Politica 89.8
Αρκάς: Χρόνια πολλά στους ελαιοπαραγωγούς και τις ελιές τους
Την καλημέρα του μας λέει και σήμερα ο Αρκάς, με ένα σκίτσο αφιερωμένο στην Παγκόσμια Ημέρα Ελιάς και με τους στίχους του Κωστή Παλαμά να συνοδεύουν την εικόνα.
Στο καρέ δεσπόζει ένα παιδί που απαγγέλλει:
«Όπου κι αν λάχω κατοικία
δε μ’ απολείπουν οι καρποί·
ώς τα βαθιά μου γηρατεία
δε βρίσκω στη δουλειά ντροπή·
μ’ έχει ο Θεός ευλογημένη,
κι είμαι γεμάτη προκοπή·
είμ’ η ελιά η τιμημένη».
Αντί όμως να σταθεί κανείς στη σκηνή της απαγγελίας, το σκίτσο λειτουργεί ως αφορμή για να θυμηθούμε πόσο βαθιά ριζωμένη είναι η ελιά στην ελληνική ταυτότητα. Το δέντρο αυτό έχει συνοδεύσει τη Μεσόγειο για χιλιετίες: από τα μινωικά πιθάρια και τις μυκηναϊκές επιγραφές μέχρι τα χρυσά ελαιόκοσμηματα των κλασικών χρόνων και τα ελαιόδεντρα που ακόμη στέκουν σε μοναστήρια και παλιά κτήματα.
Η ελιά υπήρξε τροφή, λάδι, φως, θεραπεία, σύμβολο ειρήνης και νίκης· υπήρξε οικονομική δύναμη και καθημερινή ανάγκη. Έθρεψε γενιές, στήριξε ολόκληρες κοινότητες και πέρασε στη λογοτεχνία, στη θρησκεία, στην τέχνη. Μια παρουσία τόσο σταθερή, ώστε να θεωρείται σχεδόν ιερή.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι στίχοι του Παλαμά αποκτούν ξανά το βάρος τους: η «τιμημένη ελιά» δεν είναι απλώς ένα φυτό της ελληνικής γης, αλλά μια σταθερά που συνοδεύει τον λαό της μέσα στον χρόνο. Το σκίτσο του Αρκά γίνεται έτσι μια μικρή υπενθύμιση της διαχρονικής της σημασίας.
