Politica 89.8
Ο Γιανίκ Σίνερ σηκώνει μια ρακέτα από χρυσό. Χαμογελαστός και απόλυτα δικαιολογημένα. Μόλις έχει κερδίσει 5 εκατομμύρια ευρώ για ένα τουρνουά επίδειξης. Δίπλα του, οι Σαουδάραβες αξιωματούχοι χαμογελούν πιο πλατιά. Γνωρίζουν ότι δεν είναι ο τελικός προορισμός, αλλά ένα ορόσημο. Το «Six Kings Slam» λειτούργησε σαν επίδειξη δύναμης. Το πραγματικό χτύπημα έρχεται από το 2028: η Αραβία Σαουδική θα διοργανώσει το δικό της Masters 1000. Το τένις υποκύπτει στη νέα οικονομική υπερδύναμη του παγκόσμιου αθλητισμού. Η Σαουδική Αραβία δεν θέλει απλώς να επενδύσει στον αθλητισμό. Θέλει να τον ανασχεδιάσει.
Έχει ήδη κάνει γερό μπάσιμο στο ποδόσφαιρο με τη Saudi Pro League, στο γυναικείο τένις με τις WTA Finals, στο γκολφ με το επαναστατικό, αλλά διχαστικό LIV Golf. Στη Φόρμουλα 1 απολαμβάνει την προβολή ενός Grand Prix που αγοράστηκε με υπέρογκο τίμημα. Το πάθος δεν είναι για τρόπαια. Είναι για γεωπολιτική ισχύ και αναδιαμόρφωση της διεθνούς εικόνας. Ο φόβος στο τένις ξεκίνησε το 2023. Κυκλοφόρησε η φήμη ότι οι Σαουδάραβες ετοιμάζονται να φτιάξουν δικό τους κύκλωμα. Η σκιά ενός νέου «LIV 2.0» τρόμαξε ATP και WTA. Ούτε η μία ούτε η άλλη ήθελαν να δουν τους κορυφαίους παίκτες να φεύγουν μαζικά για την έρημο, μαγεμένοι από εξωπραγματικούς μισθούς. Η λύση; Υποχώρηση. Αν δεν μπορούν να τους νικήσουν, καλύτερα να τους εντάξουν.
Το πέμπτο Grand Slam ήταν ανέφικτος. Ένα 500ρι ή 250ρι δεν ταίριαζε στις φιλοδοξίες του Ριάντ. Ο δρόμος έδειχνε ξεκάθαρα προς ένα Masters 1000ρι. Στην αρχή επιχείρησαν να αγοράσουν ένα από τα υπάρχοντα δικαιώματα. Μαϊάμι και Μαδρίτη απειλήθηκαν. Τελικά αρνήθηκαν. Αλλάζοντας ιδιοκτησία από IMG σε MARI, εξασφάλισαν τη θέση τους στο καλεντάρι. Η άλλη επιλογή ήταν η δημιουργία ενός νέου δέκατου Masters. Η παράδοση των εννέα τουρνουά που υπάρχει από το 1990 θα έσπαγε για πρώτη φορά με καθαρά οικονομικά κριτήρια. Η πίεση των παικτών και ο φόβος ενός ανταγωνιστικού circuit έκαναν την ATP να λυγίσει.
Ωστόσο, ούτε οι Σαουδάραβες πήραν ακριβώς αυτό που ήθελαν. Η αρχική πρόταση προέβλεπε δύο εβδομάδες αγώνων, με 96 παίκτες και παράλληλο WTA 1000 στο ίδιο μέρος. Το σχέδιο κρίθηκε υπερβολικό για αρχή. Ο νέος θεσμός θα περιοριστεί σε μία εβδομάδα και σε ταμπλό 56 παικτών. Η WTA θα μείνει για την ώρα στην άκρη. Μικρότερη δόση, ίδια φιλοδοξία.
