Politica 89.8
Τα κολωνάκια δεν τα βάζει ο Δήμος, τα βάζουμε εμείς
Θα ήταν σχεδόν γραφικό, -αν δεν ήταν τόσο επικίνδυνο-, το θέαμα επιχειρηματιών και πολιτών που διαμαρτύρονται γιατί πλέον δεν μπορούν να παρκάρουν παράνομα μπροστά από το κατάστημά τους. Και όμως, αυτό συμβαίνει στην καρδιά του Ηρακλείου, όπου η δημοτική αρχή, -ορθώς-, προχωράει στην επέκταση της χρήσης πλαστικών οριοδεικτών (γνωστών και ως κολωνάκια) για να προστατεύσει κάτι που έπρεπε να θεωρείται αυτονόητο: την ομαλή κυκλοφορία, την ασφάλεια και τη λειτουργικότητα της πόλης.
Ας μιλήσουμε καθαρά: Τα κολωνάκια δεν τα βάζει ο Δήμος. Τα βάζουν όσοι πολίτες έχουν μετατρέψει την πόλη σε ιδιόκτητο γκαράζ. Τα βάζει η παγιωμένη αυθαιρεσία, η καθημερινή αντικοινωνική συνήθεια του “για δύο λεπτά σταματάω” πάνω σε διάβαση, μπροστά σε φανάρι, στη στροφή. Αν δεν υπήρχε αυτό το φαινόμενο, δεν θα υπήρχε ούτε και η ανάγκη για κολωνάκια. Απλά πράγματα.
Το τραγελαφικό είναι ότι όσοι σήμερα φωνάζουν, είναι στην πλειονότητά τους οι ίδιοι που δημιουργούν την ανάγκη για παρεμβάσεις. Αντιδρούν γιατί το “κόλπο” τους δεν πιάνει πια. Γιατί δεν μπορούν να “αρπάξουν” τον πελάτη από τον δρόμο, να τον εξυπηρετήσουν στα γρήγορα, παρκάροντας στο πεζοδρόμιο ή στην έξοδο κινδύνου. Μα τι ακριβώς υπερασπίζονται; Το δικαίωμα στο παράνομο παρκάρισμα;
Όσοι επιμένουν να βάζουν το ταμείο τους πάνω από την κοινή λογική και τη νομιμότητα, ουσιαστικά λένε: “να χάσετε όλοι χρόνο και υπομονή στην κίνηση, για να μη χάσω εγώ έναν πελάτη”.
Δηλαδή, να πνίγεται κάθε πρωί η πόλη στο μποτιλιάρισμα, για να μπορεί κάποιος να σταθμεύει όπου τον βολεύει, γιατί “έχει σουβλατζίδικο”, “καφέ”, “κρεοπωλείο”, “είναι Κυριακή” ή “εδώ σταματούσαν πάντα”.
Η υποκρισία όμως ξεχειλίζει. Όσοι διαμαρτύρονται σήμερα επειδή “έχασαν το δικαίωμα να εξυπηρετούν τον πελάτη τους έξω από την πόρτα”, είναι οι ίδιοι που στη γειτονιά τους καταγγέλλουν άλλες επιχειρήσεις γιατί “παρκάρουν οι πελάτες μπροστά στο σπίτι μου”. Θέλουν την τάξη για τους άλλους και την ανομία για τον εαυτό τους. Καταγγέλλουν την αναρχία όταν τους ενοχλεί, αλλά την υπερασπίζονται όταν τους συμφέρει.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, ξεδιπλώνεται και το φαινόμενο του επικίνδυνου συμψηφισμού:
“Γιατί σε εμάς βάζουν κολωνάκια και όχι και πιο κάτω που επίσης γίνεται χαμός;”
“Γιατί να αλλάξουμε εμείς αφού παντού έτσι γίνεται;”
Αυτή η συλλογιστική είναι όχι μόνο βαθιά ανεύθυνη αλλά και επικίνδυνη.
Είναι σαν να λέμε “αφού κάποιοι δεν πληρώνουν φόρους, γιατί να πληρώσω εγώ;”. Ή “αφού κάποιοι κλέβουν το ρεύμα, γιατί να το πληρώνω εγώ;”.
Η σύγκριση με το χειρότερο δεν είναι επιχείρημα. Είναι άλλοθι παρακμής.
