Politica 89.8
Νέο μοντέλο στο επίδομα ανεργίας: Τι αλλάζει και πώς λειτουργεί
Ένα νέο πλαίσιο επιδότησης ανεργίας βρίσκεται ήδη σε πιλοτική εφαρμογή στη χώρα, φέρνοντας σημαντικές αλλαγές στον τρόπο στήριξης όσων μένουν χωρίς εργασία. Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2025 και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2026, ώστε να αξιολογηθεί πλήρως πριν επεκταθεί σε όλους τους νέους ανέργους.
Προόδος του πιλοτικού προγράμματος
Μέχρι σήμερα, 12.000 άτομα έχουν ενταχθεί στο νέο σύστημα, ενώ περισσότεροι από 2.000 δικαιούχοι έχουν ήδη επιστρέψει στην εργασία πριν λήξει η επιδότηση.
Με χρηματοδότηση 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, το πρόγραμμα αναμένεται να φτάσει το μέγιστο όριο των 15.000 συμμετεχόντων έως τον Φεβρουάριο του 2026, οπότε και θα γίνει η τελική αποτίμησή του.
Ένα αναλογικό και εμπροσθοβαρές σύστημα
Το νέο μοντέλο διαφέρει ουσιαστικά από το ισχύον καθεστώς επιδότησης ανεργίας. Το επίδομα καταβάλλεται εμπροσθοβαρώς, δηλαδή υψηλότερο κατά τους πρώτους μήνες, ώστε να στηρίζει πιο αποτελεσματικά όσους χάνουν ξαφνικά τη δουλειά τους. Ανάλογα με τα χρόνια ασφάλισης και τις αποδοχές, το επίδομα μπορεί να φτάσει έως τα 1.295 ευρώ.
Στη συνέχεια, το ποσό μειώνεται σταδιακά, λειτουργώντας ως κίνητρο επανένταξης στην αγορά εργασίας. Η διάρκεια επιδότησης μπορεί να φτάσει έως και τους 24 μήνες, ενώ ειδικός αλγόριθμος συγκρίνει τις αποδοχές του δικαιούχου με το ισχύον και το νέο σύστημα και τον εντάσσει αυτόματα στο πιο ευνοϊκό.
Ποιοι δικαιούνται το νέο επίδομα
Το νέο πλαίσιο επιβάλλει αυστηρότερα κριτήρια για τη χορήγηση της παροχής. Απαιτούνται πλέον 175 ημέρες ασφάλισης (από 125 σήμερα), ενώ και για τους οικοδόμους το όριο αυξάνεται από 100 σε 175 ημέρες. Στόχος της μεταρρύθμισης είναι η ενίσχυση της ανταποδοτικότητας: όσοι έχουν περισσότερα έτη ασφάλισης και υψηλότερες εισφορές λαμβάνουν και μεγαλύτερη ενίσχυση.
Δομή του νέου επιδόματος
Το νέο επίδομα αποτελείται από δύο μέρη:
1. Σταθερό μέρος
Υπολογίζεται ως ποσοστό του κατώτατου μισθού και μειώνεται ανά τρίμηνο:
-
70% το πρώτο τρίμηνο
-
60% το δεύτερο
-
50% το τρίτο
-
40% το τέταρτο
Στο δεύτερο έτος, τα ποσοστά περιορίζονται σε 30% και 20%.
2. Μεταβλητό μέρος
Αυξάνεται σύμφωνα με τα έτη ασφάλισης και τις μέσες αποδοχές, ενισχύοντας τη σχέση εισφορών – παροχών.
Κατά μέσο όρο, η επιδότηση κυμαίνεται κοντά στο 55% του κατώτατου ημερομισθίου, όπως και στο σημερινό σύστημα. Ωστόσο, το νέο μοντέλο εγκαταλείπει το σταθερό επίδομα των 540 ευρώ, προσφέροντας ένα πιο ευέλικτο και ανταποδοτικό πλαίσιο.
Η τελική αξιολόγηση και το μέλλον του μοντέλου
Η ΔΥΠΑ θα αξιολογήσει το πρόγραμμα μετά την ολοκλήρωσή του, με βασικό δείκτη επιτυχίας την «απασχολησιμότητα» — τον βαθμό δηλαδή στον οποίο το επίδομα βοηθά τον άνεργο να επανενταχθεί στην εργασία.
Αν τα αποτελέσματα είναι θετικά, η χώρα θα διαθέτει για πρώτη φορά ένα πλήρως αναλογικό, προσαρμόσιμο και βιώσιμο σύστημα επιδότησης ανεργίας, ικανό να στηρίζει ουσιαστικά όσους χρειάζονται μια νέα αρχή στην επαγγελματική τους διαδρομή.
