Politica 89.8
Στο μυαλό του Πούτιν – Τι σχεδιάζει για την πολεμική βιομηχανία
Την ώρα που ο Πούτιν καταρτίζει τα σχέδιά του και η Ευρώπη ξοδεύει δισεκατομμύρια για εξοπλισμούς, το ερώτημα είναι τι θα συμβεί με την πληθώρα αρμάτων μάχης και πυραύλων που παράγουν τα ρωσικά εργοστάσια.
Και, ενώ θα μπορούσε κανείς να υποθέσει πως η Μόσχα έχει τη δυνατότητα να μετατρέψει σε έσοδα τον οπλισμό που κατασκευάζει πουλώντας σε συμμάχους της όπως η Κίνα, πρακτικά καθώς συσσωρεύονται στα ανατολικά σύνορα του ΝΑΤΟ, αποσταθεροποιώντας τις σχέσεις με την Ευρώπη, κινδυνεύουν να γίνουν βάρος για μια οικονομία που ήδη παλεύει με κυρώσεις, ένα ασταθές τραπεζικό σύστημα και μια υποτονική ανάπτυξη.
Το Κρεμλίνο δεν έχει καμία πρόθεση να υποχωρήσει. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν βλέπει μια διαρκή ανάγκη για μια καλά εξοπλισμένη ρωσική μαχητική δύναμη – κάτι που οι Δυτικοί ηγέτες φοβούνται ότι θα μπορούσε να εξαπολύσει στο ΝΑΤΟ μέσα σε πέντε χρόνια – και θέλει να ενσωματώσει την ακμάζουσα αμυντική βιομηχανία στο μακροπρόθεσμο όραμά του.
Όταν ο Πούτιν δήλωνε κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο παλαιότερο αμυντικό εργοστάσιο της Ρωσίας ότι «η ζήτηση για σύγχρονες ένοπλες δυνάμεις δεν θα τελειώσει εκεί (σ.σ.: στον πόλεμο στην Ουκρανία)» έβλεπε πέρα από το τέλος του πολέμου, εκτιμούν οι αναλυτές του Bloomberg.
Αύξηση παραγωγής εξοπλισμών
Η αύξηση της στρατιωτικής παραγωγής της Ρωσίας ήταν συγκλονιστική. Πριν από το 2022, είχε προγραμματίσει να παραδώσει περίπου 400 τεθωρακισμένα οχήματα το επόμενο έτος. Τώρα αποστέλλει 10 φορές περισσότερα.
Έχει επίσης καινοτομήσει, αναπτύσσοντας τις δικές της γραμμές παραγωγής για drones, αφού έγιναν αναπόσπαστο όπλο στη σύγκρουση. Αρχικά, έχοντας βασιστεί στις εισαγωγές από το Ιράν, πέρυσι έφτασαν τα 1,5 εκατομμύρια – από 140.000 το 2023.
Ωστόσο, το κόστος του πολέμου ήταν επίσης τεράστιο. Οι αμυντικές δαπάνες μεταξύ 2022 και 2024 ήταν τουλάχιστον 22 τρισεκατομμύρια ρούβλια (263 δισεκατομμύρια δολάρια), σύμφωνα με τα διαθέσιμα επίσημα στοιχεία. Και οι δαπάνες δεν δείχνουν κανένα σημάδι συγκράτησης τα επόμενα τρία χρόνια, οδηγώντας σε ετήσια ελλείμματα σε έναν προϋπολογισμό που έχει ήδη συμπιεστεί από τις κυρώσεις.
«Ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας έχει γίνει ένα γιγάντιο πεδίο δοκιμών για νέα όπλα και τεχνολογίες», σύμφωνα με την Τατιάνα Όρλοβα της Oxford Economics. Μετά το τέλος της σύγκρουσης ή τη μετάβαση σε μια παύση εχθροπραξιών, «και οι δύο χώρες είναι πιθανό να εξάγουν την τεχνολογία και τον εξοπλισμό που έχουν αποδειχθεί πιο επιτυχημένοι».
