Politica 89.8
Το άγνωστο… Καζακστάν – Τα τεράστια αποθέματα ουρανίου, οι υδρογονάνθρακες και η γεωστρατηγική θέση
Η μετοχή της Kazatomprom, επιχείρησης του Καζακστάν που εξορύσσει ακατέργαστο ουράνιο, υπέστη χθες πτώση 8,8% στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, στο οποίο είναι εισηγμένη.
Το βλέμμα των μεγάλων δυνάμεων βρίσκεται στραμμένο στο Καζακστάν καθώς η χώρα της Ασίας διαθέτει σχεδόν το μισό της παγκόσμιας προσφοράς ουρανίου και κατατάσσεται πρώτο στην παγκόσμια παραγωγή ουρανίου.
Η Kazatomprom
Η εθνική εταιρεία εξόρυξης ουρανίου του Καζακστάν, η Kazatomprom, είναι η μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής ουρανίου στον κόσμο. Ωστόσο, η χώρα της Κεντρικής Ασίας έρχεται στη δεύτερη θέση όσον αφορά τα αποθέματα ουρανίου.
Οι εξορυκτικοί πόροι ουρανίου παρέχουν το βασικό καύσιμο για την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας τα τελευταία 60 χρόνια και σήμερα η πυρηνική ενέργεια εξυπηρετεί το 10% των παγκόσμιων ενεργειακών αναγκών.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η παγκόσμια ζήτηση ουρανίου θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, και θα είναι ένας παράγοντας που θα επηρεάσει θετικά την τιμή του ουρανίου.
Η παγκόσμια παραγωγή ουρανίου το 2019 έφτασε τους 53.656 τόνους U3O8.
Οι πέντε κορυφαίες χώρες παραγωγής ουρανίου στον κόσμο είναι το Καζακστάν, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Ναμίμπια και ο Νίγηρας, οι οποίες προσφέρουν τη συντριπτική πλειονότητα αυτής της παραγωγής.
Το Καζακστάν κατασκευάζει ήδη δύο πυρηνικούς σταθμούς. Το ουράνιο είναι ένα πολύ σημαντικό εμπόρευμα για τον ενεργειακό τομέα.
Πετρέλαιο και φυσικό αέριο
Η βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου του Καζακστάν αναπτύσσεται εντατικά μετά το 1999.
Εκτιμάται ότι το Καζακστάν διαθέτει 30 δισεκατομμύρια βαρέλια αποθεμάτων πετρελαίου.
Με 172 πετρελαιοπηγές, κατέχει το 3% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου, τοποθετώντας το μεταξύ των 15 κορυφαίων χωρών στον κόσμο όσον αφορά τα αποθέματα πετρελαίου.
Αυτά βρίσκονται κυρίως σε πέντε μεγαλύτερες χερσαίες πετρελαιοπηγές των Tengiz – τη μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγική περιοχή με 565.000 βαρέλια αργού το 2011 – Karachaganak, Aktobe, Mangistau και Uzen, στο δυτικό τμήμα της χώρας.
Τα αποδεδειγμένα αποθέματα φυσικού αερίου του Καζακστάν ανέρχονται σε 85 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια.
Μεταξύ 2000-2012 η παραγωγή φυσικού αερίου αυξήθηκε τέσσερις φορές στα 40,1 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα το 2012.
Το Kashagan, τεράστιο κοίτασμα πετρελαίου στην Κασπία Θάλασσα, παρήγαγε περισσότερο αργό πετρέλαιο από οποιοδήποτε άλλο κοίτασμα του Καζακστάν, σημειώνοντας αύξηση 11,5% τον Ιανουάριο-Απρίλιο του 2020 (φωτογραφία caspiannews.com)
Ωστόσο, μόνο το 53% αυτού του αερίου προοριζόταν για εμπορικούς σκοπούς. τα υπόλοιπα εγχύθηκαν εκ νέου σε πετρελαιοπηγές για να βελτιώσουν την παραγωγή.
