Politica 89.8
Γιώργος Βάλλης: «Ο ναυτικός δεν μπορεί να μένει αόρατος»
Συνέντευξη του Γιωργου Βάλλη, Προέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Πληρωμάτων Ιδιωτικών & Επαγγελματικών Θαλαμηγών…
Από τη Νάξο στην κορυφή του κλάδου.
Με τη θάλασσα στο αίμα του και την επιστημονική γνώση ως πυξίδα, ο Γιώργος Βάλλης έχει χαράξει μια πορεία που ξεπερνά τα στενά όρια του επαγγέλματος του ναυτικού. Από τη Νάξο μέχρι την προεδρία της Πανελλήνιας Ένωσης Πληρωμάτων Ιδιωτικών και Επαγγελματικών Θαλαμηγών (ΠΕΠΙΕΘ), δίνει μάχες για τα δικαιώματα των πληρωμάτων, μιλά ανοιχτά για τις αδικίες και καταθέτει προτάσεις που δεν μένουν στα χαρτιά. Σε μια συνέντευξη χωρίς περιστροφές, μιλά για τις ελλείψεις στις λιμενικές υποδομές, την ασφάλεια στη θάλασσα, τη μητρότητα στις γυναίκες ναυτικούς, αλλά και το όραμά του για έναν κλάδο όπου ο άνθρωπος δεν θα είναι «αόρατος» πίσω από τα πολυτελή σκάφη.
– Κύριε Βάλλη, πώς ξεκίνησε η πορεία σας στον χώρο της ναυτιλίας; Και ποιοι ήταν οι καθοριστικοί σταθμοί στην εξέλιξή σας μέχρι τη σημερινή σας θέση;
– Καταρχάς, σας ευχαριστώ θερμά για την πρόσκληση. Η πορεία μου στη ναυτιλία ξεκίνησε από πολύ νωρίς, καθώς γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Νάξο, ένα νησί με ισχυρούς δεσμούς με τη θάλασσα. Αυτή η επαφή με το θαλάσσιο στοιχείο δημιούργησε μέσα μου μια βαθιά αγάπη, που με οδήγησε στην Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού Χανίων στη Σχολή Πλοιάρχων, από όπου αποφοίτησα το 2012. Η επαγγελματική μου πορεία συνεχίστηκε δυναμικά, αλλά παράλληλα είχα πάντα την ανάγκη για προσωπική και επιστημονική εξέλιξη. Αυτός ήταν ο λόγος που προχώρησα αρχικά σε μεταπτυχιακές σπουδές στο «Shipping and Maritime Operation»και εν συνεχεία στο διδακτορικό μου στο «Maritime Risk and Crisis Management». Οι σπουδές μου δεν αποτέλεσαν απλώς ένα συμπληρωματικό εφόδιο, αλλά έναν καθοριστικό μοχλό ώστε να μπορώ να προσεγγίζω την Ναυτιλία με επιστημονική επάρκεια, κριτική σκέψη και πρακτικές λύσεις, ειδικά τώρα, από την θέση του Προέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Πληρωμάτων Ιδιωτικών και Επαγγελματικών Θαλαμηγών, όπου εκπροσωπώ καθημερινά το ανθρώπινο δυναμικό του κλάδου.
– Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στον χώρο των ιδιωτικών και επαγγελματικών θαλαμηγών στην Ελλάδα;
– Ο τομέας των θαλαμηγών στην Ελλάδα παρουσιάζει έντονη ανάπτυξη και δυναμική. Η χώρα μας αποτελεί κορυφαίο προορισμό για yachting στη Μεσόγειο, προσελκύοντας ναυλωτές και ιδιοκτήτες υψηλού επιπέδου. Ωστόσο, αυτή η ανάπτυξη συνοδεύεται από προκλήσεις για τα πληρώματα: έντονη εποχικότητα, ελλείψεις σε εξειδικευμένο προσωπικό, αυξημένες απαιτήσεις, συνεχής ανάγκη για κατάρτιση και συμμόρφωση, με διεθνείς κανονισμούς. Παρά τις δυσκολίες, το επάγγελμα προσφέρει ευκαιρίες, εμπειρίες και οικονομική σταθερότητα. Με σωστή υποστήριξη, τα ελληνικά πληρώματα μπορούν να σταθούν επάξια στον διεθνή ανταγωνισμό.
– Έχετε αναδείξει πολλές φορές το θέμα της μητρότητας στις γυναίκες ναυτικούς. Πόσο σοβαρό είναι αυτό το ζήτημα στην πράξη;
– Είναι εξαιρετικά σοβαρό — και όχι μόνο θεσμικά, αλλά και ηθικά. Δεν μπορεί, εν έτει 2025, η εγκυμοσύνη να θεωρείται “πρόβλημα” στον χώρο εργασίας. Δυστυχώς, οι εγκυμονούσες ναυτικοί απολύονται ακόμα από τον πρώτο μήνα της κύησης με ελάχιστη αποζημίωση, χωρίς δικαίωμα επανόδου, χωρίς προστασία. Έχουμε καταθέσει σαφείς προτάσεις:
• Επέκταση του επιδόματος μητρότητας από 6 σε 9 μήνες
• Κατοχύρωση επιστροφής στην εργασία
• Νομική προστασία από απολύσεις
• Ίσα δικαιώματα για όλες τις γυναίκες ναυτικούς
Δεν πρόκειται για χάρη. Πρόκειται για αυτονόητο δικαίωμα. Είμαστε σε διαρκή επαφή με το ΥΝΑΝΠ και αναμένουμε επιτέλους πράξεις. Οι υποσχέσεις πλέον δεν αρκούν.
