Politica 89.8
Όταν σβήσει το καφενείο, όταν κλείσει το μίνι μάρκετ, σβήνει και το χωριό
Σε κάθε γωνιά της ελληνικής υπαίθρου, τα μικρά καφενεία έχουν γίνει το σύμβολο της ζωής και της παράδοσης που αντιστέκεται στον χρόνο. Αυτά τα ταπεινά μαγαζιά, που λειτουργούν ως τόποι συνάντησης, συζήτησης και αλληλοστήριξης, είναι συχνά τα μοναδικά σημεία επαφής για τους ανθρώπους των ορεινών και απομακρυσμένων περιοχών. Ο Δήμαρχος Αγράφων, Αλέξης Καρδαμπίκης, με πρόσφατη επιστολή του, αποτυπώνει με σθένος και συγκίνηση την πραγματική αξία αυτών των χώρων. Ο ίδιος επισημαίνει με έμφαση ότι, «όταν κλείσει το σχολείο και το καφενείο, σβήνει το χωριό», και μαζί του, σβήνει και η ίδια η ψυχή της ελληνικής περιφέρειας.
Αυτά τα μικρά καφενεία δεν είναι απλά εμπορικές μονάδες· είναι σημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, κέντρα κοινωνικής συνοχής, τόποι που διατηρούν την ιστορία και τις παραδόσεις ζωντανές, εν μέσω των σύγχρονων προκλήσεων. Η δημογραφική αιμορραγία, η συνεχής εγκατάλειψη των χωριών και των κωμοπόλεων από τη νέα γενιά, καθώς και η φυγή προς τα αστικά κέντρα, έχουν οδηγήσει σε μία επικίνδυνη αποδόμηση των τοπικών κοινωνιών. Όταν οι νέοι φεύγουν και τα παραδοσιακά επαγγέλματα υποχωρούν, η ζωή στα χωριά γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Κι αν το σχολείο και το καφενείο σβήσουν, μαζί τους φεύγει και το τελευταίο ίχνος ζωής από την καρδιά αυτών των τόπων.
Οι άνθρωποι των βουνών, όπως τονίζει ο Δήμαρχος, δεν έχουν ανάγκη από φορολογικά βάρη ή ποινές· απαιτούν σεβασμό, στήριξη και αναγνώριση για τον αγώνα τους να κρατήσουν ζωντανές τις τοπικές κοινωνίες και τη μαγεία της παράδοσης. Το κράτος και οι αρμόδιοι φορείς οφείλουν να αντιληφθούν την ανάγκη για ουσιαστική ενίσχυση αυτών των μικρών, αλλά ζωτικών για την ελληνική κοινωνία.
«Οι άνθρωποι των βουνών δεν ζητούν χάρη, ζητούν σεβασμό, λογική και δικαιοσύνη»
Ακολουθεί η δήλωση του Δημάρχου Αγράφων Αλέξη Καρδαμπίκη για τη νέα ρύθμιση του ΕΦΕΤ και τη γενικότερη κατάσταση στα ορεινά χωριά:
«Τα Άγραφα ματώνουν σιωπηλά. Οι δρόμοι μας είναι δύσβατοι, τα σχολεία μας κλείνουν, οι γιατροί λείπουν, οι νέοι έχουν φύγει. Κι όμως, οι λίγοι που μένουν στα βουνά, οι άνθρωποι της υπαίθρου, κρατούν ζωντανά τα χωριά μας με φιλότιμο και υπομονή. Μέσα σε αυτή τη δύσκολη πραγματικότητα, έρχονται νέοι κανονισμοί που αντί να βοηθούν, επιβαρύνουν.
Το ΦΕΚ 2161/06-05-2025 του ΕΦΕΤ, που επιβάλλει σε όλους τους εργαζόμενους σε καφενεία και επιχειρήσεις τροφίμων σεμινάριο 110 ευρώ ανά άτομο, είναι ένα άδικο και ανεφάρμοστο μέτρο για τα μικρά οικογενειακά μαγαζιά των Αγράφων.
Να ξεκαθαρίσουμε κάτι: κανείς δεν θέλει να αποφύγει ελέγχους τροφίμων.
Οι άνθρωποι των χωριών μας πάντα φρόντιζαν για την καθαριότητα, την υγιεινή και την ασφάλεια των πελατών τους. Ποτέ δεν υπήρξε πρόβλημα, ακόμη και τα καλοκαίρια που στα πανηγύρια συγκεντρώνονται δεκάδες ή εκατοντάδες άνθρωποι.
Η ευθύνη και το μεράκι είναι τρόπος ζωής εδώ.
Όμως, δεν μπορεί ο καφετζής του χωριού των δέκα κατοίκων, που ίσως πουλάει πέντε καφέδες την ημέρα, να επιβαρύνεται με τέτοια κόστη και να αντιμετωπίζεται σαν μεγάλη επιχείρηση.
Πώς να πληρώσει φόρους, ασφάλειες, σεμινάρια, POS και λογαριασμούς, όταν παλεύει απλώς να επιβιώσει;
Η υποχρεωτική εγκατάσταση POS, για παράδειγμα, μπορεί να φαίνεται απλό μέτρο για την πόλη, αλλά στα χωριά είναι ανέφικτο. Πολλοί ηλικιωμένοι ή αγράμματοι κάτοικοι δεν ξέρουν καν να χρησιμοποιούν κάρτα. Κι όμως, το κράτος ζητά από αυτούς τους ανθρώπους να γίνουν… επιχειρηματίες της ψηφιακής εποχής! Αντί να τιμωρούμε αυτούς που κράτησαν όρθια την ελληνική ύπαιθρο, ας τους στηρίξουμε.
Η Πολιτεία οφείλει να θεσπίσει ειδικό καθεστώς για τις ορεινές περιοχές, μεταφορικό ισοδύναμο για τα Άγραφα, και πραγματικά μέτρα ενίσχυσης για τα καφενεία, τα μπακάλικα και τα τοπικά μαγαζιά των λίγων κατοίκων.
Γιατί όταν σβήσει το καφενείο, σβήνει και το χωριό. Χάνεται η καρδιά της υπαίθρου, η ψυχή της Ελλάδας.
Οι άνθρωποι των βουνών δεν ζητούν χάρη, ζητούν σεβασμό, λογική και δικαιοσύνη».
*φωτογραφία αρχείου