Η παραγωγή φυσικού αερίου του Καζακστάν αρκεί για να καλύψει την εγχώρια ζήτηση 10,5 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (2012).
Χώρα διέλευσης
Ωστόσο, λόγω του περιορισμένου εσωτερικού δικτύου αγωγών φυσικού αερίου, που δεν συνδέει όλα τα κέντρα παραγωγής (δυτικά) με κέντρα ζήτησης (νότια, ανατολικά, βόρεια), η χώρα πρέπει να εισάγει αέριο από το Ουζμπεκιστάν, για να ικανοποιήσει τη ζήτηση στο νότο της χώρας και από τη Ρωσία, για να ικανοποιήσει τη ζήτηση στα βόρεια και ανατολικά.
Το 2012, η χώρα εξήγαγε 8,8 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στην Κίνα μέσω του αγωγού Κεντρικής Ασίας – Κίνας.
Το Καζακστάν χρησιμεύει ως σημαντική χώρα διέλευσης για εξαγωγές φυσικού αερίου από το Τουρκμενιστάν και το Ουζμπεκιστάν, που προορίζονται για τη Ρωσία και την Κίνα.
Η πλειονότητα των αποθεμάτων φυσικού αερίου βρίσκεται στο δυτικό τμήμα της χώρας και συγκεντρώνεται σε τέσσερα πεδία – Karachanganak (46%), Tengiz (12%), Imashevskoye (7%) και Kashagan (12%).
Τεράστια αποθέματα άνθρακα
Το Καζακστάν βρίσκεται στα μεγαλύτερα ανακτήσιμα αποθέματα άνθρακα της Κεντρικής Ασίας. Με 33,6 δισεκατομμύρια τόνους, αυτά αντιπροσωπεύουν το 3,8 % των παγκόσμιων συνολικών αποθεμάτων (2013). Το 2009, το Καζακστάν ήταν ο όγδοος κορυφαίος παραγωγός άνθρακα.
Το 2013, η χώρα παρήγαγε 93,76 δισεκατομμύρια kWH – 70 δισεκατομμύρια kWh (81%) από άνθρακα, 8 από φυσικό αέριο και 8 από υδροηλεκτρικούς σταθμούς.
Η χώρα διαθέτει 71 σταθμούς παραγωγής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων 5 υδροηλεκτρικών σταθμών, που βρίσκονται στον ποταμό Ιρτύς, ο οποίος μεταφράζεται σε συνολική εγκατεστημένη ικανότητα παραγωγής 19,6 GW.
Ο μεγαλύτερος σταθμός ηλιακής ενέργειας Burboye Solar-1 του Καζακστάν τέθηκε σε λειτουργία τον Ιούλιο του 2015.
Από τότε, κατά τη διάρκεια ενός έτους λειτουργίας, ο σταθμός ηλιακής ενέργειας παρήγαγε πάνω από 38,4 εκατομμύρια kWh.
Σιδηροδρομικά δίκτυα και αγωγοί (υπάρχοντα και υπό σχεδιασμό) στο Καζακστάν
Εκτός από το Burboye Solar-1, η περιοχή Zhambyl υλοποιεί εννέα έργα εναλλακτικών πηγών ενέργειας.
Το Καζακστάν δεν διαθέτει εθνικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και τουλάχιστον το 69% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από άνθρακα, ενώ το υπόλοιπο τροφοδοτείται από φυσικό αέριο (19%), υδροηλεκτρικό (11%) και αιολικό (1%).
Ωστόσο, το σχέδιο ενεργειακής ανάπτυξης της κυβέρνησης του Καζακστάν προβλέπει μεγάλες αλλαγές στο ενεργειακό μείγμα που θα περιλαμβάνει το 4,5% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνική ενέργεια και το 10% από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2030.
Πηγή: ΑΠΕ, Wikipedia, bankingnews.gr, Bloomberg
