«Νεαρά» ανοσοκύτταρα ανέστρεψαν τα σημάδια της γήρανσης και της Αλτσχάιμερ στον εγκέφαλο

Ερευνητές του Cedars-Sinai δημιούργησαν «νεαρά» ανοσοκύτταρα τα οποία ανέστρεψαν τα σημάδια της γήρανσης αλλά και της νόσου Αλτσχάιμερ στον εγκέφαλο ποντικιών στο εργαστήριο, σύμφωνα με μελέτη στο επιστημονικό περιοδικό «Advanced Science». Τα… νεανικά ανοσοκύτταρα εργαστηρίου παρήχθησαν από ανθρώπινα βλαστοκύτταρα και ανοίγουν τον δρόμο για καινούργιες εξατομικευμένες θεραπείες των νευροεκφυλιστικών διαταραχών αλλά και της γήρανσης.
Θετική επίδραση κατά της γήρανσης και της Αλτσχάιμερ
«Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι οι μεταγγίσεις αίματος ή πλάσματος από νεαρά ποντίκια βελτιώνουν τη γνωστική έκπτωση σε ηλικιωμένα ποντίκια – ωστόσο αυτή η προσέγγιση είναι δύσκολο να μεταφραστεί σε θεραπεία» ανέφερε ο Κλάιβ Σβέντσεν, διευθυντής του Board of Governors Regenerative Medicine Institute του Cedars-Sinai, κύριος συγγραφέας της μελέτης και προσέθεσε: «Η δική μας προσέγγιση αφορά στη χρήση νεαρών ανοσοκυττάρων τα οποία δημιουργούμε στο εργαστήριο. Ανακαλύψαμε ότι τα κύτταρα αυτά έχουν θετική επίδραση τόσο κατά της γήρανσης σε ηλικιωμένα ποντίκια όσο και σε μοντέλα ποντικού με νόσο Αλτσχάιμερ».Τα ανοσοκύτταρα που δημιούργησαν οι ερευνητές ονομάζονται μονοπύρηνα φαγοκύτταρα και κυκλοφορούν σε ολόκληρο το σώμα απαλλάσσοντάς το από επιβλαβείς ουσίες – ωστόσο καθίστανται λιγότερο αποτελεσματικά με την πάροδο του χρόνου.
Χρήση επαγόμενων πολυδύναμων βλαστοκυττάρων
Οι επιστήμονες του Cedars-Sinai χρησιμοποίησαν επαγόμενα πολυδύναμα βλαστοκύτταρα – πρόκειται για ενήλικα κύτταρα τα οποία γυρίζουν πίσω σε ένα πολυδύναμο πρώιμο εμβρυϊκό στάδιο – προκειμένου να παραγάγουν τα νεαρά μονοπύρηνα φαγοκύτταρα. Όταν αυτά τα νεαρά ανοσοκύτταρα εγχύθηκαν σε ηλικιωμένα ποντίκια καθώς και σε ποντίκια με Αλτσχάιμερ, παρατηρήθηκαν ορισμένες σημαντικές διαφορές.

Επαγόμενο βλαστοκύταρο που δημιουργήθηκε στο εργαστήριο από ενήλικα κύτταρα (ΝΙΗ)
Οι διαφορές στον εγκέφαλο
Καταρχάς τα πειραματόζωα που έλαβαν τα κύτταρα εμφάνισαν καλύτερες επιδόσεις σε τεστ μνήμης σε σύγκριση με εκείνα που δεν έλαβαν την κυτταρική θεραπεία. Τα ποντίκια αυτά φάνηκε επίσης ότι διέθεταν περισσότερα βρυώδη κύτταρα στον ιππόκαμπο, περιοχή του εγκεφάλου ζωτικής σημασίας για τη μάθηση και τη μνήμη. «Ο αριθμός των βρυωδών κυττάρων μειώνεται εξαιτίας της γήρανσης αλλά και της νόσου Αλτσχάιμερ» σημείωσε η δρ Αλεξάνδρα Μόζερ, ερευνήτρια στο Εργαστήριο του καθηγητή Σβέντσεν και πρώτη συγγραφέας της μελέτης. «Δεν παρατηρήσαμε όμως αυτή τη μείωση στα ποντίκια που είχαν λάβει τα νεαρά μονοπύρηνα και πιστεύουμε ότι τα συγκεκριμένα κύτταρα είναι πιθανώς τα υπεύθυνα για, κάποιες έστω, από τις βελτιώσεις στη μνήμη που παρητηρήσαμε».
Υγιέστερα μικρογλοιακά κύτταρα
Τα ποντίκια που έλαβαν τα νεαρά μονοπύρηνα εμφάνισαν επίσης και υγιέστερα ανοσοκύτταρα του εγκεφάλου που ονομάζονται μικρογλοιακά κύτταρα και τα οποία έχουν ως καθήκον να ανιχνεύουν με τα μακριά «κλαδιά» τους τα κατεστραμμένα κύτταρα και τις επικίνδυνες ουσίες και να τα απομακρύνουν από τον εγκέφαλο. Αυτά τα «κλαδιά» συρρικνώνονται εξαιτίας της γήρανσης και της Αλτσχάιμερ. Ωστόσο στα ποντίκια που έλαβαν την κυτταρική θεραπεία παρέμειναν μακριά και υγιή.
Εμμεση δράση
Ο μηχανισμός μέσω του οποίου τα νεαρά μονοπύρηνα φαίνεται να έχουν τόσο θετική επίδραση στον εγκέφαλο παραμένει ασαφής. Με δεδομένο ότι τα κύτταρα αυτά δεν φαίνεται να διεισδύουν στον εγκέφαλο, οι ερευνητές πιστεύουν ότι δρουν… εμμέσως.
Οι πιθανοί μηχανισμοί
Με ποιον τρόπο; Πιθανώς εκλύουν αντιγηραντικές πρωτεϊνες ή ακόμη και μικροσκοπικά σωματίδια που ονομάζονται εξωκυττάρια κυστίδια τα οποία είναι αρκετά μικρά ώστε να εισέλθουν στον εγκέφαλο. Μπορεί επίσης να απορροφούν προγηραντικούς παράγοντες από την κυκλοφορία του αίματος ώστε να μην φθάσουν ποτέ στον εγκέφαλο. Η κατανόηση του μηχανισμού προστασίας αποτελεί αυτή τη στιγμή αντικείμενο μελετών που βρίσκονται σε εξέλιξη προκειμένου να προσδιοριστεί ο πιο αποτελεσματικός τρόπος ώστε τα νέα ευρήματα να μετατραπούν σε μια θεραπεία που θα δοκιμαστεί σε ανθρώπους στο πλαίσιο κλινικών δοκιμών.
Εξατομικευμένη θεραπεία με απεριόριστη διαθεσιμότητα
Με δεδομένο ότι τα νεαρά αυτά ανοσοκύτταρα δημιουργούνται από βλαστοκύτταρα, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως εξατομικευμένη θεραπεία με απεριόριστη διαθεσιμότητα, τόνισαν οι ερευνητές συμπληρώνοντας ότι η… νεαρή κυτταρική θεραπεία μπορεί να αποτελέσει υποσχόμενη στρατηγική ενάντια στη γνωστική φθορά που προκαλεί η ηλικία αλλά και η νόσος Αλτσχάιμερ.
Πηγή: Το Βήμα