ΕΕ: Ποιες ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας

Φανταστείτε όλους τους κατοίκους της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Κροατίας να ζουν σε συνθήκες φτώχειας.
Σε απόλυτους αριθμούς 72 εκατομμύρια άνθρωποι – το 16,2% του πληθυσμού της ΕΕ – κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό. Αυτό ισοδυναμεί με τον συνολικό πληθυσμό της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Κροατίας μαζί.
Ο αριθμός αυτός απέχει πολύ από την επίτευξη των στόχων του 2030 για μείωση της φτώχειας κατά 15 εκατομμύρια ανθρώπους, καθώς και των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ για την εξάλειψη όλων των μορφών φτώχειας στην Ευρώπη.
Τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως αποδεικνύεται, αποφέρουν ανεπαρκή αποτελέσματα.
Ποιο είναι το ελάχιστο εισόδημα που πρέπει να έχει κάποιος για μην θεωρείται φτωχός, ποιες χώρες αντιμετωπίζουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας και σε ποια θέση βρίσκεται η Ελλάδα;
Tο ελάχιστο εισόδημα που πρέπει να έχει κάποιος για μην θεωρείται φτωχός
Το «ποσοστό κινδύνου φτώχειας» είναι το ποσοστό των ατόμων των οποίων το διάμεσο ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα πέφτει κάτω από ένα δεδομένο όριο. Αυτό το όριο ορίζεται στο 60% του διάμεσου εθνικού εισοδήματος.
Ωστόσο, η Eurostat επισημαίνει ότι αυτός ο δείκτης δεν μετρά τον πλούτο ή την πραγματική φτώχεια.
Αντίθετα, αντανακλά χαμηλό εισόδημα σε σύγκριση με άλλους στην ίδια χώρα, κάτι που «δεν συνεπάγεται απαραίτητα χαμηλό βιοτικό επίπεδο».
Κατά μέσο όρο στην ΕΕ, το ετήσιο διάμεσο ισοδύναμο εισόδημα ανά άτομο το 2024 ήταν 21.582 ευρώ. Το 60% αυτού του ποσού είναι 12.949 ευρώ ή περίπου 1.079 ευρώ μηνιαίως. Όποιος έχει εισόδημα κάτω από αυτό το επίπεδο θεωρείται ότι κινδυνεύει από φτώχεια.
Ωστόσο, τα στοιχεία σε επίπεδο χώρας δίνουν μια πολύ πιο σαφή εικόνα. Στην ΕΕ, αυτό το όριο κυμαίνεται από 391 ευρώ στη Βουλγαρία έως 2.540 ευρώ στο Λουξεμβούργο.
Στις τελευταίες θέσεις της ΕΕ η Ελλάδα
Όταν περιλαμβάνονται οι υποψήφιες χώρες με διαθέσιμα στοιχεία και τα μέλη της ΕΖΕΣ (Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Νορβηγία και Ελβετία) το όριο κυμαίνεται από 201 ευρώ στην Τουρκία έως 2.596 ευρώ στην Ελβετία. Η Νορβηγία είναι επίσης μεταξύ των τριών χωρών όπου το όριο υπερβαίνει τα 2.000 ευρώ.
Η Ελλάδα, βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις με τα χαμηλότερα δηλαδή ετήσια διάμεσα εισοδήματα.
Tο ετήσιο διάμεσο ισοδύναμο εισόδημα ανά άτομο το 2024 στην Ελλάδα ήταν 543 ευρώ
Το όριο κινδύνου φτώχειας κυμαίνεται μεταξύ 1.500 και 2.000 ευρώ στη Δανία, την Αυστρία, την Ιρλανδία, την Ολλανδία και το Βέλγιο, με την καταχώριση να ξεκινά από το υψηλότερο προς το χαμηλότερο εντός αυτής της ομάδας.
Αυτό το επίπεδο είναι κάτω από 750 ευρώ σε αρκετές χώρες, όπως η Λετονία, η Πορτογαλία, η Κροατία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Ελλάδα και η Σλοβακία. Πέφτει κάτω από 500 ευρώ στην Ουγγαρία, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, τη Σερβία και την Τουρκία.
