Δημήτρης Παπαστεργίο: Η Ελλάδα πρωτοστατεί στην ανάπτυξη του διαστημικού οικοσυστήματος – Προτεραιότητα ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο

Του Νίκου Τσιλιπουνιδάκη
Στις Βρυξέλλες, στο Συμβούλιο Υπουργών Διαστήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, υπογράμμισε την ανάγκη για ένα σταθερό και σύγχρονο ευρωπαϊκό πλαίσιο που θα στηρίξει τη δυναμική ανάπτυξη του διαστημικού οικοσυστήματος στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Τον Υπουργό συνόδευσε ο Γενικός Γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, Κωνσταντίνος Καράντζαλος.
«Δύο εβδομάδες μετά τη σημαντική συνάντησή μας στη Βρέμη, στο Συμβούλιο Υπουργών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), συναντιόμαστε ξανά με επίκεντρο τη δυναμική ευρωπαϊκή παρουσία στο Διάστημα. Η Ευρώπη αποφάσισε να επενδύσει 22 δισ. ευρώ σε πολιτικές για το Διάστημα. Παράλληλα, η Ελλάδα διπλασίασε τη συμμετοχή της στα προαιρετικά προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης του ESA, φτάνοντας τα 70 εκατ. ευρώ», τόνισε ο Υπουργός.
]Συμπλήρωσε ότι «αν συνυπολογίσουμε όλους τους πόρους και τα χρηματοδοτικά εργαλεία, ο συνολικός προϋπολογισμός των ελληνικών έργων για τον διαστημικό τομέα προσεγγίζει το 1 δισ. ευρώ. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν το έντονο ενδιαφέρον τόσο της Ευρώπης όσο και της Ελλάδας για την ανάπτυξη του διαστημικού οικοσυστήματος».
Ο Υπουργός επισήμανε την ανάγκη ευρωπαϊκής εναρμόνισης κανονισμών για την προσέλκυση επενδύσεων:
«Ως Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλουμε να διαμορφώσουμε ένα σταθερό και σύγχρονο πλαίσιο που θα στηρίξει αυτή τη δυναμική. Χρειάζεται να προχωρήσουμε στην εναρμόνιση των κανονισμών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε όλοι οι Ευρωπαϊκοί φορείς να συνεχίσουν να επενδύουν με ίδιους όρους και ίδιες προϋποθέσεις».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην Πρόταση Κανονισμού EU Space Act, που στοχεύει στη δημιουργία μιας εσωτερικής αγοράς διαστημικών δεδομένων, υπηρεσιών και προϊόντων, αλλά και στην καθιέρωση κανόνων ασφάλειας και βιωσιμότητας:
«Θεωρούμε ότι η υπό διαμόρφωση πρόταση Κανονισμού μπορεί να ενισχύσει ουσιαστικά τις προσπάθειες και τις επενδύσεις των κρατών-μελών στο Διάστημα. Προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία για εναρμόνιση των κανονισμών σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς οι διαστημικές δραστηριότητες αυξάνονται και γίνονται πιο σύνθετες, με πολλά κράτη-μέλη να έχουν ήδη αναπτύξει τα δικά τους εθνικά πλαίσια αδειοδότησης, όπως και η Ελλάδα».
Σχετικά με τον κανονισμό, ο Δημήτρης Παπαστεργίου τόνισε:
«Έχουμε μια πολύ καλή βάση για συζήτηση ώστε να προχωρήσουμε σε έναν καινοτόμο Κανονισμό. Ακούμε και σεβόμαστε τις ανησυχίες των υπόλοιπων κρατών-μελών. Μέσα από ουσιαστικές διαπραγματεύσεις μπορούμε να καταλήξουμε σε έναν νέο εφαρμόσιμο Κανονισμό. Χρειαζόμαστε ένα πλαίσιο που θα είναι απλό, ευέλικτο και πραγματικά λειτουργικό, ώστε να μπορεί να εφαρμοστεί εύκολα από όλα τα κράτη-μέλη. Ιδιαίτερα για τα κράτη-μέλη με περιορισμένους πόρους, είναι σημαντικό να μην υπάρχει υπερβολικός διοικητικός φόρτος».
Ο Υπουργός επισήμανε επίσης την ανάγκη σαφήνειας και ισορροπίας στη ρύθμιση των διαφορετικών διαστημικών αποστολών – εμπορικές, κυβερνητικές, ακαδημαϊκές και dual-use:
«Είναι σημαντικό να επιτευχθεί μια βέλτιστη ισορροπία ανάμεσα στις ενδεχόμενες εξαιρέσεις και στις απαραίτητες ρυθμίσεις του κανονισμού, ειδικά για τις dual-use δραστηριότητες».
Αναφέρθηκε και στην αναγκαιότητα ενός παραπλήσιου ρυθμιστικού πλαισίου για ευρωπαϊκούς, Ενωσιακούς και μη-ευρωπαϊκούς φορείς, επισημαίνοντας:
«Το κανονιστικό πλαίσιο για μη-Ευρωπαϊκούς και Ενωσιακούς φορείς είναι σήμερα δυσκίνητο και κοστοβόρο. Απαιτεί νέα όργανα αδειοδότησης στη EUSPA για έλεγχο συμμορφώσεων και διαχείριση εφέσεων. Δεν πρέπει να επιβάλλουμε πιο σύνθετες διαδικασίες στους μη-ευρωπαϊκούς φορείς, αλλιώς θα χάσουμε τον απαραίτητο ανταγωνισμό. Καλούμε την Επιτροπή να ξεκινήσει διάλογο με στρατηγικούς εταίρους, όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Ιαπωνία, ώστε να επιτευχθούν ισοδύναμες, αποδεκτές και εφαρμόσιμες ρυθμίσεις».
Τέλος, για τη διαστημική βιωσιμότητα, ο Υπουργός τόνισε:
«Ο κανονισμός θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται με διεθνή πρότυπα και βέλτιστες πρακτικές, διασφαλίζοντας ότι οι ευρωπαϊκές δραστηριότητες στο Διάστημα θα είναι βιώσιμες και ασφαλείς».
Με τις δηλώσεις αυτές, ο Δημήτρης Παπαστεργίου καταδεικνύει τη σημαντική πρόοδο της Ελλάδας στον διαστημικό τομέα, τονίζοντας την ανάγκη για ένα λειτουργικό και καινοτόμο ευρωπαϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο που θα στηρίξει την ανάπτυξη και θα ενισχύσει τη συνεργασία σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.