Παραγγελίες
Η κρατική εταιρεία εξαγωγής όπλων Rosoboronexport, η οποία χειρίζεται περίπου το 85% των πωλήσεων στο εξωτερικό, αναφέρει ότι η συσσωρευμένη ζήτηση έχει οδηγήσει τις παραγγελίες της στο ρεκόρ των 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων — παρέχοντας στα εργοστάσια εγγυημένη ζήτηση και πολυετή συμβόλαια.
Η Ρωσία θα μπορούσε να εξάγει στρατιωτικό εξοπλισμό αξίας 17 έως 19 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως τα πρώτα τέσσερα χρόνια μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, εκτιμά το Κέντρο Ανάλυσης του Παγκόσμιου Εμπορίου Όπλων, επισημαίνοντας την όρεξη στον Παγκόσμιο Νότο, όπου οι χώρες θέλουν να αποφύγουν την εξάρτηση από τις ΗΠΑ.
«Η ζήτηση για ρωσικά όπλα δεν έχει εξαφανιστεί», δήλωσε η Άννα Μπορτσέφσκαγια, ανώτερη συνεργάτιδα στο Ινστιτούτο Πολιτικής της Ουάσινγκτον για την Εγγύς Ανατολή. «Αξιωματούχοι στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική θα έβλεπαν ακόμη και μια περιορισμένη ή προσωρινή συμφωνία με την Ουκρανία ως πράσινο φως για να επωφεληθούν γρήγορα από τις νέες αλυσίδες εφοδιασμού της Μόσχας».
Ένα κίνητρο, λέει η ίδια, είναι η τιμή, με την αύξηση του όγκου παραγωγής να φέρνει σημαντικές οικονομίες κλίμακας που έχουν κάνει ορισμένα προϊόντα φθηνότερα από ό,τι πριν από την εισβολή.
Δυσκολίες
Ωστόσο, υπάρχουν και δυσκολίες. Το βιβλίο παραγγελιών της Rosoboronexport, παρά το γεγονός ότι αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό περιθώριο σε περίπτωση μείωσης των κρατικών δαπανών, εξακολουθεί να είναι λιγότερο από το μισό του ετήσιου αμυντικού προϋπολογισμού. Και ορισμένοι πιθανοί πελάτες θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν πιέσεις από τη Δύση να μην κάνουν παραγγελίες στη Ρωσία.
Επιπλέον, ενώ τα στρατιωτικά εργοστάσια θα συνεχίσουν να λειτουργούν —παρέχοντας απασχόληση και συμβάλλοντας στην οικονομική επέκταση— οι απολύσεις και οι μειώσεις μισθών είναι πιθανές, σύμφωνα με την Ορλόβα της Oxford Economics. Οι εξαγωγές δεν θα δημιουργήσουν επαρκή ζήτηση για να διατηρήσουν τις εγκαταστάσεις σε λειτουργία όλο το εικοσιτετράωρο όπως κάνουν τώρα, εξήγησε.
Το σχέδιο του Πούτιν
Ο Πούτιν επιμένει ότι τα χρήματα που έχει δαπανήσει η Ρωσία για την ανάπτυξη στρατιωτικού εξοπλισμού δεν συνιστούν σπατάλη και έχει σηματοδοτήσει ότι αντιλαμβάνεται την πρόκληση που έχει μπροστά του.
Για να βοηθήσει στη μετάβαση που έρχεται, υποστηρίζει όχι μόνο την αύξηση των εξαγωγών όπλων, αλλά και τη στενότερη συνεργασία μεταξύ αμυντικών και πολιτικών επιχειρήσεων.
Η λεγόμενη παραγωγή διπλής χρήσης, κατά την άποψή του, θα πρέπει ήδη να είναι δυνατή για εξαρτήματα σε τομείς όπως η ναυπηγική, η αεροπορία, η ηλεκτρονική, ο ιατρικός εξοπλισμός και η γεωργία.
Για τον Πούτιν, ωστόσο, ο κυρίαρχος παράγοντας στη λήψη αποφάσεων θα είναι η διατήρηση ενός ετοιμοπόλεμου στρατού στον οποίο μπορεί να βασιστεί πέρα από την τρέχουσα αποστολή του — που σημαίνει ότι η αναβαθμισμένη παραγωγική ικανότητα της Ρωσίας ήρθε για να παραμείνει.
Πηγή: ΟΤ
