Politica 89.8
Ευρωβαρόμετρο: Λεφτά για εξοπλισμούς ή για κοινωνικές δαπάνες;
Η γεωπολιτική κατάσταση που έχει διαμορφωθεί μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ανησυχεί την Ευρώπη και τους κατοίκους της. Το Ευρωβαρόμετρο προσπαθεί να αφουγκραστεί τις ανάγκες της κοινωνίας σε ένα περιβάλλον αστάθειας και αβεβαιότητας. Σε μια περίοδο που σημαντικά κονδύλια είναι έτοιμα να διατεθούν σε εξοπλιστικά προγράμματα.
Η αύξηση των αμυντικών δαπανών είναι προειλημμένη, εγείροντας σημαντικές ανησυχίες για «εκπτώσεις» στις κοινωνικές δαπάνες, όπως η υγεία, η παιδεία και η κοινωνική πρόνοια. Σε πολλές χώρες, οι προϋπολογισμοί για κοινωνικές υπηρεσίες παραμένουν στάσιμοι ή μειώνονται, ενώ οι αμυντικές δαπάνες αυξάνονται.
Η έμφαση στην άμυνα έχει εγείρει ανησυχίες για την παραμέληση των κοινωνικών δαπανών
Αυτή η στροφή προς την αμυντική βιομηχανία «κερδίζει» οπαδούς αλλά προκαλεί και αντιδράσεις. Το ζήτημα παραμένει αμφιλεγόμενο, με συζητήσεις για την ισορροπία μεταξύ ασφάλειας και κοινωνικών προτεραιοτήτων να εντείνονται.
Ο προϋπολογισμός της ΕΕ
Στο Ευρωβαρόμετρο του Μαΐου οι πολίτες ερωτούνται σχετικά με τις προτεραιότητες του προϋπολογισμού της ΕΕ και που θα επιθυμούσαν να δαπανηθεί. Οι απαντήσεις που δίνουν φανερώνει μια Ευρώπη διχασμένη…
Οι Ευρωπαίοι πολίτες θα επιθυμούσαν να δαπανηθεί ο προϋπολογισμός της ΕΕ για την άμυνα και την ασφάλεια σε ποσοστό 43%. Την απασχόληση, τις κοινωνικές υποθέσεις και τη δημόσια υγεία σε ποσοστό 42%. Στην εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον πολιτισμό 34%.
Σύμφωνα με τους Ευρωπαίους, η ΕΕ θα πρέπει να λάβει μεσοπρόθεσμα μέτρα στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας (39%), ακολουθούμενο από την οικονομία (29%), τη μετανάστευση (24%), το κλίμα και το περιβάλλον (24%). Ταυτόχρονα, το 44% των Ευρωπαίων πολιτών πιστεύει ότι η διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας θα έχει τον μεγαλύτερο θετικό αντίκτυπο στη ζωή τους βραχυπρόθεσμα, ακολουθούμενη, αφενός, από τη διασφάλιση του ενωσιακού εφοδιασμού στους τομείς των τροφίμων, της υγείας και της βιομηχανίας (27%) και, αφετέρου, από τη δημιουργία περισσότερων ευκαιριών απασχόλησης (ποσοστό 26%).
Κερδίζει η ειρήνη
Η ειρήνη (41 %, + 2 ποσοστιαίες μονάδες) παραμένει η αξία που αντιπροσωπεύει καλύτερα την ΕΕ, ακολουθούμενη από τη δημοκρατία (33 % -2 ποσοστιαίες μονάδες) και τον σεβασμό του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων (28%).
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία εξακολουθεί να θεωρείται το σημαντικότερο ζήτημα σε επίπεδο ΕΕ (27%) από 15 ζητήματα (ακολουθούμενο από τη διεθνή κατάσταση στο 24% και την ασφάλεια και άμυνα στο 20%. Το 77% των Ευρωπαίων ερωτηθέντων συμφωνούν ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία συνιστά απειλή για την ασφάλεια της ΕΕ.
Πάνω από οκτώ στους δέκα (81 %) στηρίζουν μια κοινή πολιτική άμυνας και ασφάλειας μεταξύ των κρατών μελών — το υψηλότερο αποτέλεσμα από το 2004. Ταυτόχρονα, το 78 % ανησυχεί για την άμυνα και την ασφάλεια της ΕΕ κατά την επόμενη πενταετία.
Οι Ευρωπαίοι επιθυμούν μια ισχυρότερη και πιο δυναμική ΕΕ
Σχεδόν επτά τους δέκα ερωτηθέντες (69%) συμφωνεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας χώρος σταθερότητας σ’ έναν ταραγμένο κόσμο. Σχεδόν εννέα στους δέκα Ευρωπαίους (88%) συμφωνούν ότι θα πρέπει να υπάρξει περισσότερη συνεργασία βάσει κανόνων μεταξύ χωρών και περιφερειών του κόσμου. Περισσότεροι από τέσσερις στους πέντε πολίτες της ΕΕ (86%) συμφωνούν ότι η αύξηση των τελωνειακών δασμών είναι επιζήμια για την παγκόσμια οικονομία. Ωστόσο, εάν άλλες χώρες αυξήσουν τους δασμούς τους στις εισαγωγές από την ΕΕ, το 80% όσων απάντησαν συμφωνούν ότι η ΕΕ θα πρέπει να επιβάλει τελωνειακούς δασμούς ως απάντηση, για την υπεράσπιση των συμφερόντων της.
Η ταυτότητα της έρευνας
Η έρευνα του 103ου Τακτικού Ευρωβαρόμετρου (άνοιξη 2025) έγινε μεταξύ 26 Μαρτίου και 22 Απριλίου 2025 στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Συνολικά, πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις δια ζώσης με 26.368 πολίτες της ΕΕ. Πραγματοποιήθηκαν επίσης συνεντεύξεις σε εννέα υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες (όλες εκτός από την Ουκρανία) και στο Ηνωμένο Βασίλειο.