Αν για κάτι πρέπει να ασκήσουμε κριτική στον Δήμο Ηρακλείου, δεν είναι γιατί προχωρά έστω και αποσπασματικά, αλλά γιατί προχωρά αργά στην αποκατάσταση της αναρχίας στην πόλη.
Το παράδειγμα και κυρίως το αποτέλεσμα της παραλιακής είναι κάτι παραπάνω από σαφές. Το μποτιλιάρισμα που για χρόνια ξεκινούσε από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας με κατεύθυνση προς το Παγκρήτιο Στάδιο, εξαφανίστηκε μέσα σε λίγες μέρες. Όπου εφαρμόστηκε το μέτρο, υπήρξε άμεση κυκλοφοριακή ανάσα, περιορίστηκε η αναρχία, μειώθηκε η επικινδυνότητα. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Και τι εισέπραξε η δημοτική αρχή; Κατηγορίες για “λάθος μελέτες”, “προβλήματα εξυπηρέτησης” και το κλασικό “μα εδώ πάντα παρκάραμε”.
Η ημιτελής εφαρμογή, -η “κολοβή παρέμβαση”-, δεν πρέπει να αποτελεί άλλοθι για την υποχώρηση, αλλά επιχείρημα για επέκταση. Αντί να κάνουμε πίσω λόγω αντιδράσεων, πρέπει να τολμήσουμε περισσότερα. Και να βάλουμε επιτέλους στο τραπέζι τη μεγάλη, ουσιαστική συζήτηση που κανείς δεν θέλει να ανοίξει: Τι προβλέπει σήμερα το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των επιχειρήσεων που εξυπηρετούν κοινό και πόσο αυτό προστατεύει την πόλη;
Δεν γίνεται το Ηράκλειο του 2025 να λειτουργεί σαν να είμαστε στο 1980. Δεν γίνεται μια καφετέρια, ένα ιατρείο, ένα φαρμακείο, ένα μπαρ ή ένα φαστφουντάδικο να ανοίγει χωρίς να έχει εξασφαλίσει χώρους στάθμευσης, χωρίς καμία πρόβλεψη για τους πελάτες του. Οι άδειες λειτουργίας (σε όποια στάδια έκδοσης εμπλέκεται ο Δήμος) πρέπει επιτέλους να συνδεθούν με κριτήρια όπως το εμβαδόν του καταστήματος, ο όγκος επισκεπτών, το είδος της δραστηριότητας και φυσικά το σημείο.
Διαφορετικά, κάθε επιχειρηματικό σχέδιο θα βασίζεται στο ότι ο Δήμος και οι πολίτες θα χαρίζουν δημόσιο χώρο για να μη “δυσανασχετήσει” το κακώς εννοούμενο επιχειρείν. (Γι’ αυτό το θέμα θα επανέλθουμε σύντομα σε επόμενο άρθρο μας καθώς μια σειρά επαγγελματικών δραστηριοτήτων διαταράσσουν με τη λειτουργία τους όχι μόνο κεντρικές οδικές αρτηρίες αλλά τον κοινωνικό μικροϊστό της γειτονιάς).
Αυτό το καθεστώς πρέπει να τελειώσει. Κι αν αυτό είναι δύσκολο ή μακρόπνοο, σίγουρα μπορεί να γίνει μια αρχή για να ανακουφιστεί έστω και μερικώς η πόλη. Και αυτή την αρχή είναι ανάγκη να την στηρίξουμε όλοι. Χωρίς αστερίσκους, υποσημειώσεις και ναι μεν αλλά.
Το Ηράκλειο δεν μπορεί να συνεχίσει να είναι χώρος προς ενοικίαση ανά δεκάλεπτο. Δεν μπορεί να διαλύεται η λειτουργία της πόλης για να σωθεί η τσέπη του ενός. Το μέτρο των κολωνακίων δεν είναι ιδανικό. Άλλωστε κανένα τεχνητό εμπόδιο δεν είναι λύση από μόνο του. Είναι όμως αναγκαίο όταν αποτυγχάνει η κοινωνική συνεννόηση και η ατομική ευθύνη. Και αν σήμερα γκρινιάζουμε για τα κολωνάκια, ας το πούμε καθαρά: Γκρινιάζουμε για τον εαυτό μας.
Τα κολωνάκια δεν είναι η τιμωρία. Είναι το αποτέλεσμα. Και είναι ώρα να διαλέξουμε: Θέλουμε πόλη για όλους ή πόλη για λίγους;
