Politica 89.8
Φροντίζοντας τον πρόσφυγα και τον μετανάστη, φροντίζουμε την ελπίδα για καλύτερες μέρες
Την Πέμπτη ήταν η Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων. Σύμφωνα με τη ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ, «ο πρόσφυγας είναι ένα άτομο που εγκαταλείπει τη χώρα του λόγω των συνεπειών του πολέμου, των διώξεων και της βίας που έχει αντιμετωπίσει στην πατρίδα του». Επιχειρώντας τη διέλευση διεθνών συνόρων, πολλοί πρόσφυγες αφήνουν τα πάντα πίσω τους – κουβαλούν μονάχα μερικά ρούχα και ελάχιστα υπάρχοντα – με την ελπίδα να βρουν ασφάλεια και καταφύγιο σε μια άλλη χώρα.
Η Κρήτη έχει γίνει τόπος υποδοχής προσφύγων και παράτυπων μεταναστών, που φτάνουν αθρόα στο νησί αναζητώντας, είτε εδώ είτε σε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μια καλύτερη ζωή. Όμως, η πραγματικότητα που συναντούν είναι συνήθως μακριά από αυτή τη «καλύτερη ζωή». Και έτσι αναγνωρίζουν το γεγονός ότι ο δρόμος τους είναι μακρύς και δύσκολος.
Γιατί, αφού περάσουν σαράντα και βάλε κύματα – κυριολεκτικά – πάνω σε σαπιοκάραβα και φουσκωτά, στοιβαγμένοι γέροι, νέοι, γυναίκες και παιδιά, φτάνουν στη «Γη της Επαγγελίας». Εδώ, πέρα από κάποιους ντόπιους που θα τους προσφέρουν ένα ποτήρι νερό, φιλοξενούνται σε ακατάλληλους χώρους και στέκονται παρατεταγμένοι στη ζέστη ή στο κρύο, μέχρι να οδηγηθούν στα Κέντρα Φιλοξενίας Προσφύγων και Μεταναστών στην “πάνω Ελλάδα”.
Το λεγόμενο ρεύμα προσφύγων και μεταναστών αυξάνεται καθημερινά και η Κρήτη, λένε εκείνοι που πρέπει να ασχοληθούν, δεν έχει χώρους να τους φιλοξενήσει. Ή, για να είμαστε ακριβείς, έχει. Απλώς δεν θέλει να τους διαθέσει. Κρατά τους κατάλληλους χώρους κλειστούς, τους καμαρώνει κενούς και υποδέχεται τους πρόσφυγες σε άλλους, ακατάλληλους, όπως έχει εξελιχθεί η υπόθεση, χώρους, σε απάνθρωπες συνθήκες.
Και δεν θέλει, γιατί – ως γνωστόν – ο Έλληνας ξεχνά. Ξεχνά ότι υπήρξε και ο ίδιος πρόσφυγας και μετανάστης. Ή ελπίζει ότι αυτοί οι διαθέσιμοι χώροι θα αξιοποιηθούν κάποτε για κάτι άλλο, πιο «χρήσιμο» και πιο κερδοφόρο. Δεν τους δίνει και για ένα ακόμα λόγο: γιατί φοβάται τους ξένους. Μία φοβία που ξεπερνά το θέμα της διάθεσης των χώρων και διαποτίζει την καθημερινότητα του.
Υπάρχουν και οι τοπικοί άρχοντες που ζητούν – και όχι άδικα – έξτρα οικονομική ενίσχυση για το κόστος υποδοχής κι έτσι το πράγμα γίνεται, κατ΄ευφημισμόν, καλύτερο..
Και έχουμε και τους πολιτικούς να αποφεύγουν επιμελώς να πάρουν θέση, για να μην πληρώσουν το περίφημο πολιτικό κόστος. Ποιος άλλωστε θέλει να συνδέσει το όνομά του με την ανθρωπιστική κρίση της προσφυγιάς και της εγκατάλειψης των προσφύγων στη μοίρα τους;
Μια καθολική απροθυμία λοιπόν, ποτισμένη με λήθη, μικρόπνοη σκέψη και ελάχιστη διάθεση να βοηθήσουμε έναν συνάνθρωπο – που κάποτε οι πρόγονοί μας να ήταν στη θέση του, ή μπορεί αύριο να βρεθούμε εμείς. Με ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις ανθρώπων που νοιάζονται και προσφέρουν όπου και όπως μπορούν.
Το πρόβλημα επομένως δεν αφορά μόνο το ότι οι πρόσφυγες αντιμετωπίζονται με όρους ξενοφοβίας αλλά και το γεγονός ότι, όταν φτάνουν εδώ, αναγκάζονται να ζήσουν μία νέα “προσφυγιά”.
Για αυτό το λόγο απαιτούνται λύσεις. Στην Κρήτη, και ιδιαίτερα στο Ηράκλειο, χρειάζεται ένας άνθρωπος ή μία ομάδα ανθρώπων με πολιτικό, ηθικό και κοινωνικό σθένος, που θα πάρει την απόφαση να διατεθεί ο κατάλληλος χώρος – ή οι χώροι – όπου αυτοί οι άνθρωποι θα φιλοξενούνται με όρους ευπρέπειας και ανθρωπιάς.
Μην κοκορευόμαστε ότι είμαστε φιλόξενος λαός. Είμαστε επιλεκτικά φιλόξενοι. Όταν και όπως μας βολεύει. Όταν ξεβολευόμαστε, κλεινόμαστε στο καβούκι μας και αναφωνούμε: «Απελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο».
Έτσι, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Και να έχουμε το “γνώθι σαυτόν”. Διότι, αν έχουμε αυτογνωσία – η οποία περνά μέσα από τη σκληρή αυτοκριτική – ίσως μια μέρα μπορούμε να ισχυριστούμε ότι κάναμε κι εμείς το καθήκον μας απέναντι σε κάθε ανθρωπιστική κρίση που μας χτυπά την πόρτα και ίσως έτσι να έχουμε την ελπίδα ότι θα ζήσουμε ως ανθρωπότητα καλύτερες μέρες.
