Politica 89.8
Στεγαστική κρίση: Η Κομισιόν φέρνει μέτρα για τις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις
Η στεγαστική κρίση αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα διαβίωσης στην Ευρώπη με τα στοιχεία να είναι αμείλικτα.
Μεταξύ 2010 και 2023, οι τιμές των κατοικιών στην ΕΕ αυξήθηκαν κατά 48% και τα ενοίκια κατά 22% σε μια εποχή που ο πληθωρισμός αυξήθηκε κατά 36%, σύμφωνα με τη Eurostat. Ορισμένοι ενοικιαστές και υποψήφιοι αγοραστές είδαν πολύ πιο απότομες αυξήσεις: για παράδειγμα κατά την ίδια περίοδο, τα ενοίκια στην Εσθονία αυξήθηκαν κατά 211%, στη Λιθουανία κατά 169% και στην Ιρλανδία κατά 98%.
Μέχρι το 2023, σχεδόν το 9% του πληθυσμού της ΕΕ θα δαπανούσε το 40% ή περισσότερο του διαθέσιμου εισοδήματός του για στέγαση, συμπεριλαμβανομένου του 29% του πληθυσμού στην Ελλάδα, του 15% στη Δανία και του 13% στη Γερμανία.
Οι Βρυξέλλες μέχρι στιγμής «δεν έχουν καταφέρει να υλοποιήσουν» ορισμένα από τα βασικά στοιχεία που έχουν οδηγήσει στη στεγαστική κρίση
Η Κομισιόν, που δημιούργησε θέση επιτρόπου στέγασης το 2024 έχει ανακοινώσει εδώ και κάποιο διάστημα ότι θα λάβει μέτρα για να αντιμετωπίσει τη στεγαστική κρίση.
Ο επίτροπος Νταν Γιόργκενσεν, δανός σοσιαλδημοκράτης, που ανέλαβε τη θέση με τις ευλογίες της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προκειμένου η πρόεδρος της Κομισιόν να εξασφαλίσει την απαραίτητη ψήφο των σοσιαλιστών στο Ευρωκοινοβούλιο για μία δεύτερη θητεία, έδωσε συνέντευξη σε μία σειρά από ευρωπαϊκά ΜΜΕ και ανακοίνωσε ότι τον Δεκέμβριο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα είναι σε θέση να προτείνει συγκεκριμένα μέτρα αντιμετώπισης της στεγαστικής κρίσης.
Οι Βρυξέλλες να λάβουν σοβαρά υπόψη τη στεγαστική κρίση
Ο Γιόργκενσεν δήλωσε στον Guardian ότι ήρθε η ώρα οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των Βρυξελλών να λάβουν σοβαρά υπόψη τη στέγαση ή αλλιώς να παραχωρήσουν έδαφος στους αντιευρωπαίους λαϊκιστές, οι οποίοι, όπως είπε, δεν διαθέτουν απαντήσεις για την έλλειψη οικονομικά προσιτών κατοικιών.
«Αν εμείς, ως υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, δεν λάβουμε σοβαρά υπόψη αυτό το πρόβλημα και δεν αναγνωρίσουμε ότι πρόκειται για κοινωνικό πρόβλημα και χρειάζεται δράση, τότε… οι αντι-ευρωπαίοι λαϊκιστές θα κερδίσουν», είπε, προσθέτοντας ότι οι Βρυξέλλες μέχρι στιγμής «δεν έχουν καταφέρει να υλοποιήσουν» ορισμένα από τα βασικά στοιχεία που έχουν οδηγήσει στη στεγαστική κρίση.
Ο ίδιος ανέφερε ότι η δημοσίευση του πρώτου σχεδίου προσιτής στέγασης της ΕΕ έχει επισπευσθεί από το 2026 που ήταν προγραμματισμένη, επικαλούμενος τον επείγοντα χαρακτήρα της «κοινωνικής κρίσης».
Βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων
Οι Βρυξέλλες παραδοσιακά απέχουν από την πολιτική στέγασης, αλλά ο Γιόργκενσεν επέμεινε ότι ήταν θέμα της ΕΕ. «Το επερχόμενο σχέδιο στέγασης θα καλύψει τομείς όπου είναι πράγματι πολύ σαφές ότι η στέγαση αποτελεί ευρωπαϊκή αρμοδιότητα και όπου δεν έχουμε καταφέρει να υλοποιήσουμε μέχρι στιγμής… Ένας από αυτούς τους τομείς είναι οι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις, όπου χρειαζόμαστε περισσότερους ευρωπαϊκούς κανόνες», είπε.
Οι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις, τύπου Airbnb, έχουν σημειώσει άνθηση σε όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις τα τελευταία χρόνια και έχουν κατηγορηθεί για την αύξηση των ενοικίων, την αναγκαστική απομάκρυνση των ντόπιων από τα ιστορικά κέντρα και τη μετατροπή των οικιστικών συνοικιών σε τουριστικές ζώνες.
Ο Γιόργκενσεν δήλωσε ότι οι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις ακινήτων αποτελούν «ένα τεράστιο πρόβλημα σε πολλές πόλεις», αλλά δεν κατονόμασε συγκεκριμένες πλατφόρμες ούτε έδωσε λεπτομέρειες για τις προτάσεις που θα παρουσιάσει.
Ο επίτροπος Στέγαση, ο οποίος είναι επίσης επιφορτισμένος με τη μείωση των τιμών της ενέργειας, δήλωσε ότι το σχέδιο προσιτής στέγασης της ΕΕ θα αντιμετωπίσει την μετατροπή της στέγασης σε χρηματιστηριακό προϊόν, επειδή «είναι σαφές ότι όταν η στέγαση γίνεται εμπόρευμα, κάτι που χρησιμοποιείται για κερδοσκοπία χωρίς να χρειάζεται να λαμβάνεται υπόψη η υπόλοιπη κοινωνία, τότε φυσικά αυτό ενδεχομένως προκαλεί προβλήματα».
Σημείωσε ακόμα ότι η επιτροπή μελετά πώς τα κράτη μέλη έχουν επιδιώξει να εξαλείψουν ή να μειώσουν αυτό το πρόβλημα, όπως οι απαιτήσεις για τους κατασκευαστές να κατασκευάσουν ένα ποσοστό προσιτών κατοικιών.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δήλωσε ο Γιόργκενσεν, εξετάζει επίσης πώς να προστατεύσει καλύτερα τα δικαιώματα των ενοικιαστών, καθώς και να χαλαρώσει τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων, ώστε να διευκολυνθούν οι κυβερνήσεις να επιδοτούν ή να παρέχουν φορολογικές ελαφρύνσεις σε εταιρείες στέγασης.
Αντιδράσεις
Από την πλευρά των κινημάτων για το δικαίωμα στη στέγη, έχουν εκφραστεί ενστάσεις για τον προσανατολισμό του Ευρωπαϊκού Σχεδίου για την Προσιτή Στέγαση, όπως έχει γράψει το in.gr.
Για παράδειγμα, τονίζεται ότι εκείνοι που επωφελούνται, με κρατικές εγγυήσεις και επιδοτήσεις, είναι οι ιδιωτικοί κατασκευαστικοί όμιλοι και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, που από τη φύση τους προσβλέπουν στο κέρδος.
Χωρίς αυστηρό δημόσιο και κοινωνικό έλεγχο είναι ορατός ο κίνδυνος για μεγαλύτερη απορρύθμιση της αγοράς κατοικίας και επιδείνωση της στεγαστικής ανισότητας.
