Politica 89.8
ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ & ΑΡΙΑΔΝΗ- Ο πρακτικός οδηγός για τις επιχειρήσεις στη νέα ψηφιακή αγορά εργασίας
Από το 2026, ο τρόπος με τον οποίο οι επιχειρήσεις διαχειρίζονται τις εργασιακές τους υποχρεώσεις αλλάζει ουσιαστικά. Με την πλήρη παραγωγική λειτουργία του ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ στις 16 Φεβρουαρίου 2026, η αγορά εργασίας περνά σε ένα ενιαίο ψηφιακό περιβάλλον, το οποίο φιλοδοξεί να περιορίσει χρόνιες γραφειοκρατικές στρεβλώσεις και να δημιουργήσει μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου για επιχειρήσεις και εργαζόμενους.
Το νέο σύστημα δεν αποτελεί απλώς μια αναβαθμισμένη εκδοχή του υφιστάμενου ΕΡΓΑΝΗ. Αντίθετα, αλλάζει τη λογική λειτουργίας του μηχανισμού καταγραφής της απασχόλησης, μετατρέποντάς τον από εργαλείο αποσπασματικών δηλώσεων σε ένα «ζωντανό» ψηφιακό μητρώο. Για πρώτη φορά, όλες οι μορφές εργασιακής σχέσης –πλήρης, μερική, εκ περιτροπής, παράλληλη απασχόληση, δανεισμός εργαζομένων– αποτυπώνονται σε πραγματικό χρόνο, με ενιαία κωδικοποίηση και κοινή βάση δεδομένων.
Για τις επιχειρήσεις, η πρακτική σημασία της αλλαγής είναι άμεση. Οι διαδικασίες πρόσληψης, μεταβολής και λύσης της εργασιακής σχέσης ενοποιούνται σε ενιαίες ψηφιακές ροές, περιορίζοντας την ανάγκη για πολλαπλά έντυπα και επαναλαμβανόμενες υποβολές. Δηλώσεις που έως σήμερα απαιτούσαν ξεχωριστές ενέργειες και αυξημένη προσοχή στις προθεσμίες, συγκεντρώνονται σε μία κεντρική διαδικασία, μειώνοντας τον διοικητικό φόρτο, ιδίως για επιχειρήσεις με σύνθετα σχήματα απασχόλησης.
Η μετάβαση αυτή έρχεται να απαντήσει σε μια πραγματικότητα που τα τελευταία χρόνια επιβάρυνε δυσανάλογα τα λογιστήρια και τα τμήματα ανθρώπινου δυναμικού. Πολλαπλές πλατφόρμες, διαφορετικά κωδικολόγια, ελλιπής διασύνδεση μεταξύ εργασιακών και ασφαλιστικών δεδομένων και αυξημένος κίνδυνος λαθών για τυπικούς λόγους, συνθέτουν ένα περιβάλλον υψηλού διοικητικού κόστους χωρίς αντίστοιχο όφελος. Το ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ επιχειρεί να συγκεντρώσει αυτή τη διάσπαση σε ένα ενιαίο σημείο αναφοράς.
Ιδιαίτερη σημασία για τις επιχειρήσεις έχει το γεγονός ότι το νέο σύστημα λειτουργεί ως βάση για την επόμενη φάση της μεταρρύθμισης, δηλαδή το έργο ΑΡΙΑΔΝΗ. Στόχος του έργου είναι η ενοποίηση των δεδομένων απασχόλησης με τα στοιχεία κοινωνικής ασφάλισης, μέσω της διαλειτουργικότητας με το πληροφοριακό σύστημα του e-ΕΦΚΑ. Η διασύνδεση αυτή αναμένεται να περιορίσει δραστικά τις επαναλαμβανόμενες δηλώσεις και τις ασυμφωνίες μεταξύ εργασιακών και ασφαλιστικών στοιχείων, που σήμερα αποτελούν συχνή αιτία καθυστερήσεων και ελέγχων.
Στο επίκεντρο της μεταρρύθμισης βρίσκεται η αρχή «Once Only», σύμφωνα με την οποία επιχειρήσεις και εργαζόμενοι δηλώνουν τα στοιχεία τους μία φορά και η δημόσια διοίκηση τα αξιοποιεί αυτόματα, με πλήρη σεβασμό στους κανόνες προστασίας προσωπικών δεδομένων. Για τα λογιστήρια, η εφαρμογή της αρχής αυτής μεταφράζεται σε λιγότερη επαναλαμβανόμενη εργασία, σαφέστερη εικόνα για τις υποχρεώσεις και μικρότερο κίνδυνο διοικητικών κυρώσεων λόγω τεχνικών αστοχιών.
Παράλληλα, το νέο ψηφιακό περιβάλλον ενισχύει τη διαφάνεια για τους εργαζόμενους, οι οποίοι αποκτούν άμεση πρόσβαση στα δηλωμένα στοιχεία που τους αφορούν, όπως ωράρια, άδειες και όρους απασχόλησης. Για τις επιχειρήσεις, αυτό λειτουργεί υποστηρικτικά, καθώς περιορίζει τις αμφισβητήσεις, ενισχύει την εμπιστοσύνη και συμβάλλει στη διαμόρφωση πιο καθαρών εργασιακών σχέσεων.