Το μεγαλύτερο εμπόδιο δεν ήταν τα χρήματα, αλλά το ημερολόγιο. Οι Σαουδάραβες ήθελαν να ανοίγουν τη σεζόν, πριν το Australian Open. Οι Αυστραλοί αντέδρασαν άμεσα. Τα μικρά τουρνουά προετοιμασίας, θεμέλιο της διοργάνωσης, κινδύνευαν με εξαφάνιση. Η ATP αναγκάστηκε να μετακινήσει τη νέα «ναυαρχίδα» αμέσως μετά τη Μελβούρνη, μέσα στον χαοτικό Φεβρουάριο. Ο μήνας των αδικημένων. Davis Cup, λατινοαμερικάνικη χωμάτινη περιοδεία, ευρωπαϊκά indoor, τουρνουά σε ΗΠΑ και Μεξικό. Θα προκύψει σύγκρουση συμφερόντων και αναδιάταξη παγκόσμιων προτεραιοτήτων.
Για τους παίκτες όμως, αυτή η απόφαση ήρθε σε περίεργη στιγμή. Το 2025 είναι η χρονιά που συσπειρώθηκαν. Μιλούν για «φονικό» πρόγραμμα. Η κόπωση δεν μετριέται σε χιλιόμετρα, αλλά σε σταδιοδρομίες που λήγουν πρόωρα. Θέλουν να παίζουν λιγότερο και να πληρώνονται αναλογικά με το τι παράγουν. Το άθλημα ζει μια νέα περίοδο κορύφωσης με το τέλος του Big Three και την εκρηκτική κόντρα Αλκαράθ – Σίνερ. Η αγορά ανθίζει, τα fond στα media αυξάνονται, αλλά οι τενίστες αισθάνονται πως μένουν εκτός συζήτησης. Το νέο Masters είναι άλλη μια απόφαση «για αυτούς, χωρίς αυτούς».
Από την πλευρά της Σαουδικής Αραβίας όμως, η στρατηγική εφαρμόζεται με σχολαστικότητα. Έχουν ήδη εξασφαλίσει τις WTA Finals στο Ριάντ. Φέρνουν τις Next Gen Finals, δηλώνοντας επένδυση στο μέλλον του αθλήματος. Υπογράφουν τον Ράφα Ναδάλ και την Πάουλα Μπαντόσα ως πρεσβευτές. Παρουσιάζουν πρόγραμμα οικονομικής στήριξης αθλητριών σε περίοδο εγκυμοσύνης, μια κίνηση που επηρεάζει καθημερινά το brand image τους αλλά και τη συνολική αφήγηση: προοδευτικό πνεύμα, ίσες ευκαιρίες.
Τα έσοδα τους επιτρέπουν να αγοράζουν ολόκληρες αθλητικές πραγματικότητες. Στήνουν εκδηλώσεις με παγκόσμιους αστέρες και τις προβάλλουν από πλατφόρμες όπως το Netflix. Η τηλεοπτική εξάπλωση γίνεται πρεσβευτής του Vision 2030, του σχέδιου μεταμόρφωσης της χώρας σε παγκόσμιο hub του πολιτισμού και της ψυχαγωγίας, μακριά από την αποκλειστική ταύτιση με το πετρέλαιο.
Η αλήθεια είναι ότι το νέο Masters 1000 δεν αποτελεί έκπληξη. Ήταν θέμα χρόνου. Η Σαουδική Αραβία «γονατίζει» το παγκόσμιο τένις με τον ίδιο τρόπο που γονατίζει τη λογική. Όταν το χρήμα είναι ατελείωτο, η συζήτηση περί αξιών ξεθωριάζει.
Ωστόσο, οι υποστηρικτές του project βλέπουν και κάτι άλλο. Περισσότερη επένδυση σημαίνει περισσότερη δημοσιότητα. Περισσότερη δημοσιότητα σημαίνει μεγαλύτερο κοινό. Και ένα μεγαλύτερο κοινό σημαίνει περισσότερα έσοδα για ένα άθλημα που συχνά αντιμετωπίζει τις εποχές ως «κύκλους ευλογίας και ύφεσης».
Ο δρόμος προς το 2028 έχει ακόμα πολλά εμπόδια, αλλά ο βασικός στόχος επετεύχθη. Η Αραβία Σαουδική όχι μόνο μπήκε στον χάρτη του παγκόσμιου τένις. Τον αναδιαμορφώνει.
Ίσως τελικά στο μέλλον ένας τίτλος Masters να μετράει λιγότερο από το ποιος γράφει τις επιταγές.
