Politica 89.8
Πώς φτάσαμε στο αλαλούμ με τις πληρωμές στο επίδομα ενοικίου
Άλλα ποσά περίμεναν και άλλα τελικά εισέπραξαν χιλιάδες ενοικιαστές κύριας κατοικίας που έχουν προστατευόμενα τέκνα, καθώς τόσο από τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη όσο και από τις δηλώσεις εκπροσώπων της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών, είχαν την εντύπωση αλλά και τη βεβαιότητα ότι το επίδομα ενοικίου θα προσαυξανόταν κατά 50 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο.
Τελικά, μόλις πήγαν στο ΑΤΜ της τράπεζας που είχαν δηλώσει τον IBAN του λογαριασμού για να εισπράξουν το επίδομα διαπίστωσαν ότι έλαβαν μόνο το 1/12 του ενοικίου που καταβάλουν ετησίως χωρίς την προσαύξηση των 50 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο. Η δυσαρέσκεια και η απογοήτευση ήταν μεγάλη και όλοι αναρωτήθηκαν γιατί συνέβη αυτό.
Την απάντηση την έδωσε αρχικά η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων δημοσιεύοντας έναν οδηγό με ερωτήσεις – απαντήσεις που αφορούσε το επίδομα ενοικίου, ενώ στη συνέχεια και το υπουργείο Οικονομικών προχώρησε σε διευκρινίσεις που ξεκαθαρίζει μεν το τοπίο αλλά ταυτόχρονα οδήγησε στην απογοήτευση χιλιάδες ενοικιαστές που είχαν καταλάβει από τις δηλώσεις του ίδιου του πρωθυπουργού ότι το ποσό που θα λάμβαναν θα ήταν το μηνιαίο ενοίκιο συν 50 ευρώ αν έχουν ένα παιδί, συν 100 ευρώ για δύο παιδιά, 150 ευρώ για τρία παιδιά κ.ο.κ..
Τελικά όμως τι συνέβη και δεν ίσχυσε η αρχική εξαγγελία του πρωθυπουργού; Στο νόμο που ψηφίστηκε και περιλαμβάνεται διάταξη κανείς δεν αντιλήφθηκε ότι τελικά το ανώτατο ποσό που μπορεί να εισπράξει κάποιος είναι το 1/12 του ετήσιου ενοικίου που καταβάλει στον ιδιοκτήτη του ακινήτου. Αν δηλαδή κάποιος πληρώνει 6.000 ευρώ ετήσιο ενοίκιο, δηλαδή 500 ευρώ κάθε μήνα το επίδομα που θα εισπράξει θα είναι 500 ευρώ ανεξάρτητα αν έχει 1 ή 15 προστατευόμενα τέκνα.
Το πρόσθετο επίδομα των 50 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο τα εισέπραξαν την περασμένη Παρασκευή μόνο όσοι καταβάλουν ενοίκιο πάνω από 800 ευρώ που είναι το όριο του ανώτατου επιδόματος χωρίς παιδιά και αυτό υπό προϋποθέσεις. Για παράδειγμα αν μία οικογένεια πληρώνει ετησίως 12.000 ευρώ ενοίκιο, δηλαδή 1.000 ευρώ το μήνα και έχει τρία προστατευόμενα τέκνα, θα λάβει το ανώτατο ύψος επιδόματος των 800 ευρώ συν 150 ευρώ που αντιστοιχεί στα τρία παιδιά σύνολο 950 ευρώ. Θα λάβει λοιπόν το επίδομα με τις προσαυξήσεις των παιδιών για τον απλούστατο λόγο ότι το τελικό επίδομα των 950 ευρώ είναι κάτω από τα 1.000 ευρώ που είναι το μηνιαίο ενοίκιο που καταβάλλει. Αν η ίδια οικογένεια είχε τέσσερα παιδιά, το ανώτατο επίδομα που θα μπορούσε να πάρει είναι τα 1.000 ευρώ, δηλαδή το ύψος του ενοικίου που πληρώνει κάθε μήνα και αν είχε παραπάνω από 4 προστατευόμενα τέκνα δεν θα λάμβανε ούτε ένα ευρώ πάνω από το ύψος του ενοικίου που πληρώνει κάθε μήνα γιατί αυτό ορίζει η διάταξη του νόμου.
Έπρεπε, λοιπόν, να φθάσουμε μία μέρα μετά την καταβολή των ποσών σε περίπου 900.000 δικαιούχους για να ξεκαθαρίσει το τοπίο για το τι ακριβώς ισχύει, κάτι που θα έπρεπε να είχε συμβεί πολύ νωρίτερα για να υπήρχε η δυνατότητα να γίνουν οι ανάλογες τροποποιήσεις στο νομοσχέδιο ώστε τελικά η προσαύξηση των 50 ευρώ να ισχύει σε κάθε περίπτωση και όχι μόνο για εκείνους που πληρώνουν υψηλά ενοίκια πάνω από 800 ευρώ.