Μεταξύ των «Μεγάλων Τεσσάρων» της ΕΕ, η Γερμανία έχει το υψηλότερο όριο κινδύνου φτώχειας στα 1.381 ευρώ, ακολουθούμενη από τη Γαλλία (1.278 ευρώ), την Ιταλία (1.030 ευρώ) και την Ισπανία (965 ευρώ).
Το ετήσιο διάμεσο ισοδύναμο εισόδημα για δυο ενήλικες και δυο παιδιά είναι 1.139 ευρώ
Για ένα νοικοκυριό δύο ενηλίκων με δύο παιδιά κάτω των 14 ετών, το όριο κινδύνου φτώχειας είναι 2,1 φορές το όριο του μονομελούς νοικοκυριού. Αυτό ισούται με 2.266 ευρώ στην ΕΕ, 423 ευρώ στην Τουρκία και 5.452 ευρώ στην Ελβετία.
Τι εξηγεί τις διαφορές;
Τα όρια κινδύνου φτώχειας συνδέονται άμεσα με το μέσο ισοδύναμο εισόδημα μιας χώρας.
Οι διαφορές στην παραγωγικότητα και τη βιομηχανική δομή εξηγούν γιατί αυτά τα επίπεδα ποικίλλουν τόσο πολύ, δήλωσε η Giulia De Lazzari, οικονομολόγος στον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας (ILO).
Η υψηλότερη παραγωγικότητα επιτρέπει στις χώρες να διατηρούν υψηλότερους μισθούς.
Ως αποτέλεσμα, τα έθνη με μεγάλους τομείς υψηλής αξίας — όπως οι χρηματοοικονομικές, η τεχνολογία πληροφοριών ή η προηγμένη μεταποίηση — τείνουν να πληρώνουν περισσότερα.
Πώς συγκρίνονται τα όρια φτώχειας στο PPS;
Το χάσμα μειώνεται όταν μετριέται σε μονάδες αγοραστικής δύναμης (ΜΑΔ), αλλά οι διαφορές παραμένουν σαφείς.
Η ΜΑΔ είναι μια τεχνητή νομισματική μονάδα σχεδιασμένη έτσι ώστε μία ΜΑΔ να μπορεί, θεωρητικά, να αγοράσει την ίδια ποσότητα αγαθών και υπηρεσιών σε κάθε χώρα.
Σε όρους PPS, για έναν άγαμο ενήλικα, τα όρια κινδύνου φτώχειας κυμαίνονται από 449 στη Σερβία έως 1.889 στο Λουξεμβούργο.
Η Ελλάδα και πάλι στις τελευταίες θέσεις σε όρους PPS, για έναν άγαμο ενήλικα
Η Τουρκία, η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Ελλάδα βρίσκονται μεταξύ των πέντε χωρών με τις χαμηλότερες επιδόσεις.
Στο υψηλότερο επίπεδο, η Νορβηγία, η Ελβετία, η Αυστρία και η Ολλανδία βρίσκονται μεταξύ των πέντε κορυφαίων.
Μεταξύ των μεγάλων οικονομιών, το υψηλότερο όριο είναι στη Γερμανία. Ακολουθεί η Γαλλία, με την Ισπανία και την Ιταλία να έχουν και οι δύο 1.060.
Η Ελλάδα μεταξύ των πέντε χωρών με τις χαμηλότερες επιδόσεις, για δύο ενήλικες και δύο παιδιά.
Πού είναι ο υψηλότερος κίνδυνος φτώχειας;
Σύμφωνα με την Eurostat, το 16,2% του πληθυσμού της ΕΕ αντιμετώπιζε κίνδυνο φτώχειας το 2024.
Το ποσοστό κυμαίνεται από 9,5% στην Τσεχία έως 22,2% στην Τουρκία και τη Βόρεια Μακεδονία.
Το ποσοστό των ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια στην Ελλάδα ανέρχεται στο 19,6 %
Οι υποψήφιες για ένταξη στην ΕΕ χώρες, καθώς και οι χώρες των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης, έχουν υψηλότερα ποσοστά ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια.
Μεταξύ των μεγάλων οικονομιών, το ποσοστό είναι επίσης υψηλό στην Ισπανία (19,7%) και την Ιταλία (18,9%), ενώ η Γαλλία (15,9%) και η Γερμανία (15,5%) βρίσκονται ελαφρώς κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ.