον τρόπο χρηματοδότησης των δημοσιονομικών και στρατιωτικών αναγκών της Ουκρανίας για τα επόμενα δύο χρόνια, με στόχο τη συγκέντρωση τουλάχιστον 90 δισεκατομμυρίων ευρώ σε συνεισφορές.
Το Βέλγιο, ο κύριος θεματοφύλακας των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, εξακολουθεί να αντιτίθεται στο δάνειο αποζημιώσεων, φοβούμενο τις συνέπειες.
Η χώρα δεν έχει αλλάξει την αρχική της θέση, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις από όσους υποστηρίζουν το σχέδιο.
Στιγμιότυπο μετά από ρωσική επίθεση στην περιοχή Ντνίπρο στην Ουκρανία.
Υπάρχει Plan B;
Εάν το Σχέδιο Α αποτύχει, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να καταφύγει στη λύση του κοινού χρέους.
Ωστόσο, αυτό θα απαιτούσε ομόφωνη έγκριση, με την Ουγγαρία να έχει ήδη δηλώσει ότι δεν θα συναινέσει.
Η κοινή δανειοδότηση θα είχε επίσης άμεσο αντίκτυπο στα εθνικά ταμεία, μια προοπτική που οι περισσότερες πρωτεύουσες, φοβούμενες την αντίδραση των φορολογουμένων, θα προτιμούσαν να αποφύγουν, σημειώνει το Euronews.
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ πιέζουν για την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας σε συντομότερο χρονικό διάστημα.
Οι Ευρωπαίοι φοβούνται ότι η Ουάσιγκτον και η Μόσχα ενδέχεται να επιδιώξουν την αποδέσμευση των δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων για να προχωρήσουν σε επικερδείς συναλλαγές.
Ποιοι υποστηρίζουν το δάνειο αποζημιώσεων
Εν μέσω της αβεβαιότητας, οι ηγέτες της Εσθονίας, της Φινλανδίας, της Ιρλανδίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Πολωνίας και της Σουηδίας ένωσαν τις δυνάμεις τους για να ζητήσουν την ταχεία έγκριση του δανείου αποζημιώσεων.
«Εκτός από το ότι είναι η πιο οικονομικά εφικτή και πολιτικά ρεαλιστική λύση, ανταποκρίνεται στη θεμελιώδη αρχή του δικαιώματος της Ουκρανίας να αποζημιωθεί για τις ζημίες που προκάλεσε η επίθεση (σ.σ. της Ρωσίας)», αναφέρεται στην επιστολή που δημοσιεύθηκε το πρωί της Δευτέρας.
«Ο χρόνος είναι πολύτιμος. Με τη λήψη απόφασης σχετικά με το δάνειο αποζημιώσεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Δεκέμβριο, έχουμε την ευκαιρία να θέσουμε την Ουκρανία σε ισχυρότερη θέση για να υπερασπιστεί τον εαυτό της και σε καλύτερη θέση για να διαπραγματευτεί μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη», τονίζεται.
Η Γερμανία, η Γαλλία, η Ολλανδία και η Δανία υποστηρίζουν επίσης το δάνειο αποζημιώσεων, το οποίο συζητείται από τον Σεπτέμβριο και παρουσιάστηκε επίσημα την περασμένη εβδομάδα.
Σύμφωνα με το σχέδιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διαθέσει προς πίστωση στην Ουκρανία τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας με μηδενικό επιτόκιο.
Το Κίεβο θα κληθεί να αποπληρώσει το δάνειο μόνο αφού η Μόσχα συμφωνήσει να αποζημιώσει τις ζημίες που προκάλεσε ο πόλεμος που διεξάγει, ο οποίος βρίσκεται πλέον στον τέταρτο χρόνο του.
Το μεγαλύτερο μέρος των περιουσιακών στοιχείων, περίπου 185 δισεκατομμύρια ευρώ, τηρείται στην Euroclear, ένα κεντρικό αποθετήριο τίτλων στις Βρυξέλλες.