Την ίδια στιγμή από το μέσο ποσό που καταβλήθηκε και ανέρχεται σε 225 ευρώ ανά δικαιούχο είναι ξεκάθαρο ότι κάτι δεν πάει καλά με τα ποσά που ιδιοκτήτες και ενοικιαστές αναγράφουν στη φορολογική δήλωση. Δεν είναι δυνατόν το μέσο δηλωθέν ενοίκιο για 900.000 δικαιούχους να είναι τόσο εξευτελιστικά χαμηλό. Το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών το αποδίδει εν μέρη σε λάθος συμπλήρωση των κωδικών και γι΄αυτό το λόγω άλλωστε έδωσε μία τελευταία ευκαιρία στους ενοικιαστές αλλά και στους ιδιοκτήτες να κάνουν τις ανάλογες αλλαγές ώστε τελικά να λάβουν και υψηλότερο επίδομα οι δικαιούχοι αλλά και να εμφανιστούν τα πραγματικά ενοίκια.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και της ΑΑΔΕ οι αυτόματες επιστροφές ενοικίου που πιστώθηκαν στους λογαριασμούς των δικαιούχων βασίζονται στα ποσά ενοικίου που δηλώθηκαν από τους ίδιους τους μισθωτές στις φορολογικές δηλώσεις έτους 2025, για το φορολογικό έτος 2024. Σε ορισμένες περιπτώσεις προέκυψαν χαμηλότερες καταβολές, οι οποίες οφείλονται σε λανθασμένη ή ελλιπή δήλωση της ετήσιας δαπάνης ενοικίου από τον ενοικιαστή.
Η ενίσχυση υπολογίζεται από την ετήσια δαπάνη ενοικίου του 2024, όπως αυτή δηλώθηκε στο έντυπο Ε1, είτε για την κύρια κατοικία (κωδικοί 811 έως 816), είτε για τη φοιτητική κατοικία τέκνων (κωδικοί 817 έως 822).
Η ενίσχυση αφορά αποκλειστικά ποσά που έχουν δηλωθεί ως πραγματικά καταβληθέντα και επιβεβαιώνονται μέσω διασταύρωσης με τα στοιχεία του ηλεκτρονικού μισθωτηρίου. Επειδή το μέτρο εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, είχε δοθεί στους πολίτες η δυνατότητα να διορθώσουν τα στοιχεία τους έως τις 30 Σεπτεμβρίου. Η διαδικασία, όμως, ανέδειξε περιπτώσεις στις οποίες οι πολίτες δεν διόρθωσαν την εσφαλμένη δήλωση. Για τον λόγο αυτό, δίνεται τώρα δεύτερη δυνατότητα διόρθωσης μέσω υποβολής τροποποιητικής δήλωσης Ε1 έως τις 30 Δεκεμβρίου 2025. Μετά τις προβλεπόμενες διασταυρώσεις, θα αποδοθεί στους δικαιούχους το πρόσθετο ποσό που δικαιούνται.
Όσες τροποποιητικές δηλώσεις υποβληθούν έως τις 12 Δεκεμβρίου θα οδηγήσουν σε πληρωμή έως τις 30 Δεκεμβρίου, ενώ όσες υποβληθούν έως τις 30 Δεκεμβρίου θα εξοφληθούν έως τις 15 Ιανουαρίου 2026.
Επιπλέον, οι δικαιούχοι που δεν έχουν δηλώσει IBAN στην ΑΑΔΕ καλούνται να το πράξουν άμεσα ώστε να ολοκληρωθεί η καταβολή. Το Υπουργείο υπογραμμίζει ότι δεν είναι δυνατή η απόδοση ενίσχυσης για ενοίκια που δεν έχουν δηλωθεί και ότι η ακριβής καταγραφή της πραγματικής δαπάνης ενοικίου αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη σωστή εφαρμογή του μέτρου και την προστασία του συμφέροντος των πολιτών.
Πώς υπολογίζεται η ενίσχυση
Η επιστροφή ενοικίου υπολογίζεται έως το 1/12 της ετήσιας δαπάνης ενοικίου που έχει δηλωθεί στη φορολογική δήλωση (Ε1) του μισθωτή για το φορολογικό έτος 2024, δηλαδή στη δήλωση που υποβλήθηκε το 2025.
Υπάρχουν ανώτατα όρια επιστροφής:
• 800 ευρώ για μισθωτή χωρίς τέκνα
• 850 ευρώ με ένα τέκνο
• 900 ευρώ με δύο τέκνα
• και +50 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο.