Σε επίπεδο ελέγχων, η συγκέντρωση αξιόπιστων και επικαιροποιημένων δεδομένων επιτρέπει τη μετάβαση από γενικευμένες, οριζόντιες παρεμβάσεις σε πιο στοχευμένους ελέγχους, γεγονός που ευνοεί τις συνεπείς επιχειρήσεις και ενισχύει τον θεμιτό ανταγωνισμό στην αγορά εργασίας.
Σύμφωνα με την υπουργό Εργασίας Νίκη Κεραμέως, το νέο πληροφοριακό σύστημα στοχεύει στην ουσιαστική απλοποίηση των διαδικασιών, στην ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων και στη διευκόλυνση της λειτουργίας των επιχειρήσεων μέσω της μείωσης της γραφειοκρατίας.
Τι φέρνει το ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ σε πρακτικούς όρους
Το νέο σύστημα λειτουργεί ως:
ενιαίο ψηφιακό μητρώο απασχόλησης
κεντρικό σημείο υποβολής όλων των κρίσιμων δηλώσεων
βάση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο για το προσωπικό κάθε επιχείρησης
Δεν πρόκειται απλώς για «νέα πλατφόρμα», αλλά για αλλαγή μοντέλου λειτουργίας.
Ποια προβλήματα του παρελθόντος επιχειρεί να λύσει
Η σημερινή πραγματικότητα για τις επιχειρήσεις χαρακτηρίζεται από:
πολλαπλές πλατφόρμες για παρόμοια στοιχεία
επαναλαμβανόμενες δηλώσεις
διαφορετικά κωδικολόγια μεταξύ φορέων
αυξημένο κίνδυνο λαθών και προστίμων για τυπικές αστοχίες
Το ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ έρχεται να περιορίσει αυτή τη διάσπαση, συγκεντρώνοντας τις υποχρεώσεις σε μία ενιαία ψηφιακή ροή.
Τι δηλώνεται πλέον με μία διαδικασία
Μέσω του νέου συστήματος:
η πρόσληψη εργαζομένου
η μεταβολή όρων εργασίας
ο δανεισμός ή η μεταβίβαση προσωπικού
η λύση της σχέσης εργασίας
υποβάλλονται ψηφιακά, ενοποιημένα, χωρίς πολλαπλά έντυπα και επικαλύψεις.
Τι σημαίνει «live μητρώο» για μια επιχείρηση
Το ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ:
δεν αποθηκεύει απλώς δηλώσεις
αποτυπώνει την πραγματική εικόνα απασχόλησης κάθε στιγμή
καλύπτει όλες τις μορφές εργασίας (πλήρη, μερική, εκ περιτροπής, παράλληλη)
Έτσι, η επιχείρηση:
γνωρίζει ανά πάσα στιγμή το καθεστώς κάθε εργαζομένου
έχει άμεση εικόνα συμμόρφωσης
μειώνει τον κίνδυνο αποκλίσεων σε ελέγχους
Το επόμενο βήμα: η ΑΡΙΑΔΝΗ
Πάνω στο ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ αναπτύσσεται το έργο ΑΡΙΑΔΝΗ, που στοχεύει:
στη διασύνδεση απασχόλησης και ασφάλισης
στη συνεργασία με το πληροφοριακό σύστημα του e-ΕΦΚΑ
στη δημιουργία ενιαίας ροής δεδομένων εργασιακού βίου
Τι αλλάζει με τη διασύνδεση ΕΡΓΑΝΗ – ΕΦΚΑ
Με την ολοκλήρωση των διαλειτουργικοτήτων:
μειώνονται οι επαναλαμβανόμενες δηλώσεις
περιορίζονται οι ασυμφωνίες μεταξύ εργασιακών και ασφαλιστικών στοιχείων
διευκολύνονται λογιστήρια και τμήματα μισθοδοσίας
Η επιχείρηση δηλώνει λιγότερα – και τα δηλώνει μία φορά.
Η αρχή «Once Only» στην πράξη
Κεντρικός άξονας της μεταρρύθμισης είναι η αρχή:
«Μόνον Άπαξ»
Δηλαδή:
στοιχεία εργαζομένων και επιχειρήσεων δηλώνονται μία φορά
αξιοποιούνται αυτόματα από τη διοίκηση
με σεβασμό στην προστασία προσωπικών δεδομένων
Γιατί αφορά άμεσα τα λογιστήρια
Για τα λογιστήρια, το νέο πλαίσιο σημαίνει:
λιγότερη επαναληπτική εργασία
σαφέστερα δεδομένα
μικρότερο ρίσκο διοικητικών κυρώσεων
καλύτερο προγραμματισμό σε μισθοδοσία και εισφορές
Τι κερδίζουν οι εργαζόμενοι – και γιατί συμφέρει την επιχείρηση
Οι εργαζόμενοι:
έχουν άμεση πρόσβαση στα δηλωμένα στοιχεία τους
γνωρίζουν ωράρια, άδειες και αποδοχές
αποκτούν μεγαλύτερη διαφάνεια
Αυτό οδηγεί σε:
λιγότερες αμφισβητήσεις
καλύτερο εργασιακό κλίμα
περιορισμό διαφορών και καταγγελιών
Έλεγχοι με στόχευση, όχι οριζόντια πίεση
Τα συγκεντρωμένα και αξιόπιστα δεδομένα:
επιτρέπουν πιο στοχευμένους ελέγχους
μειώνουν τη γενικευμένη επιβάρυνση συνεπών επιχειρήσεων
ενισχύουν τον θεμιτό ανταγωνισμό