– Τι απαντάτε σε όσους θεωρούν ότι το ναυτικό επάγγελμα είναι απλώς μία “καλοπληρωμένη επιλογή”;
– Το ναυτικό επάγγελμα είναι τρόπος ζωής. Δεν είναι απλώς επάγγελμα με καλές απολαβές — έχει μοναξιά, έχει κινδύνους, έχει ευθύνη. Όμως, σου προσφέρει και δύναμη. Σου δίνει τη δυνατότητα να ταξιδέψεις, να γίνεις ανεξάρτητος, να στηρίξεις την οικογένειά σου. Με την κατάλληλη εκπαίδευση, μπορεί να γίνει όχημα εξέλιξης. Αλλά χρειάζεται και προστασία. Γιατί όσο δυνατή κι αν είναι η θάλασσα, άλλο τόσο ευάλωτος είναι ο άνθρωπος όταν δεν έχει πλάι του την Πολιτεία.
– Ποια είναι η μεγαλύτερη αδικία που παραμένει άλυτη για τα πληρώματα σήμερα;
– Η φορολογική μεταχείριση. Ευτυχώς, πρόσφατα κάναμε ένα πολύ μεγάλο βήμα: η αδικία εις βάρος των ναυτικών σε ιδιωτικά σκάφη αναψυχής αποκαταστάθηκε. Μετά από χρόνια παρεμβάσεων και πίεσης προς το Υπουργείο Οικονομικών, η διάκριση αυτή έλαβε τέλος. Είναι ένα από τα 15 αιτήματα μας που ικανοποιήθηκε. Όμως απομένουν ακόμη 14 ζητήματα, εξίσου κρίσιμα.Ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιώτικης Πολιτικής κ. Κικίλιας δεσμεύτηκε μετά το πέρας της σεζόν να δώσει λύση στα δίκαια αιτήματα μας.
– Υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις σε θέματα ασφάλειας στη θάλασσα. Τι προτείνετε;
– Η ασφάλεια στη θάλασσα δεν μπορεί να υπολείπεται της ασφάλειας στη στεριά. Βλέπουμε φαινόμενα ανεξέλεγκτων ταχυτήτων, κακής χρήσης φωτοβολίδων, μικρά σκάφη χωρίς διπλώματα, ακόμα και λιμάνια χωρίς επαρκή έλεγχο ή υποδομή.
Χρειαζόμαστε:
• Ενίσχυση των λιμενικών ελέγχων
• Τήρηση του Γενικού Κανονισμού Λιμένα
• Θεσμοθέτηση τηλεϊατρικής και απινιδωτών στα σκάφη
Η ασφάλεια δεν είναι “κόστος” — είναι επένδυση στον άνθρωπο και στον τουρισμό.
– Τι εικόνα παρουσιάζουν σήμερα οι λιμενικές υποδομές και τι πρέπει να αλλάξει;
– Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα, ειδικά στους δημοφιλείς προορισμούς. Έλλειψη θέσεων ελλιμενισμού, ελλείψεις σε εξοπλισμό, ελλιπής διαχείριση και συνωστισμός. Όλα αυτά υποβαθμίζουν την τουριστική εμπειρία και δυσχεραίνουν το έργο των πληρωμάτων. Πρέπει να επενδύσουμε στις μαρίνες, να υπάρξει σχέδιο αναβάθμισης υποδομών, με σεβασμό στο περιβάλλον και επίκεντρο τον επαγγελματία ναυτικό και τον τουρίστα.
– Τι γίνεται με την προσβασιμότητα των ΑμεΑ στον θαλάσσιο τουρισμό;
– Ελάχιστα. Λυπάμαι που το λέω, αλλά οι περισσότερες υποδομές δεν είναι προσβάσιμες. Παραλίες χωρίς ράμπες, μαρίνες χωρίς σημεία επιβίβασης, σκάφη χωρίς πρόβλεψη για άτομα με κινητικές δυσκολίες. Η ένταξη των ΑμεΑ πρέπει να γίνει υποχρεωτικό κριτήριο αδειοδότησης. Δεν είναι “προαιρετικό καλό”. Είναι ζήτημα αξιοπρέπειας.
– Πώς επηρεάζει το μεταναστευτικό τον θαλάσσιο τουρισμό;
– Δεν μπορούμε να αγνοούμε τις εικόνες εγκατάλειψης σε τουριστικά νησιά, ιδιαίτερα το καλοκαίρι. Χρειάζεται εθνική πολιτική, στήριξη του Λιμενικού, προστασία των δικαιωμάτων, αλλά και φροντίδα για την εικόνα της χώρας. Η θάλασσα είναι όριο, αλλά και πέρασμα. Και αυτό χρειάζεται ισορροπία και σχεδιασμό.
– Ποιο είναι το προσωπικό σας όραμα για το μέλλον της ΠΕΠΙΕΘ και του κλάδου;
– Θέλουμε η ΠΕΠΙΕΘ να γίνει συνδιαμορφωτής πολιτικής, όχι παρατηρητής. Να είναι δίπλα στα μέλη της σε κάθε πρόβλημα, να έχει λόγο στα κέντρα αποφάσεων. Πάνω απ’ όλα, θέλουμε να αλλάξει η κουλτούρα του κλάδου:
• Ο ναυτικός να αντιμετωπίζεται ως πυλώνας του τουρισμού,
• Η γυναίκα ναυτικός να νιώθει ασφάλεια,
• Ο νέος να έχει κίνητρο να μπει στη θάλασσα.
Γιατί πίσω από κάθε αίτημα, πίσω από κάθε σκάφος, υπάρχει ένας άνθρωπος. Και ο άνθρωπος δεν μπορεί να μένει αόρατος και απροστάτευτος.