Το πλαφόν ενεργοποιείται μόνο εφόσον το δηλωθέν ετήσιο ενοίκιο ξεπερνά αυτά τα ποσά , διαφορετικά εφαρμόζεται το 1/12 της πραγματικής δαπάνης. Σημειώνεται ότι σε περίπτωση ύπαρξης φοιτητικής κατοικίας λαμβάνεται επιπλέον ποσό έως 800 ευρώ ανά φοιτητική κατοικία.
Πλήρης διασταύρωση στοιχείων
Οι δηλώσεις των μισθωτών διασταυρώνονται με το ηλεκτρονικό μισθωτήριο, και με τη φορολογική δήλωση του εκμισθωτή. Σε περίπτωση που στη δήλωση Ε1 του μισθωτή το ποσό είναι μεγαλύτερο και από αυτό που υπάρχει στο ηλεκτρονικό μισθωτήριο και από αυτό που υπάρχει στη δήλωση του εκμισθωτή, λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο μεταξύ του ηλεκτρονικού μισθωτηρίου και της δήλωσης του εκμισθωτή, δηλαδή η πιο ευνοϊκή λύση για τον ενοικιαστή.
Σε κάθε περίπτωση το ποσό της ενίσχυσης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1/12 του ποσού που έχει δηλώσει ο ενοικιαστής στη φορολογική δήλωση Ε1. Σημειώνονται ότι στο Ε1 δηλώνονται οι ετήσιες δαπάνες που κατέβαλε ο μισθωτής.
Μικρό ποσοστό ενοικιαστών έλαβαν χαμηλά ποσά (20–30 ευρώ)
Με βάση τα δεδομένα των πληρωμών, η πλειονότητα των δικαιούχων (78,5%) έλαβε ενίσχυση άνω των 100 ευρώ και έφτασε έως και 1.500 ευρώ. Ωστόσο υπήρχε ένα ποσοστό 3,9% των ενοικιαστών που έλαβε μικρή ενίσχυση έως 30 ευρώ και 17,6% που έλαβε ενίσχυση μεταξύ 30 και 100 ευρώ.
Σημαντικός αριθμός από αυτούς που έλαβε μικρή ενίσχυση είτε μοιραζόταν το ενοίκιο με άλλους αντισυμβαλλόμενους στο μισθωτήριο, είτε είχε ενοικιάσει κατοικία μόνο για λίγους μήνες το 2024, άρα το 1/12 της ετήσιας δαπάνης αντιστοιχούσε στο ποσό αυτό.
Για παράδειγμα φορολογούμενος νοίκιασε διαμέρισμα από την 1η Σεπτεμβρίου 2024, με μηνιαίο μίσθωμα 200 ευρώ. Συνεπώς η ετήσια δαπάνη του ήταν για 4 μόνο μήνες, δηλαδή 800 ευρώ και η ενίσχυση που αναλογεί ως το 1/12 της ετήσιας δαπάνης ανέρχεται σε 67 ευρώ.
Ακραίες περιπτώσεις δηλωθέντων ποσών
Υπήρχαν και ακραίες περιπτώσεις με πολύ μικρά δηλωθέντα ενοίκια. Στη συνέχεια παρατίθενται ενδεικτικά παραδείγματα όπου δηλώθηκαν εξαιρετικά μικρά ποσά τόσο στο Ε1 όσο και στο ηλεκτρονικό μισθωτήριο:
• Αιγάλεω: 88 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 10 ευρώ
• Αμπελόκηποι Θεσσαλονίκης: 66 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 10 ευρώ
• Γαλάτσι: 62 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 25 ευρώ
• Ίλιον: 75 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 20 ευρώ
• Άγιος Δημήτριος: 30 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 10 ευρώ
• Ηλιούπολη: 133 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 20 ευρώ
• Χαλάνδρι: 119 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 30 ευρώ
• Νέα Κυδωνία (Χανιά): 107 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 5 ευρώ
• Περιστέρι: 111 τ.μ. Δηλωθέν μηναίο ενοίκιο: 10 ευρώ
Πού απευθύνονται οι πολίτες
Από την Τρίτη 2 Δεκεμβρίου, οι δικαιούχοι μπορούν να καλούν στο 1521 της ΑΑΔΕ για διευκρινίσεις. Όσοι πολίτες θεωρούν ότι έχουν υποβάλλει λανθασμένα στοιχεία στη δήλωση Ε1 μπορούν να υποβάλουν τροποποιητική άμεσα ώστε να συμπεριληφθούν στις επόμενες καταβολές. Η επιστροφή καταβάλλεται αυτόματα στον ΙΒΑΝ που έχει δηλωθεί στην ΑΑΔΕ, χωρίς να απαιτείται αίτηση. Επιπλέον όσοι δικαιούχοι δεν είχαν δηλώσει ΙΒΑΝ μπορούν να το πράξουν άμεσα ώστε να πραγματοποιηθούν συμπληρωματικές καταβολές.
Πηγή: OT
