Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά: «Λουκέτο» από την Αίγυπτο – Δημεύεται η περιουσία, εκδιώκονται οι μοναχοί…

Του Νίκου Τσιλιπουνιδάκη
Σχεδόν 15 αιώνες μετά την ίδρυσή της, η αρχαιότερη εν λειτουργία χριστιανική Μονή βάζει «λουκέτο» – Μετατρέπεται σε μουσείο, ενώ οι μοναχοί απομακρύνονται με δικαστική απόφαση – Σφοδρές αντιδράσεις από Εκκλησία και Υπουργείο Εξωτερικών – Παγκόσμια κινητοποίηση ετοιμάζουν οι μοναχοί.
Μια απόφαση που προκαλεί παγκόσμια ανησυχία και συγκλονίζει την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό έλαβε αιγυπτιακό δικαστήριο, το οποίο ενέκρινε το κλείσιμο της ιστορικής Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, της αρχαιότερης εν λειτουργία χριστιανικής μονής στον κόσμο, με ιστορία σχεδόν 1.500 ετών. Η απόφαση προβλέπει τη μετατροπή του μοναστηριού σε μουσείο, τη δέσμευση των ακινήτων του από το αιγυπτιακό δημόσιο, αλλά και την έξωση των μοναχών που διαβιούν εκεί.
Η κίνηση αυτή, που χαρακτηρίζεται χωρίς προηγούμενο για τα δεδομένα των διακρατικών σχέσεων Ελλάδας–Αιγύπτου, έρχεται παρά τις δημόσιες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου Προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα. Στις κοινές δηλώσεις τους είχε γίνει σαφής αναφορά στη διατήρηση του χαρακτήρα της Μονής, ενώ υπήρξε συμφωνία για παύση των νομικών επιθέσεων εναντίον της.
Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος: “Ζούμε μια νέα Άλωση.”
Με έντονα φορτισμένη δήλωση, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος καταδίκασε την απόφαση των αιγυπτιακών αρχών, κάνοντας λόγο για μια νέα μορφή ιστορικής απώλειας:
«Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική “άλωση”. Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε.»
Ο προκαθήμενος της Ελλαδικής Εκκλησίας μίλησε για απέραντη θλίψη και εύλογη οργή, καλώντας κάθε ελληνική και διεθνή αρχή να σταθεί στο πλευρό της Μονής:
«Η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται, και ο πνευματικός αυτός Φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα πραγματικής επιβίωσης.»
«Υπουργείο Εξωτερικών: Καμία απόκλιση από όσα συμφώνησαν Μητσοτάκης – Σίσι»
Άμεση ήταν και η αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης. Ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης επικοινώνησε με τον Αιγύπτιο ομόλογό του, ζητώντας την τήρηση των όσων συμφωνήθηκαν στις αρχές Μαΐου στην Αθήνα.
«Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να αποκλίνουμε από την κοινή κατανόηση των δύο πλευρών, η οποία εκφράστηκε στο πλαίσιο του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας», υπογράμμισε η εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ, Λάνα Ζωχιού.
«Οι Κυβερνήσεις Ελλάδας και Αιγύπτου εργάστηκαν συστηματικά για μια συμφωνία που θα διασφάλιζε τον ιερό ελληνορθόδοξο χαρακτήρα της περιοχής. Είμαστε εν αναμονή της αποστολής της επίμαχης δικαστικής απόφασης.»
«Νομική και πολιτιστική “άλωση” – Η απόφαση και οι αντιδράσεις»
Η απόφαση του αιγυπτιακού δικαστηρίου, όπως τονίζουν νομικοί κύκλοι που παρακολουθούν την υπόθεση, βάζει οριστικό τέλος στις πολυετείς δικαστικές πιέσεις που δέχονται οι μοναχοί από το αιγυπτιακό κράτος – πιέσεις που ξεκίνησαν ήδη από την περίοδο της εξουσίας των Αδελφών Μουσουλμάνων.
Παράλληλα, αιγύπτιοι αξιωματούχοι επιχειρούν να δικαιολογήσουν την απόφαση, με τον αρχαιολόγο Δρ. Αμπντέλ Ραχίμ Ριχάν, μέλος του Ανώτατου Συμβουλίου Πολιτισμού της Αιγύπτου, να δηλώνει:
«Θεωρούμε την απόφαση ιστορική προς όφελος της παγκόσμιας κληρονομιάς και των μοναχών, καθώς κατοχυρώνει το δικαίωμά τους να επωφελούνται από τον χώρο.»
Η δήλωση αυτή προκάλεσε την αντίδραση των ίδιων των μοναχών, που ετοιμάζουν παγκόσμια κινητοποίηση και προσφυγή στις χριστιανικές Εκκλησίες και τις άλλες μονοθεϊστικές θρησκείες, επισημαίνοντας ότι η απόφαση καταπατά κατάφωρα τις θρησκευτικές ελευθερίες και αποστερεί από την Ορθοδοξία έναν ανεκτίμητο πνευματικό και ιστορικό θησαυρό.
«Ένα μοναστήρι-σύμβολο στην κόψη του ξίφους»
Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης ιδρύθηκε από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Ιουστινιανό τον 6ο αιώνα μ.Χ. και αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, σύμβολο πίστης, τέχνης και ιστορίας.
Η αιγυπτιακή απόφαση συνιστά πλήγμα όχι μόνο για την Ορθοδοξία, αλλά και για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά, με πολλούς να εκτιμούν ότι πρόκειται για μια πολιτιστική και διπλωματική κρίση σε πλήρη εξέλιξη.