Άλλα 25 δισεκατομμύρια ευρώ βρίσκονται σε άλλες τοποθεσίες σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αυτό έχει καταστήσει το Βέλγιο τον κύριο αντίπαλο, όπως επισημαίνει το Euronews.
Η θέση της κυβέρνησης του Βελγίου
Τους τελευταίους δύο μήνες, ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Μπαρτ Ντε Βέβερ έχει ξεκινήσει μια δημόσια εκστρατεία, υποστηρίζοντας ότι το δάνειο αποζημιώσεων είναι «θεμελιωδώς λανθασμένο» ως προς τον σχεδιασμό του και ενέχει «πολλαπλούς κινδύνους» που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε απώλειες πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ για τη χώρα του, η οποία είναι συνδεδεμένη με τη Ρωσία μέσω μιας διμερούς επενδυτικής συνθήκης.
Η αντίστασή του έχει τύχει της υποστήριξης όλων των κομμάτων στο βελγικό κοινοβούλιο, κάτι που αποτελεί σπάνιο επίτευγμα σε ένα σώμα που συνήθως είναι διχασμένο.
«Υποστηρίζουμε πιστά την Ουκρανία», δήλωσε ο Ντε Βέβερ την περασμένη εβδομάδα, «και είμαστε έτοιμοι να κάνουμε θυσίες για αυτό. Αλλά δεν πρέπει να ζητείται από αυτή τη χώρα να κάνει το αδύνατο».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπάθησε να κατευνάσει τις ανησυχίες του Βέλγου πρωθυπουργού προσφέροντας σημαντικές εγγυήσεις για την κάλυψη της αξίας των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων και δημιουργώντας νομικά εμπόδια που θα ελαχιστοποιούσαν τον κίνδυνο αντιποίνων από τη Μόσχα, όπως περιγράφει το Euronews.
Ωστόσο, ο Ντε Βέβερ δεν άλλαξε γνώμη.
Η παρεμπόδισή του οδήγησε τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να ακυρώσει το ταξίδι του στη Νορβηγία και να μεταβεί στις Βρυξέλλες την Παρασκευή.
Ο Μερτς συναντήθηκε με τον Ντε Βέβερ και την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε ένα ιδιωτικό δείπνο που δεν οδήγησε σε εμφανή πρόοδο.
«Αυτό που αποφασίσουμε τώρα θα καθορίσει το μέλλον της Ευρώπης», δήλωσε ο Μερτς μετά τη συνάντηση.
«Η ιδιαίτερη ευπάθεια του Βελγίου στο ζήτημα της αξιοποίησης των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων είναι αδιαμφισβήτητη και πρέπει να αντιμετωπιστεί με τέτοιο τρόπο ώστε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη να αναλάβουν τον ίδιο κίνδυνο», πρόσθεσε.
Ο Μπαρτ Ντε Βέβερ.
Η στάση της Euroclear
Ενώ ο Ντε Βέβερ συναντιόταν με τον Μερτς και τη φον ντερ Λάιεν, η Euroclear εξέδωσε μια νέα ανακοίνωση για το δάνειο αποζημιώσεων, προειδοποιώντας ότι ο πειραματικός του χαρακτήρας ενδέχεται να αποτρέψει τους επενδυτές, να τροφοδοτήσει τη χρηματοπιστωτική αστάθεια και να αυξήσει το κόστος δανεισμού για τα κράτη μέλη.
Το μήνυμα της Euroclear απηχούσε τη θέση του Βελγίου.
«Η πρόταση, όπως έχει, φαίνεται να περιλαμβάνει πολλές νομικές καινοτομίες», δήλωσε εκπρόσωπος της Euroclear στο Euronews.
«Τέτοιες καινοτομίες εγείρουν πολλά ερωτήματα. Έχουμε την εντύπωση ότι η δομή είναι προς το παρόν πολύ εύθραυστη», πρόσθεσε.
Ερωτηθείς για τα σχόλια της Euroclear, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε: «Τώρα έχουμε μια σαφή πρόταση στο τραπέζι και οι συζητήσεις συνεχίζονται».